Nghệ sĩ thế giới

‘Ho®s-Sol’ (Soil-Less®) của Nadège David – cái nhìn triết lý từ góc độ tế bào học 22. 05. 14 - 12:37 pm

Quyên Phạm

Ngày 8. 5 vừa qua, lễ khai mạc triển lãm mang tựa đề lạ ‘Ho®s-Sol’ (Soil-Less®)‘ của nữ nghệ sĩ người Pháp Nadège David đã diễn ra thành công với sự tham dự của nhiều nghệ sĩ và những người yêu nghệ thuật trong trước và quốc tế tại Galerie Quỳnh – Lầu 2, 151/3 Đồng Khởi, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh. Đây là triển lãm cá nhân đầu tiên của Nadège David, quy tụ những bức vẽ và tác phẩm điêu khắc mới nhất của nghệ sĩ, nhằm khảo sát và chất vấn mối liên hệ giữa Con người và Động vật.

 

Người tới xem triển lãm đã cảm thấy vô cùng bất ngờ và thú vị bởi lối vẽ lạ rất riêng của nghệ sĩ. Các tác phẩm được sáng tác lấy cảm hứng từ niềm say mê của nghệ sĩ với giải phẫu, khoa học, triết lý và nhân thái, đồng thời từ các thực tại kinh tế và chính trị-xã hội, thể hiện mối quan tâm tới sự ràng buộc sâu sắc trong quan hệ mỏng manh giữa Con người và Động vật. Trao đổi về quá trình sáng tác, Nadège David chia sẻ, “Trong quá trình nghiên cứu về triết học, tôi đã luôn đi tìm định nghĩa về Con người, và từ đó đặt ra câu hỏi, “Liệu Con người và Động vật khác nhau như thế nào? Và giới hạn của sự khác nhau đó có thể đi xa tới đâu hay không có một giới hạn nào?” Và những bức vẽ và tác phẩm sắp đặt đã được hình thành từ quá trình đi tìm những lời giải đáp cho các câu hỏi trên.

Riêng cái tên của triển lãm ‘Ho®s-Sol’ cũng khiến người xem cảm thấy đôi chút băn khoăn và tò mò.  Dấu ® ám chỉ đến sự nhận dạng và tính khách quan đã được nhân tính hóa của động vật, Loài vật đã được biến hóa thành vật thể và tài sản thương mại của Con người. Con người đã thiết lập một mối quan hệ với động vật thông qua một tập hợp những hạng mục do chính con người lập nên, phân loại Động vật qua việc mã hóa và dán nhãn để phục vụ cho các mục đích thí nghiệm, nghiên cứu, trao đổi thương mại cũng như tiêu khiển.

Trong triển lãm, các tác phẩm của Nadège David đều được đặt tên như sau: D-A-1-0-0, D-A-1-0-1, E-O-1-0-0, E-O-1-0-1, N-sp-1-0-0, M-A-1-0-0, T-A-1-0-0 mang lại liên tưởng trực tiếp tới việc mã hóa và dãn nhãn với nghĩa của những chữ hoa đầu như sau:

D-A =Domestic Animal
N-sp = Non Specified
M-A = Mythical Animal
T-A= Totemic Animal
E-O= Eurokyota Organism

Đối với Domestic Animal (DA), con vật được hình dung trong trạng thái thuần hóa của nó, ở cách mà lũ trẻ con tranh giành vì một sinh vật đáng yêu khi chúng dần trở nên thân thuộc với thú nhồi bông hay một đứa bé cưỡi một con sư tử nay đã mất đi bản chất hung tợn sẵn có.

Hình ảnh của Mythical Animal (MA) – trong dạng xác thối rữa của một động vật thuộc Bộ Da dày – gợi lên việc giết hại động vật trong lịch sử loài người và điều mà nhà triết học người Pháp Gilles Deleuze gọi là “cái Chết của Động vật”, để rồi dẫn tới sự tuyệt chủng và dần trở thành huyền thoại.

Các tác phẩm điêu khắc của Nadège tham khảo ý niệm này của cái chết, thông qua việc tạo ra bộ sưu tập xác côn trùng và những sinh vật nhỏ trên những chiếc giường lúc chết đầy màu sắc được niêm phong trong các chiếc bình kính. Ở các tác phẩm sắp đặt này, người xem ngỡ ngàng khi thấy xác những con ve sầu hay xác của những con ếch được xử lý cẩn thận cùng với tảo biển và những phụ kiện là những hạt ngọc trai nhỏ dùng để trang trí cho móng tay, gợi hồi tưởng về một ngăn đựng của trí tò mò, đẩy lối sáng tác của cô vượt những hạn chế của tính hai chiều và duy trì những tường thuật của cô trên một mặt bằng hữu hình hơn. 

 

Mặc dù Nadège không nhắm tới việc truyền tải răn dạy về đạo đức, những tác phẩm ám ảnh của cô lại vạch trần sự thật tương quan về một vài trong những thực tế phũ phàng nhất của lịch sử nhân loại, được sinh ra bởi các mối liên hệ giữa Con người và Tự nhiên.

Người nghệ sĩ giữ lại một vẻ thẫn thờ ngây ngô và bộ óc hiếu kỳ, và cảm giác kinh ngạc dành cho vẻ đẹp của Tự nhiên – những xúc cảm thường bị lãng quên qua lịch sử khai lợi của con người đối với các giống loài sinh vật khác. Quá trình sáng tác của cô phản ánh cảm thức tỉ mẩn về sự kỳ diệu này, tác phẩm của cô dần dà phát triển theo thời gian: cô vẽ, cô tạm ngưng, cô quan sát, cô tiếp tục.

Lấy cảm hứng từ độ chính xác của lối vẽ trong khoa học và nguyên tắc thẩm mỹ Châu Á, những bức vẽ bằng mực và màu nước của cô tạo hình theo hướng tự phát và diễn tiến một cách tự nhiên – như dòng chảy khôn lường của mực Tàu trên giấy – tương tự sự sinh trưởng của các loài sinh vật.

Hầu như đùa nghịch trong lối xuất hiện của chúng, chủ thể của Nadège bộc lộ một bản chất hung ác dưới lối trình diện xa lạ và ranh ma, đồng thời níu giữ một diện mạo quen thuộc mang hình người. Quá trình sáng tạo theo bản năng của người họa sĩ tiết lộ một sự tỉ mẩn ám ảnh về chi tiết và về cách bố trí các kết cấu hữu cơ, vốn đã hình thành sự sống của riêng nó.

Các tác phẩm của Nadège có hiệu lực vận chuyển người xem vào một thế giới song song của những con vật tưởng như là kỳ diệu bước ra từ bản chất sâu xa nhất, tạo ra nhiều ảo tưởng và tưởng tượng đen tối để chạm đến những ngõ ngách sâu kín nhất trong tiềm thức của con người.

Những hình ảnh trong lễ khai mạc triển lãm:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bài đã đăng

• Vicente Blanco Mosquera: vẽ chuyện gì mà vui thế? - . (21/03/2024)
• Gazan Fathi Ghaben: sinh trong lều và ra đi uất ức trong lều - Từ Hyperallergic (29/02/2024)
• Robert Ryman: trắng tự nhiên nên dừng rất đúng lúc - Từ The New York Times (09/01/2024)
• Daniel Lind-Ramos: nghệ thuật như một củ hành lộng lẫy - Soi dịch (28/08/2023)
• Tác phẩm bị ăn vì người xem bị đói - Pug dịch từ CNN (03/05/2023)
• Xóa hết graffiti trong đường hầm: kẻ ngỡ ngàng, người nhẹ nhõm - Soi tổng hợp và dịch (29/01/2023)
• Tsukioka Yoshitoshi (bài 4): Người tài máu me và sa đọa - Candid (02/08/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 3): Tài năng xuất chúng suýt bị lãng quên - Willow Wằn Wại (07/07/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 2): Cắt đầu Holofermes phải cần thêm cô hầu gái - Willow Wằn Wại (24/06/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 1): Vì sao lại vẽ Judith cắt đầu Holofermes? - Willow Wằn Wại (21/06/2022)

» Xem tiếp...