Gẫm & Bình

Tại sao tôi thích bức “Snow Storm-Steam Boat” của Turner? 22. 12. 14 - 6:18 am

Nguyenquikien

 

Trong cuốn tự truyện của mình, Turner viết: “Tôi muốn thực hiện một cảnh tương tự như vậy, tôi đã nhờ các thủy thủ trói tôi lên trên cột buồm và để tôi ở đó quan sát bão biển. Sóng gió quất vào thân thể, vào mặt tôi, trong bốn giờ, và tôi đã phải chờ để được thoát ra…”

Thảm họa khủng khiếp là một đề tài phổ biến ở Anh vào thời kỳ Nghệ thuật Lãng mạn. Những người theo trường phái Lãng mạn rất chú ý đến các hiện tượng tự nhiên và con tàu đắm đã trở thành một chủ đề ăn khách vào thế kỷ thứ 19. Các xưởng đóng tầu ở Anh tuy đóng tàu có vỏ bằng gỗ sồi, nhưng quả thực những con tàu ấy vẫn không thể thoát khỏi sức mạnh của thiên nhiên một khi thiên nhiên nổi giận.

William Turner cũng có cảm hứng nhiều với thiên nhiên. Ngoài ra ông còn tìm thấy một nguồn cảm hứng tuyệt vời nữa bằng cách nghiên cứu các tác phẩm của các họa sĩ vẽ phong cảnh (landscapists), đồng thời nghiên cứu các tác phẩm của các nghệ sĩ khác trên một chuyến đi đến bảo tàng Louvre (Pháp). Vào năm 1801, ông vẽ bức tranh “Dutch Boats in a Gale”. Ông đã nghiên cứu bão rất kĩ và cảm nhận nó một cách chuẩn mực nhất. Sức mạnh của các cơn bão nằm ngoài khả năng của con người là một chủ đề chính trong công việc nghiên cứu của Turner. Ông dành tất cả tình yêu của mình cho biển. Trong suốt đời mình, ông đã vẽ về chủ đề con tàu đắm nhiều lần. Biển quyến rũ Turner, và với niềm đam mê. ông đã đưa thiên nhiên vào khung.
 

Bức tranh “Snow Storm-Steam Boat” của Turner cho thấy một con tàu ngoài khơi bờ biển Anh đang vật lộn với bão tố. Con tàu nằm ở trung tâm của xoáy biển, (và nên nhớ lại giai thoại Turner đã tự cột mình vào cột buồm của một con tàu trong cơn bão để có được một cảm nhận tốt hơn về sóng gió, bão và đại dương. Sau lần này ông đã bị ốm nặng).
 

Bức tranh này được vẽ với cảnh ở Harwich. Tranh tạo ra một hỗn hợp xoáy hỗn loạn của màu sắc và ánh sáng. Nét cọ của Turner mang lại tính hiệu quả của ánh sáng trong tác phẩm này. Trong Snow Storm, Turner đã sử dụng một bảng màu câm. Xanh nhạt và nâu trải là trong chuyển động xoáy. Mặc dù cả bảng màu chủ yếu là trung tính, đáng lẽ phải tạo ra một gam màu êm dịu, nhưng các chuyển động xoáy và ánh sáng đã tạo hiệu ứng hỗn loạn. Turner muốn mô phỏng bản chất thực sự của một cơn bão biển. Các vệt trắng của những cánh buồm dẫn mắt người xem trực tiếp đến con tàu, cho dù xung quanh nó màu sắc tràn ngập. Turner đã tạo ra một túi ánh sáng giữa một khung tối và bóng tối để chiếu sáng con tàu. Chính nhờ sự sáng tạo như vậy mà tất cả phần trung tâm ngay lập tức được rút về cho con tàu. Những cơn gió xoáy chỉ càng nhấn mạnh việc chống chọi của con tàu thêm quyết liệt.
 

Turner cho thấy sự yếu đuối của con người và vật thể nhân tạo khi chống lại các thế lực tàn nhẫn của thiên nhiên. Quyền lực của biển lớn hơn nhiều so với sự tồn tại rất chắc chắn của con người. Những màu đen của gió và sóng biển trong tranh tạo ra một vòng tròn xung quanh cái số phận mà con tàu phải chịu. Bức tranh lộng gió, người xem có thể mở lòng thương xót khi nhìn thấy con tàu bất lực trước sự chuyển động bạo lực của tự nhiên, có thể tưởng tượng con tàu oằn, lắc lư qua lại cùng với những thủy thủ đang cố gắng một cách tuyệt vọng, để đưa những cánh buồm trở lại vị trí cân bằng, cho con tàu được nổi trên mặt nước.
 

Khi còn sống, William Turner luôn phải bảo vệ công việc mình làm. Ông tuyên bố ông vẽ vì ông muốn chứ ông không vẽ vì sự chấp thuận của người khác. Mãi đến sau khi ông qua đời, tất cả những lối vẽ, đặt mầu và ánh sáng mới ảnh hưởng đến các trường phái Ấn tượng và Hậu ấn tượng, bởi lối đi cọ, lối phủ sơn, cộng thêm việc xử lý ánh sáng bậc thầy chính là nền tảng cho trường phái Ấn tượng.

Vào thời đó, rất ít người công nhận trường phái và sự nghiên cứu mà Turner đã tạo dựng ra. Nhưng mặc dù không mấy ấn tượng với những bức tranh, nhưng người ta vẫn phải thừa nhận sự cố gắng của ông. Không phải nhà phê bình nào cũng nhìn thấy tài năng của ông trong bức tranh này, và đôi khi họ còn chế diễu. Nhưng John Ruskin đã bảo vệ Turner, tuyên bố tác phẩm trên là “một trong những bức tranh vĩ đại nhất mô tả sự chuyển động nước biển, sương mù, và ánh sáng, thể hiện trên toan.”

Bức tranh này cũng là một bằng chứng nổi bật về kinh nghiệm vẽ biển của Turner. Qua đó chúng ta thấy rằng, ông có một cá tính không giống bất kỳ nghệ sĩ khác. Nhờ say mê và can đảm, Turner đã nắm được bản chất của bão biển tốt hơn so với bất kỳ nghệ sĩ nào.
 

*

(Viết sau khi xem xong bộ phim Mr. Turner của đạo diễn tài ba Mike Leigh.

Phim thì không tránh khỏi sự hư cấu, nhưng tôi cũng thấy họ đã cố gắng làm sống lại 20 năm cuối đời của đại danh họa Anh. Thật phục khi được chiêm ngưỡng một tác phẩm điện ảnh như thế, và giải thưởng danh giá Cành Cọ Vàng đã được trao cho diễn viên kiêm MC Timothy Spall, người đóng vai Mr. Turner vào năm 2014 tại Canne, Pháp. Quí vị tìm xem bộ phim này nhé. Rất hay đấy.)

Bài đã đăng

• Ballet Kẹp Hạt Dẻ: Giáng Sinh mới có, năm nào cũng phải xem - Willow Wằn Wại (20/12/2023)
• HỎA MÙ NFT VIỆT: lạm thuật ngữ, lạm danh xưng, lạm định giá - Ace Le (15/08/2021)
• Điệu nhảy chết người (phần 2):
  Múa bụng mỗi người một phách - Willow Wằn Wại (11/08/2021)
• “XEM ĐÊM” để thấy những điều không thấy được trong ánh sáng ban ngày - Phó Đức Tùng (15/07/2020)
• Về SKETCH phác thảo, SKETCH ký họa, và SKETCH+ - Hải Kiên (13/06/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 5: Đám cưới - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (21/02/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 4: Buổi triển lãm ở New York - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (28/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 3: Buổi diễn tại Luân Đôn - Lui dịch từ Sotheby’s (10/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 2: Mổ tử thi trong trường Y - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (04/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 1: Young Sen rời quê - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (26/12/2019)

» Xem tiếp...