Soi học

Cyparissus: sự tích cây bách nhưng liên quan đến con hươu

  Hôm trước, bạn Nina có gửi link một bức tranh về tích Hy Lạp, nên hôm nay tôi tặng bạn một bài như đã hứa. Tích này ít nổi hơn tích về Hyacinthus vì không lãng mạn bằng, nhưng cũng kiểu nhân vật chính đau buồn rồi biến thành cái gì đấy. Chắc mọi […]

Ý kiến - Thảo luận

13:18 Sunday,7.4.2013

Đăng bởi:  Candid

Có một loại cây cũng gọi là cypress nhưng sống ở đầm lầy, có nhiều ở Florida ở Mỹ, cây này ở Việt Nam bên cạnh nhà sàn của Chủ tịch HCM có trồng, được gọi là cây bụt mọc. Chắc là có họ với cây Bách Cypress.

12:59 Sunday,7.4.2013

Đăng bởi:  admin

Anh Đăng ơi, Soi bỏ cmt của anh vào bài luôn nhé. Cảm ơn anh.

12:43 Sunday,7.4.2013

Đăng bởi:  Nguyễn Đình Đăng

Tyrian puprle được chiết từ tuyến dãi trong ruột một loài ốc. Tên Tyrian có xuất xứ từ thành phố Tyre ở Đông Địa Trung Hải nay là Lebanon, nơi người ta chế ra thuốc nhuộm này vào t.k. IV tr. CN. Nhưng người Phoenician có thể đã chế ra thuốc nhuộm này trước đó hơn 10 thế kỷ.
 
Dãi ốc này khi được chiết ra không có màu, nhưng sau khi tác dụng với ánh sáng, không khí và được đun lên, thì cho màu chàm. Dùng màu này để nhuộm sợi, được một tím rất đẹp, có tên Tyrian purple. Thuốc nhuộm này là đồ xa xỉ thuộc hàng đắt nhất thời La Mã cổ đại mà nếu quy ra tiền ngày nay sẽ có giá 2000 USD / 1 gr. Sở dĩ giá cao như vậy vì phải cần 10 - 12 ngàn con ốc mới được 1.4 gr thuốc nhuộm, và quá trình chiết ra thuốc nhuộm được làm bằng tay, rất phức tạp, đòi hỏi tài nghệ cao. Tuy sau này công thức pha chế được mô tả  trong sách của Pliny (23 - 79), không phải cứ theo công thức đó là pha được thuốc nhuộm xịn.
 
Các hoàng đế Byzantine cho phép mình, nhưng cấm tất cả dân chúng mặc đồ nhuộm Tyrian purle. Ngoài màu sắc, vải nhuộm Tyrian puprle còn có mùi đặc biệt, còn được gọi là mùi đế vương. Hoàng tử nối ngôi hoàng đế Byzantine, khi sinh ra, được bọc trong vải nhuộm Tyrian purple, và được gọi là "sinh ra trong màu tím" (porphyrogenitos), tương tự như ta nói "sinh ra trong nhung luạ".
 
Tới t.k. XX người ta tìm ra cấu trúc hoá học của Tyrian puprle và tổng hợp được màu này, rẻ hơn xưa rất nhiều. Năm 1998 John Edmonds tái phát hiện ra bí mật của phương pháp cổ truyền chế Tyrian puprle và đã thành công khi nhuộm tím gỗ bằng phương pháp này. Tyrian puprle hết thiêng.

11:04 Sunday,7.4.2013

Đăng bởi:  phale

@Nina: Mình gõ lộn bạn ạ :)) dạo này trời nóng quá nên trông gà hóa cuốc. Mình nhờ SOI chỉnh lại rồi 

10:38 Sunday,7.4.2013

Đăng bởi:  Nina

Cám ơn bạn Pha Lê rất nhiều vì bài viết này nhé, mình rất vui! Nhưng bạn Pha Lê lại gõ nhầm số 8 sang số 9 rồi trong ngoặc đơn chỉ năm vẽ của bức tranh - Ivanov vẽ bức này trong những năm 1831-1834 :) 
Còn chỗ về màu tía (purpura) thì ngày xưa mình có được đọc một cuốn sách phổ biến kiến thức khoa học như thế này. Thời La Mã, thuốc nhuộm được lấy từ một loài ốc đặc biệt sống dưới biển. Và phải có rất nhiều ốc mới đủ thuốc nhuộm (thuốc nhuộm này cực bền màu, nghe đâu nhiều nhà khảo cổ khai quật mộ thấy quần áo màu tía vẫn còn màu rất đẹp). Nên chỉ có vua chúa và những nhà cực kỳ giàu có mới đủ tiền mặc màu tía, và vì thế mới có cụm từ "màu tía đế vương" trong nhiều ngôn ngữ châu Âu. Chứ ngày nay thì màu bằng thuốc nhuộm tổng hợp đầy.

Tìm kiếm

Tiêu đề
Nội dung
Tác giả