Gẫm & Bình

Về hai bức tranh Ấn tượng tả cảnh dùng trà 14. 10. 15 - 9:35 am

Karin H. Grimme – Thúy Anh dịch

Cùng với Mary Cassatt và Berthe Morisot, Marie Bracquemond là một trong ba nữ họa sỹ tiêu biểu của Ấn tượng. Bà tham gia ba kỳ triển lãm 1879, 1880 và 1886. Ngày nay ít người biết đến bà vì bà ngừng vẽ năm 1890 và có ít tác phẩm thuộc các bộ sưu tập công. Một phần nguyên do là ngày xưa vai trò xã hội của phụ nữ bị hạn chế, nhưng phần lớn là do chồng bà – nghệ sỹ đồ họa Felix Bracquemond – không ủng hộ tính hiện đại trong tranh của bà, và hiển nhiên cuối cùng bà phải bỏ vẽ để giữ hạnh phúc gia đình.

Marie Bracquemond, “Tự hoạ”, 1870, sơn dầu trên toan

Marie Bracquemond được Jean-Auguste-Dominique Ingres dạy theo hướng Tân Cổ điển. Người thầy thứ hai của bà là Paul Gauguin, người mà chồng bà mang về nhà năm 1880 – năm bà vẽ bức Trà chiều.

Marie Bracquemond, “Trà chiều”, 1880, sơn dầu trên toan

Trà chiều vẽ người chị em ruột Louise của Bracequemond ngồi tại bàn ngoài trời. Quyển sách Louise cầm trên tay xem ra không thu hút được sự chú ý của nhân vật vì ta thấy bà cúi nhìn cái gì đó bên phải tranh. Phần trước được vẽ cân đối, gương mặt không cảm xúc gợi nhớ đến các tác phẩm chân dung do Ingres vẽ, ví dụ bức Quý bà Moitissier (Washington, The National Gallery of Art, bộ sưu tập Samuel H. Kress).

Jean Auguste Dominique Ingres, “Quý bà Moitessier”, 1844-1856, sơn dầu trên toan

Mảng tĩnh vật nhỏ trong tác phẩm Trà chiều – cái khay bạc đựng chùm nho trên bàn – cũng làm liên tưởng đến những yếu tố tương tự trong tranh của Ingres như cái đôn để trái cây phía gần người xem trong bức Nhà tắm công cộng Thổ Nhĩ Kỳ (1863, Paris, Musee National du Louvre).

Chi tiết chùm nho và đôi tay trong tranh

Jean Auguste Dominique Ingres, “Nhà tắm công cộng Thổ Nhĩ Kỳ”, 1862-1863, sơn dầu trên toan

Bracquemond đặt những nhát cọ ngắn sát nhau và chuyển màu giữa đỏ, xanh lá và xanh dương để tạo ánh sáng và bóng. Đặc biệt gương mặt và đôi bàn tay trần được tả một cách tinh tế. Mắt và phần trán được vẽ tối hơn do được chiếc mũ che bóng, và nửa dưới khuôn mặt dần được vẽ sáng hơn. Những mảng nắng sáng trên trang phục và mấy bụi cây ở hậu cảnh được vẽ bằng màu trắng sáng thuần túy. Nếu thầy Ingres luôn vẽ trang phục của các nhân vật rất đẹp thì Bracquemond, Bazille hay như Giuseppe de Nittis cũng vẽ chúng nổi bật không kém. Manet cũng từng thể hiện sự ngưỡng mộ đối với Ingres rằng: “Ôi, Ingres tài lắm. Chúng tôi chỉ là những đứa trẻ so với ông. Ông ấy rất biết cách vẽ các chất vải.” Tuy vậy Ingres hiếm khi vẽ trang phục màu trắng còn Bracquemond thì ngược lại.

Chi tiết khuôn mặt trong tranh

*

Tác phẩm Dùng trà (Boston, Museum of Fine Arts) của Mary Cassatt thì vẽ người chị em Lydia đang dùng trà trong phòng cùng một vị khách – nhìn mũ và găng tay không tháo ra là biết. Cassatt cũng vẽ một mảng tĩnh vật trong tác phẩm này phía bên phải gần người xem, đó là khay phục vụ trà bằng bạc phản chiếu ánh sáng, tương tự như những đốm nắng trong cảnh chiều của Bracquemond. Phong cách vẽ của Cassatt có phần mềm mại hơn vì bà dùng cọ to bản hơn. Ở phần lưng và tay ghế, các nhát cọ phóng khoáng trượt thả tự do như kiểu vẽ trừu tượng. Các sắc đỏ khác nhau của giấy dán tường, chiếc bàn và chiếc ghế bành thì rất hài hòa với sắc xám bạc của lò sưởi, khay trà và giấy dán tường. Màu đỏ và bạc chiếm ưu thế, hòa hợp cùng nhau một cách hiếm thấy. Ấn tượng tức thời được nhấn mạnh bởi cách chiếc tách che đi gương mặt nhân vật. Đó là “ấn tượng” của khoảnh khắc uống trà.

Mary Cassatt, “Dùng trà”, 1880, sơn dầu trên toan

Mary Cassatt, “Tự họa”, 1880, màu nước trên giấy

Chia sẻ:

Bài đã đăng

• Ballet Kẹp Hạt Dẻ: Giáng Sinh mới có, năm nào cũng phải xem - Willow Wằn Wại (20/12/2023)
• HỎA MÙ NFT VIỆT: lạm thuật ngữ, lạm danh xưng, lạm định giá - Ace Le (15/08/2021)
• Điệu nhảy chết người (phần 2):
  Múa bụng mỗi người một phách - Willow Wằn Wại (11/08/2021)
• “XEM ĐÊM” để thấy những điều không thấy được trong ánh sáng ban ngày - Phó Đức Tùng (15/07/2020)
• Về SKETCH phác thảo, SKETCH ký họa, và SKETCH+ - Hải Kiên (13/06/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 5: Đám cưới - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (21/02/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 4: Buổi triển lãm ở New York - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (28/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 3: Buổi diễn tại Luân Đôn - Lui dịch từ Sotheby’s (10/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 2: Mổ tử thi trong trường Y - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (04/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 1: Young Sen rời quê - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (26/12/2019)

» Xem tiếp...