(Đây là cmt của bạn Lê Hà trong bài “Chắc chắn anh đã hiểu sai ý tôi”. Vì cmt này dài và như một thư trao đổi với nghệ sĩ Nguyễn Phương Linh, SOI xin phép được cắt lên thành bài, dù bạn Lê Hà từng cho rằng thủ pháp này chỉ để Soi câu […]
Ý kiến - Thảo luận
0:29Sunday,25.10.2015
Đăng bởi: Thanh Huyền
Tôi thấy lời lẽ của a Lê Hà đây mới đúng chất "đàn bà nữ giới" thật sự đấy. Lời lẽ của anh cứ đay nghiến, chua cay và có vẻ như cứ muốn lôi giới tính nữ/ bé gái ra mà lấn át và miệt thị. Tôi tự hỏi anh đang có tư thù hay tị hiềm cá nhân gì mà đả kích một người phụ nữ như vậy, trong khi ra vẻ nhân từ với cái cây. Tôi thấy buồn cười, và tội nghiệp cho phụ nữ quanh anh.
12:13Saturday,2.10.2010
Đăng bởi: sinh viên
Đọc xong comment bác Đức Minh em có một nghi ngờ muốn hỏi, không biết bác này có phải người nhà bạn người nhà bạn Linh không ???
Được nghe dân trong giới nói đại khái là bạn Linh có hẳn cả 1 ê kíp hỗ trợ đằng sau tất tần tật mọi cái (...) để làm tác phẩm. (Đấy thấy ngay bác Trần Lương đăng đàn còm men). Điều này làm em nghi ngờ về những tác phẩm đó... Chứ bạn Linh ấy thì vẽ vời gì đâu.
20:00Wednesday,30.6.2010
Đăng bởi: Duc Minh
Tôi đã theo dõi Phương Linh hoạt động nghệ thuật từ khi mới chập chững vào nghề và tôi biết cô ấy là một nghệ sĩ trẻ yêu nghề, ham sáng tác, đầy tiềm năng. Nhưng cũng có thể thành công đến quá sớm như anh Lê Hà nói, được khen ngợi quá nhiều mà Phương Linh vẫn còn rất trẻ con, và khó chịu khi bị chê bai. Đọc phản biện lại Lê Hà của cô tôi thấy cô cợt nhả chế giễu Lê Hà không coi quyền con lợn là cao quý, thì cũng "ác" và chưa đủ tư cách để nói chuyện cái "tâm" với cô... Rất ghê gớm, cao ngạo và trẻ con. Tôi đã mong cô im lặng thì sẽ hay hơn.
Tôi là một người yêu nghệ thuật,nên tôi xin có vài ý kiến về anh Lê Hà:
Tôi xin được bênh Phương Linh một chút, vì tôi nghĩ Lê Hà hay Phương Linh chưa chắc ai đã ác hơn, ai đã có tâm hơn ai để lên tiếng mặc định người kia là "độc ác, dã man, rùng rợn, ghê tởm...". Người mà nói được về người khác những ngôn từ như vậy thì cũng không phải người hiền lành. Lê Hà phản biện lại Phương Linh cũng đanh đá, chua cay, và không được đàn ông lắm.
Cá nhân tôi thấy Phương Linh chặt cây hoa sữa và giữ lại gốc cũng giống như người ta hái hoa cắm lọ, chặt đào mai cắm xuân... như thế cũng là chuyện bình thường thôi. Linh cũng đâu có chặt cây ngay trước mặt khán giả? Sao Lê Hà phải làm ầm lên, và ví von những câu chuyện khủng khiếp như vậy? Nói cho cùng, Lê Hà ít nhiều cũng nên cảm ơn nghệ sĩ Phương Linh, vì cô làm ra tác phẩm này thì anh mới có thêm đất để bộc lộ khả năng ngoa ngôn xảo ngữ của mình. Linh còn quá trẻ, và khi nghe những từ mang tính hạ nhục như vậy, nổi cáu là điều dễ đoán.
Ở Tây hay ta, khi có một tác phẩm khái niệm xuất hiện thì việc tranh cãi luôn là đương nhiên, nhất là trong môi trường nghệ thuật Việt Nam luôn thiếu cái "mới". Cứ có cái mới là người ta phải bàn tán khen chê. Tôi nghĩ Linh nên lắng nghe những ý kiến về chuyên môn nhiều hơn là tham gia những cuộc phát biểu hiếu thắng. Cá nhân tôi thấy ý tưởng của Linh rất tốt, nhưng trình bày còn cẩu thả, ánh sáng rất tệ, ánh sáng của đèn led làm tác phẩm trở nên một sân kháu "rẻ tiền" và hoa sữa không nên là cây mà Linh sử dụng (lá to, nhiều nhựa, dễ chết...). Việc Linh sử dụng chất liệu tự nhiên đưa đến cảm giác thay đổi, chuyển hóa về mùi, màu sắc... làm tôi thấy thích thú. Nhưng lại vội vàng vì triển lãm chỉ kéo dài 5 ngày, cây chưa đủ hoàn toàn thay đổi, khiến tác phẩm kết thúc còn non nớt, chưa đạt tới cực đoan (điều mà nghệ thuật khái niệm luôn đòi hỏi CỰC ĐOAN)
Tôi muốn khuyên Phương Linh rằng người làm nghệ thuật tiên phong ở Việt Nam rất hiếm hoi, và trên đời chỉ có một nghệ sĩ Phương Linh mà thôi, nhưng lại luôn có hàng trăm người như Lê Hà. Công việc của nghệ sĩ không phải chất vấn lại, ép buộc người khác phải nghe theo mình. Linh đâu có pha cốc nước đường để mời dân chúng uống, và chờ đợi người ta khen ngọt, cô đang làm nghệ thuật khái niệm cơ mà, tranh cãi là đương nhiên, và là điều tốt.
Tôi cũng thấy Phương Linh nên vui, vì rất nhiều comment ý kiến bênh vực Linh. Như vậy bạn đã không hề toàn cô độc! Và nghệ thuật của bạn cũng chưa phải là thứ quá khủng khiếp đến nỗi không ai có thể chấp nhận được.
Thêm nữa tôi muốn gửi lời tới SOI rằng các bạn đã tạo ra 1 website rất năng động. Các bạn là những người trẻ tuổi, luôn có mặt ở hầu hết các cuộc triển lãm cập nhật... điều này thật đáng mững cho nghệ thuật được lên tiếng... Các bạn là người cầm trịch diễn đàn, đã giữ được thái độ trung hòa, mặc dù trong nội bộ cũng có những quan điểm mâu thuẫn riêng về Cây của Linh. Mặc dù vậy, tôi đọc qua nhiều bài viết trên SOi, vẫn không thấy được nhiều bài có giá trị chuyên môn về nghệ thuật trong nước (những bài dịch về nghệ thuật nước ngoài thì tổt rồi). Có lẽ các bạn nên mời những cộng tác viên như Nguyễn Phương Linh, Vũ Đức Toàn, Nguyễn Mạnh Hùng, Bill Nguyễn... cũng tham gia viết bài, thì SOI sẽ trở nên sâu sắc và thấu đáo hơn là một forum chỉ đưa tin và bàn tán.
Thân mến
11:45Wednesday,30.6.2010
Đăng bởi: admin
Ờ anh Trần Lương ơi, anh phê bình là các bài xoay quanh cái cây của Phương Linh không nói gì đến nghệ thuật, nhưng bản thân cmt dài này của anh (mà SOI sẽ đưa thành bài riêng vì có nhiều cái hay) cũng có nói gì về nghệ thuật đâu nhỉ? Cho đến phút này, nội dung bài trên SOI là do bạn đọc đóng góp (trừ những bài dịch là Soi chủ động tìm và dịch). Nếu anh thấy lá cải thì Soi phải dặn bạn đọc như thế nào bây giờ, khó quá? Bản thân Soi thấy mọi người viết bài, tranh luận đều nghiêm túc, đều nhắm đến làm sao để mỹ thuật không trở thành một cái xác chết trong bảo tàng; việc mắng nhau là ngu, là bệnh (theo Soi nhớ là không có, anh có thể dẫn nguồn không ạ?) là trong cmt của người viết (mà Soi cũng đã tránh hết sức để mọi người rơi vào thóa mạ nhau), SOI hoàn toàn chưa chửi ai là ngu là bệnh nhé. Về đề nghị của anh là Soi phải có lời phi lộ để giới hạn vùng thảo luận, Soi thấy cũng kỳ kỳ. Mọi người đều là người lớn rồi, phải biết là mình đang tranh luận cái gì chứ! Sao lại phải hướng dẫn người ta? Chúng ta đòi dân chủ, nhưng dân chủ có thích hợp với ta không? Khi thấy cãi khác mình là cáu?
10:38Wednesday,30.6.2010
Đăng bởi: Tran Luong
Tảng lờ trước những gì xảy ra thì thật là vô cảm ! Hiện tượng bàn bạc rôm rả: từ thưởng thức nghệ thuật kiểu 1 giây hiểu ngay đến 300 năm mới hiểu , rồi nghệ thuật ÁC với nghệ thuật LÀNH. Công đầu phải kể đến SOI! Ở bình diện hiện tại, đã khuấy động được phong trào, tạo không khí cởi mở và không mặc cảm. Đang khá tốt rồi đấy, nhưng ban biên tập ẩn danh ơi ! Để không sa đà vào các cuộc “cãi vã” marathon với các “đệ tử comment” làm mất thời gian của bạn đọc. SOI nên có lời khai lộ (hay statement) để có tí chút vùng quy phạm được báo trước, đặng còn biên tập những gì miên man bên ngoài tiện ích thông tin nghệ thuật. Như thế mới mong có chút công bằng, và không lo báo lạng mình thành trang lá cải.
Về vụ triển lãm CÂY, tôi xin đú theo đà tranh luận “cây quyền” ạ :
Khía cạnh pháp lí: Tôi mong các vị đấu tranh cho các quyền, trong đó có cây quyền… nên làm rốt ráo sự việc. Kiện tác giả Phương Linh về tội giết 2 cái cây, có chế tài thì tác giả sẽ bị phạt, chưa có chế tài thì giúp đất nước xây dựng chế tài chặt chẽ hơn. Từ đây, các vị có thể dành chút thời gian, lé 1 mắt quan tâm đến các đại gia giầu nhất nước đều có liên quan đến gặm rừng (đang gặm sang cả rừng Lào) và khoáng sản (cũng phá rừng nhiệt tình), các công trình thủy điện là cuộc đại thiên di của cả động thực vật lẫn con người, các rặng san hô, các dòng sông đang chết trước mắt, ngành công nghiệp cao su, sơn ta: hành hạ hàng triệu cái cây sống dở, chết dở, rỉ máu (luận theo cách trong comment của quý vị)… Đều đang chờ tấm lòng ái thiên nhiên của quý vị ! Nếu đủ ngũ quan còn hoạt động, và lại rất nhạy cảm mới KINH ông Hirst, ông “our body”, bà Phương Linh… thì quí vị không thể tảng lờ (và cũng thấy KINH) hệ lụy của các vấn đền xã hội trên đang cướp đi và gây đau khổ cho vô vàn cây-con-người! Nhân đây nên kiện luôn mấy ông điêu khắc gia đáng kính đục đá (phá tài nguyên thiên nhiên), tạc, chạm gỗ (toàn gỗ quý lưu niên), vẽ sơn dầu (toàn khoáng sản quý, và làm ô nhiễm môi trường)…
Khía cạnh đạo đức: vì chẳng thấy bàn về phần nghệ thuật của tác phẩm mấy, mà chỉ thấy những phản cảm tác động bởi tiêu chuẩn đạo đức phổ thông. Để 2 cái cây chết dần chết mòn, ôi thật đáng lên án! Cứ theo những tiêu chuẩn đạo đức phổ thông này, mấy vị nên đem Ông Leonardo da Vinci ra tùng xẻo vì tội dám mổ xác người chết để nghiên cứu, thật là quân bánh bổ! Marcel Duchamp hay Chris Ofili (Họa sĩ đương đại Anh) cũng ăn mấy cái đá đít vì tội dám vẽ râu vào mặt Mona Lisa, và dám vẽ đức bà Maria là người da đen với cứt voi trang trí trên áo ! Và kiểm điểm UBND tp HCM hồi đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, dân đang nghèo mà dám bỏ ra 100 cây vàng mua bức Vườn Xuân Trung Nam Bắc của Nguyễn Gia Trí, mất đi cơ hội cho hàng chục ngôi nhà tình nghĩa.
Khía cạnh nghệ thuật: Tác phẩm không gây được ấn tượng nghệ thuật đến qúy vị, chứng minh bằng thời lượng bàn về chất lượng nghệ thuật trong comment (mà SOI lại là mạng chuyên về nghệ thuật, tiếc nhỉ). Thông cảm vì mấy vị ở xa không xem trực tiếp được, mà cái thứ nghệ thuật THỊ giác (xa xỉ đến đáng ghét này) lại phải xem trực tiếp mới có thể thu được hiệu quả cảm xúc cao nhất! (Xem trực tiếp bao hàm cả ý nghiã thực hành, nằm trong những điều kiện hạ tầng để tranhluận). Không có điều kiện thì đành phải xem gián tiếp, nhưng xem gián tiếp mà muốn bình phẩm và tranh cãi công cộng về nghệ thuật thì lại là chuyện khác. Tôi còn biết ở ta có mấy “nhà phê bình” luôn nhiệt tình viết kiểu sờ chân voi mới khiếp !
Đầu tư và ứng xử cho khái niệm tự do: từng rất nhiều nhân mạng đã hy sinh có ý thức và cả tai nạn. Để đầu tư cho khoa học: tỷ lệ thất bại luôn là cả trăm rồi mới có được 1 lần thành công. Đầu tư và ứng xử cho 1 nền kinh tế: có biết bao vấn đề nhân văn và thiên nhiên bị hủy hoại vô tình hay hữu ý.
Vậy với nghệ thuật phải đầu tư và ứng xử thế nào ?
Nguyễn Phương Linh , nghệ sĩ nữ 25 tuổi (sinh năm 1985) tương lai còn ở phía trước. Đức tính điềm tĩnh ở lứa tuổi này là hơi sớm, nhưng Linh ráng mà thở sâu. Có bị phạt hay không thì cũng nín thinh mà về Hoà Lạc tưới 2 cái gốc cây, đó là cách tự đầu tư tinh thần thiết thực nhất trong thời này vậy.
Vậy với nghệ thuật phải đầu tư và ứng xử thế nào ?
Tôi đã được xem đến mấy lần trên SOI là ”mới chê 1 tí mà nghệ sĩ đã tức” và kết luận ngay “kém, yếu, bệng tật”. Câu này thể hiện cách ứng xử rất hồn nhiên, rất tự tin!
Chưa có bài hay comment nào trên SOI thực sự là một bài lí luận-phê bình về nghệ thuật Việt Nam! Tất cả chỉ là bình phẩm hồn nhiên ! Điều đó tạo sự đáng yêu và thân thiện của SOI, nhưng than ôi! làm gì có hạ tầng của cuộc tranh luận này mà chê với tức? Nếu tức vì những comment trên SOI (như BH Mai mới viết tranh luận với tôi) thì có sáng tác được không ? Nếu có sáng tác tiếp thì làm loại nghệ thuật tránh bị chê à? Nếu diễn đàn SOI khen thì nghệ sĩ cứ dập theo mà tiến à? Nghệ thuật không ra đời với thiên chức và công năng như hàng hóa “thượng đế là trên hết”! Còn khi mà nghệ thuật biến thành hàng hóa thì nghệ sĩ biến thành nghệ nhân rồi !
21:58Tuesday,29.6.2010
Đăng bởi: Lê Hà
Bạn Nam ơi lý luận của bạn làm tôi đến chết vì vỡ bụng mất thôi :-D :-D :-D
21:30Tuesday,29.6.2010
Đăng bởi: admin
Bạn Nam ơi, thực sự ta không thể bảo rằng Lê Hà có quyền nói về môi trường hay không là do bạn ấy có làm trong ngành môi trường hay không. Bảo thế có khác nào nói đàn ông chúng mình không có nhũ hoa thì không được vẽ ngực phụ nữ! Ngoài ra chúng ta nên tập trung vào việc tranh luận (nếu muốn tranh luận) hơn là quy chụp thái độ của người viết. (Bạn bảo viết nhiều là đáng ngờ! Chà, thế Soi mới là đứa đáng ngờ Nam ơi!). Ngoài ra, dù bạn Lê Hà có chỉ trích Soi đến mấy thì Soi vẫn thích những người yêu phân tích, yêu ngôn ngữ như bạn ấy vì trong lĩnh vực báo, web, đó chẳng phải là một cái lợi cho “nhân loại” sao, còn hơn là những người không yêu phân tích, chẳng thích ngôn ngữ…, họ mà viết cho chúng ta đọc thì cả Soi biên tập cũng chết mà bạn đọc cũng chết nốt. Soi chỉ thấy tuy chúng ta thích nghệ thuật đương đại vì tính “bất khả tiên đoán” của nó về phản ứng của người xem, nhưng có vẻ như bộ môn này chưa thích hợp được với người Việt ta đâu nhỉ, khi mà nói cái gì hơi ngược ý, hơi negative là đã bực bội rồi. Hirst và Andy Warhol mà sống ở nước ta và giữ thái độ chấp nê dư luận như ta thì tiêu từ lâu, có mà đi bán formol ngâm bánh phở và bột giặt!
21:27Tuesday,29.6.2010
Đăng bởi: admin
Bạn Nam comment như sau: "Tôi sẽ thực sự rất đồng ý với bạn Lê Hà về việc Phương Linh cắt cây để làm tác phẩm là độc ác... nếu bạn là một nhà hoạt động môi trường, đã và đang căng mình đấu tranh từng ngày cho một Trái đất xanh tươi... nhưng thực sự tôi không biết bạn làm nghề gì... nên không chắc bạn có quyền phán xét ai đó độc ác khi chặt cây hay không!!! Nếu xét việc chặt hai cây hoa sữa để làm tác phẩm là độc ác thì tôi thấy đa phần loài người rất độc ác (trừ những nhà tu hành ăn chay, niệm Phật, ngày ngày tụng kinh cầu cho nhân loại thái bình). Cá nhân tôi cho rằng việc dùng hai cây làm tác phẩm cũng chẳng khác j việc lấy mủ cao su, lấy vỏ quế hay thu hoạch cà phê, cây ăn quả vvv... cũng là cùng mục đích sử dụng thực vật như một loại vật liệu... mà nếu quan niệm như bạn thì các công nhân lấy mủ cao su phải là quỷ dữ mới đúng (hành hạ cây cối đến thế là cùng... cứ đợi nhựa cây đầy là lại lấy đi... đúng là độc ác...) Bạn sẽ có lý nếu bạn yêu thiên nhiên, cây cỏ, động vật như yêu tính mạng bạn, bảo vệ chúng như bảo vệ tính mạng bạn... nhưng tôi lại thấy rõ bạn yêu sự tranh luận, yêu trò chơi ngôn ngữ, yêu sự phân tích... (bạn đã có nhiều bài viết tranh luận về nghệ thuật trên Soi) để nói lên quan niệm riêng cũng như thể hiện kiến thức rộng lớn của mình... nên tôi hơi ngờ vực về thái độ xót thương vô hạn của bạn đối với hai cái cây hoa sữa kia. Nếu cây được coi là biểu tượng cho sự sinh sôi phát triển thì nghệ thuật và khoa học lại được coi là biểu tượng của sự sáng tạo... bạn cho rằng: "Trong khi mê mải theo đuổi thông điệp, nghệ sĩ đã giết chết biểu tượng một cách ích kỷ và thiếu suy nghĩ" thì ngược lại người ta cũng có thể nói: "Trong khi quyết tâm bảo vệ ý kiến của mình, bạn đã góp phần cản trở sáng tạo bởi sự quy chụp"... thì có lẽ nghe quá buồn cười phải không. Tôi không cho rằng việc cắt hai cái cây lại có thể giết chết được một biểu tượng cũng như bạn có thể cản trở được sáng tạo... và để mọi chuyện tốt đẹp hơn, có nên chăng cứ mỗi khi nhìn hoặc nghe thấy có 1 cây bị chặt, bạn nên âm thầm trồng hai cây mà không cần cho ai biết... nếu bạn đã yêu cây đến thế??? " (Xin lỗi Nam nhé vì admin làm sao mà mất cmt của bạn, phải dán lại thế này)
18:34Tuesday,29.6.2010
Đăng bởi: admin
Bạn Lê Hà thân mến, Soi nhớ rằng Soi cũng có mấy bài của các Soi đi xem về rồi chứ nhỉ? Thậm chí SOI còn phải đứng ra giải quyết mâu thuẫn giữa các Soi trong việc khen chê tác phẩm của Phương Linh... Soi nghĩ là các bài của Soi nhỏ cũng khá rõ ràng đấy chứ. Còn viết mập mờ là bản chất của những người hoặc hèn hoặc nhạt nhẽo. SOI xin được phép nhận cả hai vậy cho yên chuyện chứ SOI có cảm giác bạn đang cáu mất rồi. Thân mến.
