Kiến trúc

Allotment: thuê đất để trồng rau, bắt sâu, và thể hiện cá tính 19. 07. 13 - 2:16 pm

Hồ Như Mai tổng hợp - Ảnh: Patrick

 

Người Anh vốn nổi tiếng là thích làm vườn. Một trong những chương trình radio phổ biến nhất ở Anh là Gardeners’ Question Time – thính giả có thể gọi điện đến để hỏi chuyên gia làm sao để giết hết đám ốc sên, hay vì sao hoa nhà mình lại không to như hoa nhà hàng xóm (bao giờ nhà mình chẳng thua nhà hàng xóm?). Với nhiều người, nghe Gardeners’ Question Time là việc không thể thiếu mỗi chiều Chủ nhật, so sánh hơi khập khiễng thì tựa như xem Văn nghệ chiều Chủ nhật những năm 90 ở Việt Nam vậy.

Nhưng không phải ai cũng có nhà với vườn đi kèm. Với những người sống trong chung cư, có được một “allotment”- vườn thuê từ chính quyền địa phương, thì đúng là lý tưởng.

Allotment ở Anh có từ lâu đời – khoảng đâu thế kỷ 18, vốn là khoảnh đất chung được chia thành nhiều phần, cấp cho các hộ nghèo để trồng rau cải thiện bữa ăn.

Qua nhiều lần thay đổi luật đất đai, cuối cùng điều luật Allotment Acts 1950 ra đời, qui định mỗi chính quyền địa phương phải duy trì một diện tích đất vừa đủ, dùng vào việc chia nhỏ ra thành nhiều mảnh vườn cho người dân thuê với giá hợp lý. Diện tích mỗi mảnh vườn và giá thuê do chính quyền mỗi nơi quy định. Người thuê chỉ được trồng rau và hoa phục vụ cho nhu cầu riêng, cấm mua bán.

Năm 1997, một khu allotment trung bình (khoảng 250 mét vuông) có giá thuê là 22 bảng một năm. Giá thuê hiện nay vẫn do từng chính quyền địa phương quyết định, dao động khá là nhiều giữa các địa phương, nhưng nhìn chung vẫn rất rẻ. Chẳng hạn ở Birmingham năm 2012 là 28 bảng đối với một allotment trung bình.

Chính vì rẻ nên có rất nhiều người đăng ký xin thuê, đến nỗi địa phương nào cũng có những danh sách chờ đợi dài dằng dặc, và có người ví von việc đăng ký xin allotment tương đương với mua…vé xổ số.

Nhờ allotment mà mỗi thành phố có thêm được nhiều khoảng xanh, người ở chung cư cũng có thể duỗi chân, duỗi tay tận hưởng thiên nhiên, lại còn tiết kiệm được tiền chợ. Trẻ con thì được học về cây cối, nhờ đó mà có khi chịu khó ăn rau hơn. Allotment còn là nơi thể hiện cá tính của chủ nhân. Chỉ cần nhìn qua cách chia luống, cách chọn cây trồng và cả những con bù nhìn rơm đuổi chim, ta cũng phần nào đoán được ông bà chủ là người ra sao.

Mô hình này không chỉ có ở Anh mà còn ở rất nhiều nơi khác trên thế giới, từ các nước Bắc Âu như Thụy Điển, Na Uy, đến những xứ ấm áp hơn như Bồ Đào Nha, Malta. Ở châu Á, không xa xôi gì mấy với Việt Nam, Phillipines cũng lập ra allotment đầu tiên năm 2003.

Biết đâu một ngày kia ở Hà Nội, Sài Gòn cũng sẽ có những khu vườn như vậy?

*

Nguồn: Wikipedia, Guardian

Bài đã đăng

• Đi LX xem WC (bài 16): Tiến về Cung điện Mùa đông - Đặng Thái (25/03/2021)
• Mar-a-Lago của Donald Trump:
  kiếm ra tiền trong mọi hoàn cảnh - Anh Nguyễn (27/02/2019)
• Bốn ví dụ dùng màu đỏ hiệu quả trong kiến trúc  - Tom Dobbins – Như Mai dịch (25/07/2018)
• Đang diễn ra: Làm sao để THÍCH ỨNG được chủ đầu tư (mà vẫn sáng tạo)? - Thông tin từ ban tổ chức (30/05/2018)
• Vì sao thoạt đầu tôi lại ghét thư viện đẹp nhất nước Mỹ - Sara Bliss – Lê Vy dịch (29/09/2017)
• The Breakers (phần 2): không ai long lanh được suốt ba đời... - Anh Nguyễn (30/04/2017)
• The Breakers (phần 1): nhà của Vanderbilt - "người giàu nứt đố đổ vách" - Anh Nguyễn (29/04/2017)
• Sướng và khổ khi ở trong nhà của Frank Lloyd Wright - An Ng dịch (24/04/2017)
• Binh House của Võ Trọng Nghĩa đầy cây xanh giữa Sài Gòn - Phát Tường lược dịch (22/04/2017)
• Làm vườn trên ban công: tìm ra tổ hợp cây tương sinh-tương khắc - Người nông dân ban công Dao Ngo (11/04/2017)

» Xem tiếp...