Gẫm & Bình

“Hoàng hôn ở Ivry” của Guilaumin: Những gì vất vả thường bị lãng quên 27. 12. 15 - 6:23 am

Karin H. Grimme - Thúy Anh dịch

.

Đó là buổi hoàng hôn chói rực tại Ivry (một quận nhỏ phía Đông Nam ngoại ô Paris) trong bức “Hoàng hôn ở Ivry” của Armand Guillaumin. Bầu trời rực màu cam đỏ phai hòa trong màu xanh lá và xanh dương. Trên mặt nước màu sắc cũng phản chiếu nổi bật, tương phản với hàng cây đậm màu chạy dài phía đường chân trời mép phải tranh.

Daubigny và các họa sỹ phái Barbizon khác cũng vẽ hoàng hôn ngoài trời rực rỡ, nhưng trong khi Daubigny vẽ thiên nhiên thì Guillaumin lại chọn khắc họa sự phát triển của thành phố hiện đại bằng hình ảnh các dãy ống khói trải dài nơi chân trời.

 

Sự thay đổi nhanh chóng nơi ngoại ô Paris – thể hiện qua sự xuất hiện các khu liên hợp công nghiệp, nhà xưởng công nhân… – được miêu tả thường xuyên trong tranh của Guillaumin. Guillaumin và các bạn của ông thời 1870s, như Paul Cezanne – người mà ông đã quen cùng với Pissarro tại Học viện Suisse, không ai hứng thú mô tả cuộc sống tao nhã đẹp đẽ nơi các “đại lộ đẳng cấp”.

Guillaumin cùng với bức “Hoàng hôn ở Ivry” và hai tác phẩm phong cảnh khác được giới thiệu tại triển lãm Ấn tượng lần đầu năm 1874. Tính đến năm 1889, ông đã nhiều lần dự triển lãm Ấn tượng. Năm 1873, trong khi các bạn đồng môn Pissarro, Monet và Sisley chọn vẽ quá trình công nghiệp hóa diễn ra tại các đô thị dọc sông Seine, Guillaumin chọn vẽ quang cảnh xấu xí trần tụi của các khu công nghiệp ngoại ô nghèo nàn.

Bức “Sông Seine ở Ivry”, ghi ngày sáng tác 1869, vẽ cảnh sông của thành phố, xa xa là các ống khói nhà máy đang nhả khói. Bức sơn dầu trên gỗ khổ nhỏ này hóa ra là thử nghiệm cho tác phẩm to hơn là “Hoàng hôn ở Ivry”. Kiểu vẽ phác thảo phủ không hết để lộ nền bảng gỗ chỗ mấy đám mây màu nâu xám và trắng lem bẩn làm cho bầu trời như được tô các đốm màu nâu vàng hoàng thổ.

Kỹ thuật tương tự cũng được Sisley dùng trong bức “Hồ nước ở Marly-de-Roi”. Trong những tác phẩm về sau, các nhà máy được Guillaumin đưa về phía xa chân trời, trở thành một phần nhỏ trong toàn cảnh rộng của dòng sông.

Bức “Sông Seine ở Ivry” đã tìm được đường vào bộ sưu tập của bác sỹ Paul Gachet – bạn của Guilaumin và của các họa sỹ Ấn tượng khác. Ông đã chữa trị cho mẹ của Pissarro vào những năm 1860, ông rất thích hội họa nên giữ liên lạc với con trai bà. Ông sở hữu căn nhà miền quê ở Auvers, Daubigny cũng từng sống và mời Guillaumin, Cezanne và Pissarro ghé ở lại.

Tác phẩm “Tuyết ở Ivry” được vẽ cùng năm mô tả những khu nhà đen xám bên dải sông Seine, lớp tuyết bẩn tạo hình ảnh ảm đạm, nhờ mảng sáng lờ mờ sắc đỏ trên bầu trời u ám mới biết là có mặt trời. Không có tuyết trắng tỏa ánh xanh như bức “Chim ác là” của Monet hay “Sương muối”, “Buổi sáng (Tuyết ở Eragny)” của Pissarro, không thấy con chim ác là bảnh bao đậu trên hàng rào, chỉ thấy người đàn ông ủ rũ trong lớp quần áo che kín, đội nón, cô đơn lê bước trong giá rét.

 

 

 

Như các họa sỹ Ấn tượng khác, Guilaumin cố gắng lột tả hiệu ứng thời tiết và sự thay đổi của ánh sáng như bóng đổ trên nền tuyết hay các mảng màu phai dần của cảnh hoàng hôn. Ông không chọn những địa điểm thong thả vui thú nơi miền quê xanh mướt mà chọn những vùng công nghiệp mang dấu ấn lao động vất vả của con người. Thời đó những đề tài này không còn phổ biến, khác với bây giờ, vì vậy đa số các tác phẩm bị lãng quên.

*

Bài tương tự:

- Về phong trào Biểu hiện (Expressionism) Đức, thế kỷ 20

- Trường phái Ấn tượng: Ngày ấy người ta dùng màu gì?

- Về bức “Buổi họp mặt gia đình” của Frédéric Bazille

- Về những bức tĩnh vật vẽ cá

- Về hai bức chân dung mẹ và con theo trường phái Ấn tượng

- Tranh phụ nữ trong nhà hát của Mary Cassatt

- Hội họa Ấn tượng: Van Gogh vẽ Père Tanguy

- “Hoàng hôn ở Ivry” của Guilaumin: Những gì vất vả thường bị lãng quên

- Tranh Kandinsky: Như nghe được âm nhạc trong màu sắc

- Tranh vẽ người uống rượu Áp-xanh

- Sống cùng thời đại: Monet vẽ xe lửa

- Vì sao Claude Monet không thích vẽ trong xưởng?

- “Cầu Pont Marie, Quai Sully”: Guillaumin vẽ cái thô tháp của cuộc sống

- Lý giải chuyện tình dục qua “Cơn ác mộng” của Henry Fuseli

- “No Woman, No Cry” của Chris Ofili

Bài đã đăng

• Ballet Kẹp Hạt Dẻ: Giáng Sinh mới có, năm nào cũng phải xem - Willow Wằn Wại (20/12/2023)
• HỎA MÙ NFT VIỆT: lạm thuật ngữ, lạm danh xưng, lạm định giá - Ace Le (15/08/2021)
• Điệu nhảy chết người (phần 2):
  Múa bụng mỗi người một phách - Willow Wằn Wại (11/08/2021)
• “XEM ĐÊM” để thấy những điều không thấy được trong ánh sáng ban ngày - Phó Đức Tùng (15/07/2020)
• Về SKETCH phác thảo, SKETCH ký họa, và SKETCH+ - Hải Kiên (13/06/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 5: Đám cưới - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (21/02/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 4: Buổi triển lãm ở New York - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (28/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 3: Buổi diễn tại Luân Đôn - Lui dịch từ Sotheby’s (10/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 2: Mổ tử thi trong trường Y - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (04/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 1: Young Sen rời quê - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (26/12/2019)

» Xem tiếp...