Nghệ sĩ thế giới

David Hockney: Quên canvas đi cho rồi! 16. 11. 10 - 8:26 pm

L.D lược dịch

 

“Ai mà không muốn có một cái nào? Picasso hay Van Gogh lại chẳng vồ lấy một cái à!” David Hockney nói ngay lúc khai mạc triển lãm mới nhất của ông tại Paris có tên là Hoa Tươi.

Thông điệp của triển lãm này là “Quên canvas đi!” khi những màn hình iPad được thay cho canvas, cọ vẽ với màu vẽ được thay bằng những ngón tay.

Giờ đây, nhiều máy tính để bàn đã có thể biến thành những bức toan để trưng bày tác phẩm mới nhất của David Hockney, có khi vừa mới vẽ tức thì, bằng iPad.

Tên của cuộc triển lãm, Hoa tươi, thể hiện đúng những gì đang diễn ra: hơn một tá màn hình iPad hiện lên những bức tranh, phần lớn là vẽ hoa, bằng bút pháp đơn giản nhưng tinh tế của nghệ sĩ. Những bức tranh hoa mới liên tục thay cho những bức hoa trước đó.

Xem tranh ngay tại trận

Sinh năm 1937 tại Anh, David Hockney học tại Trường Nghệ Thuật Hoàng gia. Ngay từ đầu những năm 60 đầu tiên ông được biết đến như một thành viên tiếng tăm của trong phong trào Pop Art. Ông nổi tiếng với loạt tranh vẽ hồ bơi, những bức vẽ ảnh hưởng nhiều từ Matisse và Picasso. Tranh của ông đắt giá và có mặt trong hầu hết những bộ sưu tập lớn.

Hockney không lạ lẫm gì với nghệ thuật kỹ thuật số hay nghệ thuật vi tính hóa. Nhưng cách đây 20 năm, ông thấy quá trình sáng tác bằng những công cụ này thật chậm chạp và đáng bực mình.

“Vẽ là phải như chơi cờ. Nước cờ chưa đi nhưng tâm trí ta đã phải đi,” Hockney nói.

Vẽ trên máy tính (thời trước), đối với ông, luôn luôn bị chậm một nước.

Tuy nhiên ngày nay, tốc độ siêu nhanh của thế hệ máy tính hiện đại đã khiến việc vẽ trở nên lý thú hơn. Lại thêm nhiều tính năng hấp dẫn, Hockney nói.

Thí dụ, iPad có một chức năng biến việc vẽ trở nên sống động.

“Tôi có thể biết chính xác mình đã đi những nét cọ nào để hình thành nên bức tranh.”

iPad còn cho giúp ông chia sẻ những sáng tác mới nhất với bạn bè.

Hoa Tươi chẳng hạn, khởi thủy là những bức vẽ nhỏ mà Hockney vẽ bằng chiếc iPhone rồi email cho bạn bè.

Rồi trong một thời gian ngắn, ông vẽ được cả trăm bức, gửi đi cấp tập, và sung sướng nhận được phản hồi khen ngợi lẫn phê bình ngay lập tức của người nhận.

“Bạn có thể vẽ mặt trời lúc 6h và gửi cho bạn bè lúc 7h,” ông nói.

Ngón tay là cọ vẽ

Ngày xưa, khi vẽ với máy tính, Hockney in những bức tranh ra và đóng khung, treo lên trên tường gallery.

Nhưng trong triển lãm lần này tại Paris, ông không muốn treo lên. Thay vào đó, ông muốn người xem xem trực tiếp ông đã vẽ tranh như thế nào, bằng những ngón tay trên màn hình iPad.

Trong một không gian giống như tu viện, với ánh sáng mờ mờ để tăng độ sáng của những bức tranh trên iPad, người xem sẽ được theo dõi những clip môt tả David Hockney vẽ tháp Eiffeil ra sao.

Ông dùng nhiều ứng dụng khácn hau, trong đó có Brushes, dùng để vẽ hình.

Ông thích dùng ngón tay hơn là công cụ bút vẽ. Mỗi ngón tay cho một hiệu quả khác nhau, và mặc dầu thuận tay phải, ông cũng hay vẽ bằng tay trái, mang cho bức tranh một hiệu quả đặc biệt mà tay thuận khó có thể cho được.

Những câu hỏi

Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra là: “tính nguyên bản” và tính sao chép của những bức tranh này. Rồi giá trị của chúng nữa chứ, về thẩm mỹ và về tiền bạc. Chẳng lẽ nghệ thuật thế lại free sao? Thế là trong lúc chờ đợi, Hoa Tươi chỉ bày thôi chứ không bán.

Phải công nhận công nghệ đã mang lại một chiều kích mới cho gallery. Cả David Hockney lẫn giám tuyển Charlie Scheips đều tin rằng đây là một khởi đầu của một cuộc cách mạng nghệ thuật, cho cả các nhà chuyên môn lẫn những tay nghiệp dư.

Và mặc dầu màu sắc không được “chất” như vẽ bằng cọ với sơn dầu, nhưng vẫn rất tuyệt.

“Thích nhất là vẽ với những công cụ digital này thì không phải lo lắng nào nước, nào màu, nào dọn dẹp sau khi vẽ,” David nói.

“Thế mà thỉnh thoảng tôi phấn khích quá, vẽ xong rồi vẫn chùi tay và nghĩ mình vừa mới vẽ xong (bằng màu thật).”

Được hỏi giới nghệ thuật phản ứng thế nào đối với việc Hockney bám chặt vào công nghệ mới, Scheips nói hãy còn quá sớm để phán xét.

“Ngoài 20 hoặc 30 người nhận được e-mail của ông, chưa ai thấy tác phẩm này bao giờ”, ông nói.

Fleurs fraiches – Hoa tươi mở cửa đến hết 30. 1. 2011

 

Bài đã đăng

• Vicente Blanco Mosquera: vẽ chuyện gì mà vui thế? - . (21/03/2024)
• Gazan Fathi Ghaben: sinh trong lều và ra đi uất ức trong lều - Từ Hyperallergic (29/02/2024)
• Robert Ryman: trắng tự nhiên nên dừng rất đúng lúc - Từ The New York Times (09/01/2024)
• Daniel Lind-Ramos: nghệ thuật như một củ hành lộng lẫy - Soi dịch (28/08/2023)
• Tác phẩm bị ăn vì người xem bị đói - Pug dịch từ CNN (03/05/2023)
• Xóa hết graffiti trong đường hầm: kẻ ngỡ ngàng, người nhẹ nhõm - Soi tổng hợp và dịch (29/01/2023)
• Tsukioka Yoshitoshi (bài 4): Người tài máu me và sa đọa - Candid (02/08/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 3): Tài năng xuất chúng suýt bị lãng quên - Willow Wằn Wại (07/07/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 2): Cắt đầu Holofermes phải cần thêm cô hầu gái - Willow Wằn Wại (24/06/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 1): Vì sao lại vẽ Judith cắt đầu Holofermes? - Willow Wằn Wại (21/06/2022)

» Xem tiếp...