Gọi là tác phẩm cũng được, là dự án làm với cộng đồng cũng được, “Swale” là một chiếc xà lan kích thước 10m x 12m chứa một khu vườn rậm rạp trồng toàn những cây để ăn hoặc để làm thuốc, như mâm xôi, phúc bồn tử, dâu, bồ công anh, tầm ma, hoa chuông, cúc dại….

Nước lấy từ nước mưa và nước sông vùng New York đã được lọc. Khách tham quan được tha hồ hái quả, hái hoa miễn phí, nhưng khách cũng được khuyến khích mang theo những cây cỏ ăn được của nhà mình, tạo nên một hệ sinh thái vững bền một cách trọn vẹn trên Swale.

Tuy nhiên, vì luật trên mặt đất ở thành phố New York không cho trồng cây ăn được ở nơi công cộng, nên Mattingly lách luật bằng cách cho chiếc xà lan này di chuyển trên nước. “Làm việc trên mặt nước có bao nhiêu điều thú vị. Một trong những điều đó là lách được những luật áp dụng trên mặt đất,” Mattingly nói.

Mạnh thường quân cho vụ này là Blade of Grass, một tổ chức chuyên thúc đẩy việc nghệ thuật dấn thân vào xã hội. “Không có Blade of Grass thì ý tưởng chỉ là ý tưởng,” Mattingly nói. Ảnh: nghệ sĩ làm vườn trên “Swale”

Việc dựng “Swale” quả là một kỳ công. Mary và nhóm cộng sự mất gần một tháng để lập “trang trại nổi” này. Trong ảnh là các nghệ sĩ đang làm nền trên xà lan.

Chiếc xà lan này đã 25 năm tuổi, thuộc diện sắp được thanh lý, nên nếu dự án lang thang đủ lâu thì có thể mua lại. Ảnh: đổ đất làm vườn lên xà lan.

Trước kia dùng để chở cát sạn nên xà lan có 4 thành cao. Các nghệ sĩ phải khoét bốn ô để làm lối đi lên. Ảnh: tập kết cây lên xà lan.

Sau khi neo một tháng tại công viên Concrete Plant, “Swale” sẽ đi vòng quanh thành phố New York, mỗi nơi dừng một tháng, cuối cùng lên vùng Verplanck vào mùa đông. Ảnh: lắp thiết bị lấy năng lượng mặt trời

Tiếp theo đó thì chưa biết tương lai của dự án thế nào. Có thể được neo lại vĩnh viễn ở đâu đó, có thể di chuyển tới thành phố khác, hay có khi lại đi một vòng nữa quanh New York. “Dự án này được xây dựng cho thành phố New York, nên tôi đang nghĩ về các luật trên mặt đất của thành phố, và làm cách nào có được một không gian trong đó ta có thể thử nghiệm và tạm thời thay đổi các luật ấy,” Mattingly nói. “Sang các thành phố khác thì ý tưởng có thể phải thay đổi. Tương lai của dự án này có thể phải nương theo chính sách nhiều hơn. Cố gắng trộn lẫn nghệ thuật với chính sách vậy.”