Gẫm & Bình

Đi xem triển lãm nghệ thuật cấp phường ở Úc (phần 1) 20. 10. 15 - 4:00 pm

Đặng Thái

TTCT – Người Úc, đặc biệt người gốc Anh và thổ dân bản địa, là những người thường suy nghĩ rất đơn giản. Nghệ thuật của người Úc đơn giản hay không thì chưa biết nhưng bộ máy hành chính của họ rất gọn nhẹ là điều rõ ràng. Hệ thống quản lý hành chính của nhà nước Úc chỉ có ba cấp theo chiều dọc: Liên bang (Federal tier), Bang (States and Territories) và đơn vị hành chính cấp cơ sở (Local governments). Cái thú vị là ở cấp thứ ba, cấp thấp nhất nhưng đa dạng nhất về tên gọi cũng như đặc điểm địa lý và dân cư. Đơn vị hành chính này ở phố thì gọi là city (thành phố), ở quê thì gọi là shire (huyện), có bang thì gọi là district (quận), bang khác lại gọi là town (thị xã). Tự do kiểu Úc nó thế, chẳng có quy tắc nào hết, bất chấp hàng chục tên gọi khác nhau chỉ có quy định chung là đơn vị hành chính cơ sở được quản lý bỏi một council (Hội đồng hay Ủy ban). Nguyên tắc về quản lý hành chính là dựa trên dân số chứ không phải diện tích, mà Úc lại là một đất nước khổng lồ, vì thế thành phố bé nhất chỉ có 1 km2 mà cái huyện lớn nhất thì còn to hơn nước Việt Nam đến 50.000 cây số vuông.

Từ sự phân chia hành chính này có thể thấy rất nhiều người Việt Nam hiểu sai và dùng sai về chữ city ở Úc cũng như ở Mỹ. Ta nói Ho Chi Minh City tức Thành phố Hồ Chí Minh là hoàn toàn đúng theo phân chia hành chính của Việt Nam, nhưng nói Thành phố Sydney thì lại không đúng, không ai viết “Sydney city” bao giờ. Đơn giản, vì cái “thành phố Sydney” mà chúng ta đang nghĩ tới không phải là một thực thể hành chính mà chỉ là là tập hợp của rất nhiều các city khác nằm xung quanh city ở chính giữa có tên City of Sydney.

City of Sydney có diện tích 25km² và dân số khoảng 170.000 người, nghĩa là tương đương với một quận ở các thành phố lớn của Việt Nam. Giải thích dông dài như vậy cốt để chúng ta hình dung ra được quy mô tổ chức của cuộc triển lãm mà mình sẽ dẫn bạn đọc đi xem ngày hôm nay.

Triển lãm được tổ chức bởi một City Council ở nội ô một thành phố lớn của Úc, City này được hợp nhất từ nhiều city cũ trước đây, mỗi city cũ có khoảng 20.000 người. Với quy mô dân số như thế thì chữ city không thể dịch một cách máy móc là thành phố được mà chỉ giống như một phường nhà ta thôi. Cộng hết tất cả lại, dân số không bằng nổi một nửa quận ở Việt Nam nên tác giả tạm gọi là Triển lãm liên phường và từ đây trở đi thống nhất dùng cách dịch city là phường. Xem triển lãm ở mức độ thấp nhất như thế này sẽ giúp chúng ta có một cái nhìn cơ bản và khách quan về nghệ thuật, thị hiếu cũng như thị trường tranh ở Úc – một nước phương Tây phát triển.

Triển lãm được gọi tên là Art Show vì nó không đơn thuần là một triển lãm tranh. Các bạn thử tuỏng tượng một triển lãm do Ủy ban phường đứng ra tổ chức thì sẽ thế nào? Kinh phí đương nhiên không dư dả, tổ chức đương nhiên không chuyên nghiệp, không gian đương nhiên không đủ rộng, giám tuyển đương nhiên không phải hàng đầu cả nước. Vì vậy Art Show này còn phải tranh thủ kết hợp là một chợ nghệ thuật nơi tác giả đem tác phẩm của mình rao bán, một chương trình từ thiện thông qua tiền bán tranh và một cuộc thi nơi các nghệ sĩ nộp bài để lấy giải thưởng. Tuy nhiên, đừng vì những dòng trên mà xem thường một triển lãm cấp phường. Sau đây là một vài thông tin về triển lãm theo lời Ban tổ chức:

“Triển lãm là một hoạt động THƯỜNG NIÊN của phường chúng ta trong suốt NĂM MƯƠI NĂM qua, nhằm cung cấp một sân chơi cho các nghệ sĩ chuyên nghiệp cũng như nghiệp dư ở địa phương, đồng thời gây quỹ để xây dựng một không gian TRIỂN LÃM THƯỜNG XUYÊN của phường. Không chỉ dừng lại là một sự kiện NGHỆ THUẬT CHO CỘNG ĐỒNG, chúng ta hướng tới mục tiêu gìn giữ những tác phẩm nghệ thuật giá trị bằng một BỘ SƯU TẬP của Ủy ban phường và nhân dân phường ta.”
 

Triển lãm năm nay có… 1300 tác phẩm tham dự với 450 tác giả. Ba tác phẩm sẽ được mua lại cho bộ sưu tập của phường gồm: Giải nhất $20.000 dollar Úc, giải nhì $10.000 và giải ba $5000. Tiền mua là do các công ty và quỹ nghệ thuật cá nhân tài trợ. Một dollar Úc thời điểm hiện tại đổi được khoảng 16.000 tiền Cụ Hồ nhưng lúc cao điểm có thể lên đến 23.000 Đồng, nên bạn đọc cứ nhân 20,000 cho dễ hiểu. Nhân tiện kể luôn, bốn giải khuyến khích cho bốn chất liệu: màu nước, sơn dầu, acrylic, màu sáp và hai giải khung tranh đẹp cùng trị giá $500.

Giá tranh được niêm yết công khai ngay trên biển ghi tên và tác giả (thực ra là miếng giấy có in mã vạch). Ủy ban phường không có đủ chỗ để treo hết số tranh nhiều như thế nên mỗi năm lại phải chạy vạy đi tìm phòng, năm nay mượn một số phòng trống của trường đại học trên địa bàn. Mình đã cố gắng nhưng không chụp được cả khung tranh cũng như số lượng chụp được có hạn. Trăm nghe không bằng một thấy, mời các bạn cũng thưởng lãm (một phần)!
 

 

 

 

 

Chất liệu thì có hạn (chủ yếu là bốn chất liệu được chấm giải) nhưng trường phái thì vô cùng. Từ Cực thực cho đến Trừu tượng, từ Phong cảnh, Hiện thực xã hội cho đến Lập thể, Biểu hiện tượng hình. Đề tài thì không quá xa lạ, như mình đã nói người Úc thường suy nghĩ đơn giản, điều đó không có nghĩa là nghệ sĩ suy nghĩ đơn giản, mà người xem và người mua muốn những gì gần gũi, quen thuộc hơn, ít nhất là những gì họ có thể mua về treo trong nhà ngay tối nay. Nhịp sống ở Úc không nhanh như Mỹ, người lại không đông như châu Âu nên nội dung tranh nhìn chung là nhẹ nhàng không thể nào gai góc như ở Việt Nam được.
 

 

 

 

 

Cuộc sống ở Úc rất đắt đỏ, đã đi Tây là khổ, ai từng trải cũng sẽ nói thế cả. Đúng thì rất đúng nhưng nếu nhìn nhận một cách toàn diện thì bảo nói thế không đúng cũng được. Tiền ăn cứ qui hết ra bánh mì thì có lẽ đời sống ở đây quá là dễ chịu so với lượng tiền kiếm được. Thu nhập trung bình một năm của người Úc khoảng $50.000 gấp 25 lần người Việt Nam (khoảng $2000) nhưng người Úc chỉ phải trả tiền xăng cao hơn người Việt khoảng 5000 đồng/lít và giá của một ổ bánh mì gối ở cả hai nước thì xấp xỉ bằng nhau. Úc là chỗ neo người, nên cái gì làm được bằng máy thì rất rẻ, rẻ như Trung Quốc, còn cái gì cần người làm, đặc biệt là chỉ có người mới làm được thì đắt kinh hồn. Ví dụ như cắt tóc nam, robot không thể làm được, ở Việt Nam rẻ thì khoảng 20.000 đồng, ở Úc rẻ là khoảng 200.000 đồng. Nói như vậy để bạn đọc cảm nhận rõ ràng hơn giá tranh treo ở đây.

 

 

 

Với thu nhập trung bình rất cao và dân trí nằm trong nhóm đầu thế giới thì nhu cầu mua tranh của người dân Úc là không nhỏ. Những bức tầm $1000 trở xuống, đặc biệt nhóm dưới $500 người ta mua xoành xoạch như mua cà phê Starbucks vậy. Trong bài tiếp theo chúng ta sẽ cùng tiếp tục xem tranh và ngắm cả những người mua, người xem, nghệ sĩ nhé!
 

 

*

Bài đã đăng trên Tuổi Trẻ Cuối Tuần

Bài đã đăng

• Ballet Kẹp Hạt Dẻ: Giáng Sinh mới có, năm nào cũng phải xem - Willow Wằn Wại (20/12/2023)
• HỎA MÙ NFT VIỆT: lạm thuật ngữ, lạm danh xưng, lạm định giá - Ace Le (15/08/2021)
• Điệu nhảy chết người (phần 2):
  Múa bụng mỗi người một phách - Willow Wằn Wại (11/08/2021)
• “XEM ĐÊM” để thấy những điều không thấy được trong ánh sáng ban ngày - Phó Đức Tùng (15/07/2020)
• Về SKETCH phác thảo, SKETCH ký họa, và SKETCH+ - Hải Kiên (13/06/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 5: Đám cưới - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (21/02/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 4: Buổi triển lãm ở New York - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (28/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 3: Buổi diễn tại Luân Đôn - Lui dịch từ Sotheby’s (10/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 2: Mổ tử thi trong trường Y - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (04/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 1: Young Sen rời quê - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (26/12/2019)

» Xem tiếp...