Soi học

Jason và đội thám hiểm Argonauts (phần 1): Bi kịch mẹ kế và cừu chở quá tải 07. 12. 14 - 6:58 pm

Pha Lê

Sau Hercules, tích hấp dẫn mà ai cũng nên biết là tích kể về cuộc phiêu lưu tìm bộ lông cừu vàng của anh hùng Jason và đội thám hiểm Argonauts. Và như bao tích Hy Lạp khác, vạn sự khởi đầu ở một nơi xa lắc.

Ông Athamas – vua xứ Boeotia – may mắn cưới được Nephele, một nàng tiên mây. Athamas và Nephele có với nhau cặp sinh đôi một trai một gái rất dễ thương tên Phrixus và Helle. Ông vua có phúc thế thì yên vị đi cho sướng, nhưng không, sau một thời gian Athamas chán Nephele nên tống nàng vào ngục rồi cưới một cô khác tên Ino.
 

“Athamas và Nephele”, hình do Henry Justice Ford vẽ minh họa cho cuốn “Tales of Troy and Greece” xuất bản năm 1907.

Ông vua và Ino có thêm hai đứa con trai, và Ino rất ghét con riêng của chồng. Theo chế độ thì Phrixus vẫn đường đường chính chính là con trai cả, là người thừa kế ngai vàng. Khi nào Phrixus còn thở thì con của Ino sẽ chẳng bao giờ được làm vua. Nàng Nephele chẳng còn cách nào khác ngoài khấn Hera phù hộ con mình.

Và cũng may mà Nephele khấn, vì dì ghẻ Ino không những ghét mà còn lập mưu giết hại Phrixus. Bà mẹ kế bí mật hong khô hết mầm bắp trong kho của quốc gia, khiến nông dân trồng bắp không thành, và năm đó đất nước lâm vào nạn đói. Lúc vua Athamas cử lính đi hỏi tiên tri xem làm cách nào để cứu dân, Ino hối lộ người truyền tin để anh này nói dối rằng vị tiên tri bảo vua phải giết đưa con trai cả tế cho thần thì nạn đói mới chấm dứt.

Ông vua tưởng thật bèn lôi Phrixus vào đền để giết. May mắn cho cậu bé, Hera vốn thông cảm cho các bà vợ bị chồng hắt hủi để yêu em khác (do Zeus là chúa lăng nhăng), nên Hera đã dặn các vị thần Olympia để mắt giúp đỡ Nephele và các con. Vì thế trước khi Athamas kịp giết hoàng tử, sứ giả Hermes cử con cừu đực có bộ lông vàng óng bay xuống cứu cậu bé, sau đó con cừu bay tới đón luôn em gái song sinh Helle và chở hai anh em đến một xứ xa xôi hòng trốn bà mẹ kế. Phrixus tới nơi an toàn, còn cô em xun rủi ôm không chặt con cừu nên bị té xuống biển chết.

“Phrixus và Helle, Jun Shiozawa. Tranh tích của Jun thường thì lúc nào cũng nhã, nhìn mát mắt. Tuy nhiên con cừu trong tấm này thì ngoài sừng cong ra là nom rất giống con bò

 

“Phrixus và em gái Helle”, tranh vẽ tường khoảng năm 70 Công Nguyên. Đây là một trong hàng ngàn bức tranh vẽ tường cổ của thành phố Pompeii.

Con cừu chở Phrixus tới xứ Colchis, sau đó chàng hoàng tử – với sự cho phép của Hermes – giết cừu quý và dâng bộ lông vàng cho vua Aeetes, người trị vì của đất nước này. Ông Aeetes thế là gả một đứa con gái cho Phrixus, giúp cậu có chốn trú thân sung túc, thoát khỏi tay bà mẹ kế Ino.

Vậy là bộ lông cừu nằm ngoan tại Colchis, chờ tới ngày Jason đến cuỗm mình về Hy Lạp.

Khuyến mãi: kết cục của Ino

Tuy không liên quan gì đến tích Jason sau này, nhưng đã biết về Ino thì xem xét luôn kết cục của bà mẹ kế cho rồi.

Ino vốn là em của Semele – mẹ của thần rượu Dionysus (tên La Mã: Bacchus). Sau khi Zeus sinh Dionysus từ đùi ra, nhiều người đã chuyền tay nuôi giúp thần rượu  khôn lớn, và một trong những người đó là Ino.
 

“Ino và bé Bacchus”, Richard Wyatt, 1850.

 

“Ino và bé Bacchus”, Joshua Reynolds, thế kỷ 19. Chắc vì đây là thần rượu nên Ino cho ăn nho chứ không cho bú ké sữa.

Khổ cho Ino, bà thần Hera vốn đã chẳng ưa gì nàng, giờ nàng lại còn vô ý vô tứ nuôi giùm con riêng của chồng Zeus. Thế là Hera nổi khùng, phù phép khiến vua Athamas bị điên. Ông vua giết chết đứa con đầu tiên mà mình có với Ino, sau đó dí tới đứa kế. Ino sợ quá bèn ôm con nhảy xuống biển.

“Cơn điên của Athamas”, Arcangelo Migliarini, 1801. Ông vua đã túm lấy và giết đứa con đầu, Ino hốt hoảng cản mà không kịp, đang ôm đứa sau chuẩn bị nhảy xuống biển. Để chứng minh rằng Athamas có vấn đề, họa sĩ vẽ thêm cảnh 3 nàng Erinyes (thần báo thù, chuyên khiến người phàm bị điên) đang hành hạ cái đầu của ông vua.

 

“Cơn điên của Athamas”, John Flaxman, thế kỷ 18. Nhìn mặt Ino rõ đau khổ khi thấy chồng giết con.

Một số bản nói Zeus thấy tội và biết ơn Ino đã nuôi con dùm nên biến hai mẹ con Ino thành thần. Một số bản thì nói Zeus chỉ cứu được phần hồn của hai người, sau đó hai mẹ con lởn vởn ngoài biển phù hộ cho thủy thủ nên được các thủy thủ sùng bái.

Nhìn chung ở thế giới các thần, đẹp quá thì khiến Zeus để ý, còn vô ý tứ chọc giận các nữ thần là phải chuẩn bị tâm lý để chịu khổ!

*

Còn tiếp

*

Jason và đội thám hiểm Argonauts:

- Jason và đội thám hiểm Argonauts (phần 1): Bi kịch mẹ kế và cừu chở quá tải

- Jason và đội thám hiểm Argonauts (phần 2): Người hùng mang một chiếc xăng-đan

- Jason và đội thám hiểm Argonauts (phần 3): Việc đầu tiên là giúp cả Nữ nhi quốc có bầu

- Jason và đội thám hiểm Argonauts (phần 4): Giết oan vua, mất Hylas, và đuổi quái điểu

- Jason và đội thám hiểm Argonauts (phần 5): Dùng bồ câu lừa đá, né cảnh nhạy cảm, gặp đúng con “ông lông cừu”

- Jason và đội thám hiểm Argonauts (phần 6): Khi chân dài độc dược yêu người hùng

- Jason và đội thám hiểm Argonauts (phần 7): Rùng mình chân dài giết người chặt xác vì tình nhân

- Jason và đội thám hiểm Argonauts (phần 8): Kết cục lãng nhách của bậc thầy độc dược

Ý kiến - Thảo luận

20:41 Wednesday,3.2.2021 Đăng bởi:  Kikuchi Mikiaki
Có vẻ Pha Lê kể hơi thiếu...

1. Theo đúng thần thoại thì Helle (Hen-lê) bị tuột khỏi lưng cừu vàng, rơi xuống biển, nhưng KHÔNG CHẾT mà được Poseidon cứu rồi giao cho công việc cai quản vùng biển Hellespont (Hen-lê-pôn) mang tên nàng. Helle kết hôn với Poseidon và có 2 người con khổng lồ là Almops và Paeon (còn gọi là Edonus). Phrixus, anh trai Helle, vì đã chung sống với người
...xem tiếp
20:41 Wednesday,3.2.2021 Đăng bởi:  Kikuchi Mikiaki
Có vẻ Pha Lê kể hơi thiếu...

1. Theo đúng thần thoại thì Helle (Hen-lê) bị tuột khỏi lưng cừu vàng, rơi xuống biển, nhưng KHÔNG CHẾT mà được Poseidon cứu rồi giao cho công việc cai quản vùng biển Hellespont (Hen-lê-pôn) mang tên nàng. Helle kết hôn với Poseidon và có 2 người con khổng lồ là Almops và Paeon (còn gọi là Edonus). Phrixus, anh trai Helle, vì đã chung sống với người vợ Chaliope nên không biết Helle ra sao ; cũng có bản nói Phrixus nghi ngờ em gái vẫn còn sống nên cho người ra đúng biển Hellespont tìm kiếm.

2. Hoàng hậu Ino là em gái của công chúa Semele - tình nhân của thần Zeus và là mẹ của thần rượu nho Dionysus. Chị em Semele và Ino đều là con của nữ thần Harmonia - con gái nữ thần sắc đẹp Aphrodite. Ino lấy Athamas - vua thành Boeotia - và có 2 con trai là Learchus và Melicertes. Ino sau khi biết Semele chết thì nhận nuôi Dionysus, khiến cho nữ thần Hera vốn đã ghen tức vì đứa con riêng của Zeus, nên đã yểm phép cho vua Athamas bị điên và giết chết đứa con trai Learchus, nhưng ổng vẫn chưa hết cơn điên nên đuổi theo giết cả Ino. Ino may mắn chạy thoát cùng đứa con trai còn lại là Melicertes ra ngoài biển rồi trở thành nữ thần biển nhờ sự giúp đỡ của Zeus. Cũng có dị bản khác nói Hera phù phép cho Ino bị điên chứ không phải Athamas, do Athamas còn có một người vợ nữa tên là Themisto cũng sinh con với ông, sau một lần tắm rửa cho con thì Themisto vô tình mặc áo trắng cho con mình và mặc áo đen cho con của Ino, Ino lúc điên thì ghét màu đen nên bà giết thằng Learchus. Giết xong con, Ino mới tỉnh cơn điên, bà đau khổ vì tự tay giết con, nhảy xuống biển tự tử. Zeus vì cảm ơn bà đã nuôi nấng Dionysus nên đã xoá bỏ ký ức đau buồn của bà và để bà trở thành nữ thần biển. Sau này khi Odysseus gặp nạn lênh đênh trên biển, đã được Ino giúp đỡ trở về quê hương I-tác.

3. Sau này thì chả hiểu hoàng hậu Nephele (vốn là tiên nữ mây) đi đâu về đâu luôn, từ lúc tình trường bất hạnh, rời ông chồng trăng hoa Athamas, bỏ hậu cung mà đi, bà có trở lại làm tiên mây như trước không. Athamas (hình như) là người trần, Nephele thì là thần tiên, nên anh em Phrixus và Helle là á thần (nửa thần nửa người) nên Helle không dễ chết khi rơi xuống biển. Khi cưỡi cừu vàng vượt biển, Phrixus may mắn sống sót nhưng lại chỉ lấy được người vợ trần gian Chaliope, còn Helle vinh dự lấy luôn thần biển Poseidon - anh trai thần Zeus nên nghiễm nhiên thành chị dâu của Zeus luôn, số hưởng vồn.

4. Mẹ kế của Helle là Ino thì lại là... cháu gọi thần Zeus bằng bác họ (nữ thần Aphrodite do "của quý" của Uranus sinh ra nên là em gái của Cronus, nên bả là cô của Zeus, thì Zeus là anh họ của Harmonia, Ino là con của Harmonia thì phải gọi Zeus bằng bác rồi). Công nhận gia phả của Zeus rối tung mù thật. Ino vì có mẹ là thần Harmonia nên cũng là á thần, "thua" Nephele một bậc vì Nephele là thần tiên hẳn luôn. Anh em Phrixus và Helle sau khi cưỡi cừu vàng đi xa thì chắc chả còn biết đến mấy thằng em cùng cha khác mẹ Learchus, Melicertes nữa nhỉ? Trong số các con của Athamas:
4.1. Phrixus và Helle phải rời xa quê hương nhưng cũng yên bề gia thất cả rồi.
4.2. Learchus nhọ nhất bị cha ruột (hoặc mẹ ruột) giết.
4.3. Melicertes may mắn chạy theo mẹ ra biển nhưng chả hiểu anh này về sau ra sao, chỉ biết bà mẹ Ino trở thành thần biển mà thôi.
4.4. Các con với người vợ ba Themisto (không rõ mấy đứa), nhưng có lẽ Athamas sau một loạt biến cố chắc chỉ còn người vợ này. Không hiểu ông Athamas này đắc tội gì với các vị thần mà cuộc đời ổng lại đa đoan thế. 
1:01 Monday,29.12.2014 Đăng bởi:  namcao

Bổ sung tí: Em cừu ý có tên là Aries mà tên phổ biến của nó được Hán hoá là Dương cưu, Bạch Dương - sao từ cừu lại thành dê???. Là 1 cung hoàng đạo trong 12 con giáp, à nhầm, trong 12 cung zodiac, không liên quan đến anh Mùi của Tầu. Hỏi mấy bạn nữ của mình về máy cái vớ vẩn này, chúng nó đọc vanh vách :d. Cám ơn bài chém gió của bác Pha lê. Không biết bác là nam ha
...xem tiếp

1:01 Monday,29.12.2014 Đăng bởi:  namcao

Bổ sung tí: Em cừu ý có tên là Aries mà tên phổ biến của nó được Hán hoá là Dương cưu, Bạch Dương - sao từ cừu lại thành dê???. Là 1 cung hoàng đạo trong 12 con giáp, à nhầm, trong 12 cung zodiac, không liên quan đến anh Mùi của Tầu. Hỏi mấy bạn nữ của mình về máy cái vớ vẩn này, chúng nó đọc vanh vách :d. Cám ơn bài chém gió của bác Pha lê. Không biết bác là nam hay nữ vậy?

 

(Đề nghị gõ chữ tiếng Việt có dấu và không viết tắt)

7. 10 tại Eight Gallery:
Đặng Xuân Hòa - Tranh Trừu Tượng

Trần Hậu Tuấn - Thông tin từ Eight Gallery

Phê bình: siêu nghệ thuật?

John Ryan Recabar – Hồ Như Mai dịch

Tìm kiếm

Tiêu đề
Nội dung
Tác giả