Kiến trúc

Từ những ngôi làng cũ nát bên chân Vạn Lý Trường Thành 08. 12. 16 - 6:21 am

Le Man phỏng dịch

Từ những ngôi làng bỏ đi gần hết…

Vào những năm 1990s, cuộc sống ở làng ngôi Beigou (Bắc Câu) rất khó khăn: không đường nước cấp, không hạ tầng, thiếu công ăn việc làm.

Nhưng hai mươi năm sau, ngôi làng nhỏ bé này đã thực hiện một cuộc lột xác ngoạn mục.

Chìa khóa của thành công, như giới cò đất ai cũng biết, là địa điểm.

Beigou (Bắc Câu) nằm dọc theo chân Vạn Lý Trường Thành, nói bóng bẩy là được bức tường dài này soi bóng. Mỗi năm có hàng mấy chục triệu du khách ì ạch bước trên bức tường này, nhìn xuống ngôi làng. Bạn biết rồi đấy, đó chính là tiềm năng du lịch

Sau một chuyến nghỉ mát, nhà thiết kế kiêm kiến trúc sư không qua trường lớp nào là Jim Spear cùng vợ là Tang Liang đã thấy cái mà dân làng Bắc Câu không thấy: địa điểm – giá trị lớn nhất của bất động sản.

Với sự giúp đỡ của chính quyền địa phương (đây cũng là điều quan trọng không kém cho cuộc lột xác của làng), cặp đôi đã đưa ra một loạt các dự án kiến trúc để kéo du khách về làng, đẩy mạnh kinh tế làng.

Một trong những thiết kế của Spear tại đât có tên Rừng Đá, gốc là một ngôi nhà ba phòng, đã được biến thành một nơi nghỉ ngơi lãng mạn vào năm 2009, có phòng tắm ngoài trời, sân riêng, cửa kính màu, và một hàng hiên nhìn được một đoạn Trường Thành uốn quanh.

… trở thành những “mỏ vàng”

“Đầu tiên người dân ở đây thật sự không biết giá trị của đất đai mình đang ở,” Spear nói. “Tôi là kẻ đầu tiên, nói như người Trung Quốc, là ‘khêu ra’ giá trị ấy’. Và rồi người làng nắm bắt cơ hội rất nhanh.”

Nhiều dự án nối theo nhau, biến những ngôi nhà cũ kỹ, hư hỏng, thành những địa chỉ homestay tiện nghi (mà vẫn giữ được không khí làng), để người dân làng sống được bằng tiền cho thuê nhà và dịch vụ đi theo.

Trong hơn 20 năm, văn phòng Spear Designs đã hoàn tất được hơn 30 dự án nghỉ dưỡng ở nông thôn trong và quanh Bắc Kinh, như mô hình làng Bắc Câu họ đã thành công.

Trong lúc sống và làm việc tại Bắc Kinh vào những năm 1990s, hai vợ chồng Spear và Liang cũng quyết định cải tạo một ngôi làng ở Mutianyu (Mộ Điền Dục), khoảng 80km về phía Bắc của Bắc Kinh, thành một nơi nghỉ cuối tuần.

Ngôi làng ngày nay là một chốn trong lành, dễ đến bằng các phương tiện thông thường, và từ đây ngắm cảnh Vạn Lý Trường Thành cũng rất tuyệt. Tuyệt đến nỗi, vào năm 2005, hai vợ chồng chuyển đến đây ở luôn.

Một trong những dự án thành công của Spear là chuyển đổi một xưởng gạch bỏ hoang thành nhà nghỉ Sân Gạch, là một dạng “boutique hotel” với 80% nhân viên là người trong vùng.

Nhưng ngày ấy, quyết định của nhà Spear là rất “không bình thường”: những ngôi làng nông thôn như Bắc Câu hay Mộ Điền Dục hơn 20 năm trước đang trong vòng xoáy đi xuống, vật lộn với chính sách “một con” vẫn đang áp dụng trên toàn Trung Quốc, trong khi thanh niên vừa trưởng thành là bỏ lên thành phố kiếm sống gần hết.

“Kinh tế lúc ấy rất tệ,” bí thư đảng ủy làng Bắc Câu nói. “Thu nhập duy nhất là bán trái cây”.

Nhờ có sự ủng hộ từ một nhân vật mà sau này là chủ tịch huyện, Spear đã thực hiện được một sứ mệnh là phát triển được kinh tế vùng, gia tăng nguồn thu du lịch nhờ các dự án bền vững, tuyệt không có chuyện ăn xổi ở thì.

Đến năm 2006, với đầu óc kinh doanh bình tĩnh và khôn ngoan, vợ chồng nhà Spear bắt đầu đầu tư địa ốc quanh vùng Bắc Câu.

Thu nhập mới, cơ hội mới

“Hơn 10 năm qua, nhờ những dự án này, chúng tôi đã thu được về tiền mặt, công việc, và khách du lịch,” bí thư đảng ủy xã Bắc Câu nói.

Khách nhiều thêm, dân làng sửa sang những gian nhà bỏ hoang, cho thuê để có thêm thu nhập.

“Có cả một phong trào ở Trung Quốc đi về nông thôn nghỉ ngơi,” Spear nói. “Người ta mệt vì đời sống bận rộn nơi thành phố. Họ muốn không khí trong lành, thức ăn tốt và sạch – một lý tưởng về đời sống nông thôn đơn giản, tốt lành và lý tưởng.”

Theo luật đất đai Trung Quốc, người dân làng không thể bán đất mà chỉ có thể cho thuê quyền sử dụng đất. Thời hạn cho thuê thường là 40 năm. “Những ngôi nhà khoảng 10 năm trước hoàn toàn không đắt, vì lúc đó nhu cầu chưa có,” Spear nói.

“Nay thì nhu cầu bùng nổ, và người dân địa phương thì đã sung túc nên cũng không muốn cho thuê đất, thuê nhà nữa. Họ muốn được giá hơn.”

Một căn nhà chưa cải tạo gì, có bốn phòng, nếu cho thuê hiện nay được khoảng 150.000 USD/40 năm. Hai mươi năm trước là có khoảng 3.000 USD.

Trong khi đó, văn phòng của Spear có thể nhượng lại cho khách hàng (trong và ngoài nước) với giá 300.000 – 3 triệu, là đã có cải tạo, bản vẽ xây dựng, cũng như những hỗ trợ pháp lý để đảm bảo hợp đồng được ổn định trong suốt 40 năm. Spear ước lượng trong bốn ngôi làng dọc theo Vạn Lý Trường Thành mà anh đã cải tạo (Điền Tiên Dục, Bắc Câu, Tân Doanh, Mộ Điền Dục), có khoảng 10% số nhà là đã nhượng lại quyền sử dụng cho người bên ngoài

Tuy nhiên, với cả nhà dân ở, lẫn nhà được cải tạo để cho thuê để nghỉ dưỡng, sự trang trí đều giữ ở mức tối thiểu suốt bao nhiêu năm, để giữ được không khí làng.

Giữ cũ nuôi mới

Với Spear, quan trọng là lối tiếp cận có tính bền vững trong xây dựng. Nên ngay từ đầu, anh chọn vật liệu địa phương, như đá trong vùng, gạch, gỗ trong vùng. Cả thợ nề, thợ mộc cũng trong vùng.

Và bất cứ lúc nào dùng được là anh dùng thiết bị tiết kiệm năng lượng, như đèn LED, máy điều hòa ít tốn điện.

Nhưng Spear cũng làm một cuộc bứt phá vĩ đại khỏi truyền thống.

Thí dụ như cửa sổ của các làng truyền thống luôn luôn mở về hướng Nam để tránh gió Bắc vào mùa đông. Spear thêm vào một số cửa sổ hướng Bắc, như thế từ nhà ngước lên có được khung cảnh vô song của Vạn Lý Trường Thành.

“Tôi thích ánh sáng tràn vào căn phòng từ nhiều hướng,” Spear nói. “Tôi cũng thường mở những cửa sổ nhỏ ra những khung cảnh bất ngờ.”

 

Nhìn đẹp không thôi thì không đủ, mà còn những nhấn nhá khác Spear đã thêm vào cho các ngôi nhà, theo phong cách tối giản và hợp bối cảnh của anh, làm cho chúng thêm duyên dáng.

Nhiều ngôi nhà truyền thống trong làng có cấu trúc đơn giản nhưng khung còn tốt, ngói còn lành, các ô cửa sổ, rui mè, thậm chí hệ nề gốc còn ổn, Spear giữ lại hết.

“Khi thiết kế, ngôi nhà mới phải tôn trọng ngôi nhà cũ đã có trước đó,” Spear nói. “Tôi tin vào lối thiết kế hài hòa với cộng đồng đã có sẵn – bạn không cần phải áp chế cả vùng.”

Nơi trú ẩn lãng mạn

Năm nay (2016), Spear đã nâng tầm dịch vụ lên bằng một dự án mới ở Đả Thạch Yêu. Giai đoạn đầu của dự án này sẽ đi vào hoạt động vào mùa xuân 2017

Gọi là “nâng tầm” vì đây là dự án đầu tư chung giữa một công ty phát triển địa ốc với những người dân ở sáu ngôi làng miền núi lâu nay bị bỏ hoang. Dự án sẽ có được 23 phòng cho thuê và hai biệt thự-khách sạn.

“Nếu khu nghỉ dưỡng này kiếm được tiền, người dân sẽ kiếm được tiền. Họ có thu nhập mới, công việc mới. Họ đang theo những khóa huấn luyện về đón khách, giữ gìn nhà cửa, bảo vệ, chỉnh trang cảnh quan, nấu ăn, quản gia, tạp vụ… bên cạnh việc đồng áng cũng như công việc chính quyền,” Spear nói.

Nguồn: từ CNN

Bài đã đăng

• Đi LX xem WC (bài 16): Tiến về Cung điện Mùa đông - Đặng Thái (25/03/2021)
• Mar-a-Lago của Donald Trump:
  kiếm ra tiền trong mọi hoàn cảnh - Anh Nguyễn (27/02/2019)
• Bốn ví dụ dùng màu đỏ hiệu quả trong kiến trúc  - Tom Dobbins – Như Mai dịch (25/07/2018)
• Đang diễn ra: Làm sao để THÍCH ỨNG được chủ đầu tư (mà vẫn sáng tạo)? - Thông tin từ ban tổ chức (30/05/2018)
• Vì sao thoạt đầu tôi lại ghét thư viện đẹp nhất nước Mỹ - Sara Bliss – Lê Vy dịch (29/09/2017)
• The Breakers (phần 2): không ai long lanh được suốt ba đời... - Anh Nguyễn (30/04/2017)
• The Breakers (phần 1): nhà của Vanderbilt - "người giàu nứt đố đổ vách" - Anh Nguyễn (29/04/2017)
• Sướng và khổ khi ở trong nhà của Frank Lloyd Wright - An Ng dịch (24/04/2017)
• Binh House của Võ Trọng Nghĩa đầy cây xanh giữa Sài Gòn - Phát Tường lược dịch (22/04/2017)
• Làm vườn trên ban công: tìm ra tổ hợp cây tương sinh-tương khắc - Người nông dân ban công Dao Ngo (11/04/2017)

» Xem tiếp...