Gẫm & Bình

“Sự sống mong manh” của Nguyễn Ngọc Đan: thông điệp kín đáo của sự bền bỉ và lòng kiêu hãnh 31. 05. 16 - 7:02 am

Tú Anh

SỰ SỐNG MONG MANH
Triển lãm tranh của Nguyễn Ngọc Đan
Tại Eight Gallery, số 8 Phùng Khắc Khoan, Q.1, TP.HCM
Từ 7. 5 đến 7. 6. 2016
 

Tôi tình cờ và cơ duyên được chứng kiến Nguyễn Ngọc Đan vẽ bức đầu tiên của loạt tranh hình thành nên triển lãm “Sự sống mong manh” này, vào quãng tháng Bảy năm ngoái.

Sinh ra và lớn lên từ đất Sài Gòn hồn nhiên, sôi động và nhẹ nhõm về nghệ thuật, nhưng Đan gắn bó sâu sắc về chuyên môn và tư tưởng với những nền hội họa bên ngoài Việt Nam: hội họa Nga, nghiêm khắc với những tiêu chí hàn lâm, nơi Đan tốt nghiệp Học viện Mỹ thuật Surikov danh giá, và hội họa đương đại Indonesia, đầy trăn trở trong tư tưởng, nơi Đan kết bạn vong niên với các họa sỹ của Yogyakarta, và tổ chức triển lãm cá nhân Desolation đầu năm 2015.

Nếu xem những gì Đan sáng tác trong giai đoạn trước và đặt trong triển lãm Desolation, cùng một số triển lãm nhóm trong năm 2015, thì khó có thể liên tưởng tới một “Sự sống mong manh” của 2016. Dù cực tốt về hình và màu, nhưng ngày ấy Đan chọn bút pháp biểu hiện với bảng màu u tối, phản ánh một tâm trạng bức bối và cô độc của bản thân và của những người phụ nữ phải gồng mình chạy theo vẻ hiện đại giữa đô thị hào nhoáng.

Có lẽ khi vô tình vẽ bức tĩnh vật hoa đầu tiên – một mạch mười tiếng ngày đầu tiên, và cũng quãng sáu bảy tiếng một ngày suốt mấy ngày hôm sau, Đan đã chợt nhận ra còn một cách sống, một cách thể hiện nữa cho cái tâm trạng cô đơn và mệt mỏi của những tâm hồn mong manh. Một cách sống cân bằng hơn, một cách nhìn cuộc sống bao dung hơn, một niềm kiêu hãnh ngấm ngầm được cô mang vào thể hiện qua những bức tranh tĩnh vật, ca ngợi cái mong manh mà mạnh mẽ nội tại.

Những sắp đặt của Đan rất ngọt ngào và nữ tính, tự nhiên như bình hoa và đồ dùng trong nhà của một người phụ nữ mềm mại, dịu dàng. Những cành hoa mảnh dẻ, cắm trong lọ thủy tinh trong suốt, được vẽ tỉ mỉ, tả thực gần như hiện thực, được Đan cố tình tạo nên một vẻ hư ảo bằng cách dừng bút trước khi tô đến từng chi tiết, càng nhấn vào vẻ mong manh, mơ màng của những vật thể cần được nâng niu: hoa, thủy tinh, ly chén để sát mép bàn, chênh vênh trên bậu cửa. Tưởng như yếu đuối, tưởng như dễ vỡ…

Nhưng ánh sáng của những bức tĩnh vật này là thứ ánh sáng cô đọng, ngưng lặng, và mạch lạc rõ ràng. Chiếu vàng ấm qua những khung cửa sổ, hắt lấp lánh lên lọ thủy tinh, bóng loáng cốc trà bình thiếc, ánh sáng đánh dấu một khoảng khắc tĩnh tại, khiến những hình ảnh của Đan không có tính khoảnh khắc thoảng qua, mà có cảm giác một thời gian yên tĩnh, kéo dài, ung dung. Một khoảng lặng như khi người phụ nữ đang ngồi trong nhà mình, ngắm bình hoa mình cắm, tự tại và tự chủ, bình thản và thư giãn, tận hưởng giây phút dành riêng cho mình. Một mình nhưng không cô độc.

Như bức Lan tiên, có đúng là cô ấy đang chậm rãi uống trà hoa cúc pha trong cốc to, tận hưởng một buổi sáng chủ nhật thảnh thơi. Hay buổi sáng với bình hoa thạch thảo trên bàn tắm nắng từ cửa sổ. Hay như lọ cẩm chướng đơn độc màu đỏ rực trên nền trắng lạnh lẽo, là cô ấy thanh thản với không gian trong trẻo quanh mình. Và còn Tĩnh vật với bánh mì, dường như không liên quan đến mọi câu chuyện còn lại, lại là bức tôi thích nhất. Vì đó chính là Đan, sắp đặt sắp xếp mẫu vẽ trước mặt mình, để hưởng cái cảm giác cuốn vào việc cô yêu thích nhất: vẽ. Đơn giản, không màu mè, rời rạc gần như khắc kỷ, Tĩnh vật với bánh mì thật ra là hình ảnh của lòng kiêu hãnh kín đáo. Một tông màu ấm kinh điển, một sự sắp đặt hàn lâm, bức tranh là sự pha trộn của cả những gì Đan học được ở Surikov, ở Yogyakarta, và cả trải nghiệm bản thân của những ngày tìm tòi ra giải pháp cho nỗi bức bối của chính mình.

“Sự sống mong manh”, nhưng là thông điệp kín đáo của sự bền bỉ và lòng kiêu hãnh.

Loạt tranh tĩnh vật gồm 20 bức sơn dầu của nữ họa sĩ Nguyễn Ngọc Đan với chủ đề “Sự sống mong manh” đang được triển lãm tại Eight Gallery (8 Phùng Khắc Khoan, Q.1, TP.HCM, từ 7. 5 đến 7. 6. 2016).

Bài đã đăng

• Ballet Kẹp Hạt Dẻ: Giáng Sinh mới có, năm nào cũng phải xem - Willow Wằn Wại (20/12/2023)
• HỎA MÙ NFT VIỆT: lạm thuật ngữ, lạm danh xưng, lạm định giá - Ace Le (15/08/2021)
• Điệu nhảy chết người (phần 2):
  Múa bụng mỗi người một phách - Willow Wằn Wại (11/08/2021)
• “XEM ĐÊM” để thấy những điều không thấy được trong ánh sáng ban ngày - Phó Đức Tùng (15/07/2020)
• Về SKETCH phác thảo, SKETCH ký họa, và SKETCH+ - Hải Kiên (13/06/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 5: Đám cưới - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (21/02/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 4: Buổi triển lãm ở New York - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (28/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 3: Buổi diễn tại Luân Đôn - Lui dịch từ Sotheby’s (10/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 2: Mổ tử thi trong trường Y - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (04/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 1: Young Sen rời quê - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (26/12/2019)

» Xem tiếp...