Ăn uống

Lịch sử của Pasta ở Ý: thoạt tiên không phải của Ý… 29. 03. 13 - 6:43 am

Nguyễn Đình Đăng

Nước Ý có nhiều món ăn thật tuyệt vời như prosciutto, mozarella, v.v., nhưng món mà bất cứ ai đến Ý cũng nhắc đến là pasta, ngày nay đã trở thành phổ biến trên toàn thế giới.

Làm Pasta, Scappi, 1570

Thực ra pasta không phải là phát minh của người Ý. Pasta cũng không phải do Marco Polo đem từ Trung Hoa vào Ý vì Marco Polo sang Trung Hoa vào thế kỷ XIII trong khi pasta đã có ở Ý không dưới 1 – 2 thế kỷ trước đó.

Người Arab mới là người du nhập pasta vào nước Ý. Người Arab học được cách làm pasta từ người Tàu nhưng thời đó người Tàu làm mì sợi từ hạt kê. Người Arab không có kê nên làm từ lúa mì. Vì thế pasta của họ khác mì sợ Tàu, cũng tựa như phở Việt Nam khác mằn thắn hay sủi cảo của Tàu vậy. Các thủy thủ Arab rất hay ăn pasta vì pasta khô có thể tích trữ được lâu khi đi biển.

Hình minh họa cho chuyện tình nổi tiếng của Majnun và Layla của Ả Rập thời thế kỷ 12. Ở phía trên, góc phải của hình, có một cô đang làm sợi mì pasta.

Khi người Arab tràn vào đảo Sicily khoảng thế kỷ IX, họ đem theo pasta. Nhưng lúc đầu pasta không phổ biến như một đồ ăn tại Sicily vì làm pasta phải nhào bột rất vất vả. Vì thế pasta được coi là cao lương mỹ vị và khá đắt tiền.

Sau đó người Napoli sáng chế ra máy nhào bột, khiến Napoli là thành phố đầu tiên nghĩ ra nhiều món pasta nhất nước Ý.

Một thợ làm sách của Lombardy, Ý, vẽ bức minh họa làm mì pasta này thể theo cuốn sách nấu ăn từ thế kỷ thứ 11 của một tác giả sống ở Baghdad. Một cô đang làm pasta còn cô kia thì phơi pasta cho khô.

 

Hình chụp pasta đang phơi khô, năm 1900.

Sự kiện tiếp theo là sự xuất hiện của cà chua. Trước khi có cà chua người ta chỉ ăn pasta dưới dạng món ăn khô, bốc bằng tay. Nĩa (fork) thời đó là đồ dùng của giới quý tộc. Từ khi có cà chua,  pasta trở thành đồ ăn ướt và tất cả mọi người buộc phải dùng nĩa. Pasta trở thành phần không thể thiếu trong thực đơn hàng ngày của người Ý. Pasta có thể bảo quản được lâu khi người ta chưa có tủ lạnh, dễ làm, và có thể làm hàng trăm món với pasta. Giá cũng rẻ đi nhiều.

Cậu bé và pasta, Julius Moser, thế kỷ 19.

Nước Ý có cả luật phải làm pasta như thế nào mới chuẩn. Bạn có thể ăn pasta ở nhiều nước khác nhau, nhưng muốn ăn pasta được làm đúng cách thì chỉ có sang Ý ăn hoặc ăn trong restaurant do đầu bếp người Ý chính hiệu nấu, bởi đa số các đầu bếp ngoại quốc, cho dù có khăn gói quả mướp sang tận Ý học nghề đi nữa, thì đến khi về nước cũng đều bị biến tướng thành ra làm pasta… giả cầy cho hợp khẩu vị của dân sở tại.

 

*

Bài liên quan:

– Ăn uống: Mùa hè nóng, ăn pasta; Nhưng ăn sao để không bị nhầm? 
– Lịch sử của Pasta ở Ý: thoạt tiên không phải của Ý…
 
– Ăn uống: Pasta – cho người Việt và để dụ trẻ con
 
– Từ chuyện luộc pasta

 

Ý kiến - Thảo luận

17:21 Friday,15.11.2013 Đăng bởi:  nhung
Cảm ơn bạn vì bài viết hữu ích. 
Bạn có thể cho mình biết nguồn của bài viết được không bạn? Mình đang tìm hiểu các thông tin về pasta, thấy bài viết của bạn rất hấp dẫn, nên muốn tìm hiểu nguồn thông tin mà bạn có.
Cảm ơn bạn nhé

...xem tiếp
17:21 Friday,15.11.2013 Đăng bởi:  nhung
Cảm ơn bạn vì bài viết hữu ích. 
Bạn có thể cho mình biết nguồn của bài viết được không bạn? Mình đang tìm hiểu các thông tin về pasta, thấy bài viết của bạn rất hấp dẫn, nên muốn tìm hiểu nguồn thông tin mà bạn có.
Cảm ơn bạn nhé
 
14:18 Monday,1.4.2013 Đăng bởi:  candid
Em tò mò thôi, vì cũng chưa được qua Ý bao giờ để ăn đúng kiểu Ý. Ở Việt Nam thì lúc nào cũng có Tabasco đi kèm. Chắc là do ảnh hưởng của Mỹ, nên phổ biến ăn Pizza với Ketchup và Tabasco.
...xem tiếp
14:18 Monday,1.4.2013 Đăng bởi:  candid
Em tò mò thôi, vì cũng chưa được qua Ý bao giờ để ăn đúng kiểu Ý. Ở Việt Nam thì lúc nào cũng có Tabasco đi kèm. Chắc là do ảnh hưởng của Mỹ, nên phổ biến ăn Pizza với Ketchup và Tabasco. 

(Đề nghị gõ chữ tiếng Việt có dấu và không viết tắt)

Chất liệu và lòng tự trọng

Họa sĩ Nguyễn Đức Hòa

Bài đã đăng

» Xem tiếp...

Tìm kiếm

Tiêu đề
Nội dung
Tác giả