Burkina Faso là một quốc gia châu Phi, có cờ hơi giống… cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam của ta hồi trước, khác chăng là nửa dưới màu xanh lá cây thay vì xanh nước biển.

Quốc gia này hôm thứ Năm (17. 9), vừa có đảo chính lật đổ chính phủ lâm thời, khiến tổng thống Pháp Hollande phải kêu gọi thả ngay tổng thống lâm thời Michel Kafando (phải) và thủ tướng lâm thời Isaac Zida (trái) ra. Hai ông này bị giữ tại một phòng họp trong dinh tổng thống suốt từ hôm thứ Tư.

Ấy là vì hơi dài dòng một chút, tại quốc gia Tây Phi này, vào năm 1987, một tổng thống của họ có tên là Thomas Sankara, biệt danh “Che Guevara châu Phi”, người đã đổi tên quốc gia này từ Upper Volta thành Burkina Faso, đã bị ám sát.

Người ám sát tổng thống Sankara chính là người bên phải trong hình đang bắt tay ông, cũng là người từng góp phần đưa ông lên nắm quyền: Blaise Compaoré, khi ấy 36 tuổi.

Lên nắm quyền, Blaise Compaoré thay đổi toàn bộ chính sách của Sankara, và tại vị ròng rã 27 năm, đưa Burkina Faso trở thành một trong những nước nghèo đói nhất châu Phi (nên cũng là nhất thế giới luôn!). Và rồi đến lúc quần chúng không chịu nổi, buộc ông phải từ chức hồi 2014. Compaoré phải ra nước ngoài sống lưu vong cho an toàn, đợi bầu cử vào tháng 11. 2015.

Trong lúc chờ đợi, lãnh đạo các phe thống nhất bầu ra một ông tổng thống lâm thời là Michel Kafando và một ông thủ tướng kiêm bộ trưởng quốc phòng lâm thời là Zida (chính là hai ông đang bị nhốt trong phòng họp).

Không ai xa lạ: chính đội cận vệ thuộc lực lương an ninh (RSP) của tổng thống. Tướng Gilbert Diendéré, vốn phụ trách đội cận vệ của cựu tổng thống Compaoré, lên nắm quyền. Gilbert Diendéré là “người trong bóng tối”, kẻ “trung thành trong số những kẻ trung thành”, sát cánh Compaoré từ cái ngày lèn vào ám sát Sankara cướp chính quyền. Nhưng ông khẳng định: trước và sau đảo chínhlần này  ông không hề liên lạc với Compaoré; ông này không gọi và ông kia cũng không gọi. Hiện giờ, cả quốc gia đã đóng cửa biên giới và không phận.

Theo bình luận của BBC, đội cận vệ thuộc RSP này từng được đào tạo một phần tại Hoa Kỳ. Đây là lực lượng tinh nhuệ nhất ở Burkina Faso và thường xuyên cản trở các hoạt động của chính phủ lâm thời do chính phủ này định tước bớt những đặc quyền mà đội này vẫn được hưởng dưới thời ông Compaore. Trong ảnh là lễ tốt nghiệp khóa huấn luyện của lực lượng an ninh tổng thống (RSP) về kỹ thuật biệt kích, tại vùng Nahouri, năm 2012, với sự có mặt của tổng thống và tướng Gilbert Diendéré.

Đó là một quốc gia Tây Phi, có diện tích khoảng 274.000km2 (tức khoảng 80% diện tích nước ta), nhưng lại chỉ có hơn 17 triệu dân (nước ta khoảng 90 triệu). Trong ảnh là trang phục hóa trang trong lễ hội cầu cúng của người dân. Ảnh do Jean-Claude Moschetti chụp.

Quốc gia này trước là thuộc địa của… nhiều nước khác, và “chủ” cuối cùng là Pháp. Giành độc lập vào 1960, dân của Burkina Faso vẫn nói tiếng Pháp lưu loát, tuy đây là một trong những nước nghèo nhất.

Burkina Faso có nghĩa là “Đất của những con người chân thành”. Cái tên này, như đã nói ở trên, do cố tổng thống Sankara đặt cho.

Thủ đô của họ là Ouagadougou, cứ hai năm một lần lại có một liên hoan phim là Fespaco. Trong ảnh là đạo diễn Alain Gomis nhận tượng vàng Etalon từ chính (cựu) tổng thống. Ảnh từ trang này

Nhà cửa của nhiều làng Burkina Faso bằng đất…

và có những vùng nhà rất đặc biệt: trang trí như một tác phẩm .