Sử-Địa dễ thuộc: Đêm 31 tháng 12 năm 406, “chúng” đã đến Pháp xin tỵ nạn
29. 12. 22 - 1:36 pm
Sáng Ánh
Đêm giao thừa năm 406-407 là một đêm băng giá tại miền Đông Bắc nước Pháp ngày nay. May cho đoàn người đang ở bờ sông Rhin đêm ấy vì sông băng đá nên họ có thể vượt được.
Đây có mấy chục ngàn người gồm tới ba tộc chính – Vandals, Alan, và Quadi – rủ nhau đi về hướng Tây cho vui, và tới đây họ đụng vào phần đất Gaul của đế quốc La Mã phía bên kia con sông.
Số đông nhất là tộc Vandals gồm hai chúa chỉ huy hai đạo quân. Tộc rợ Đức này xuất phát từ miền Nam Ba Lan hiện nay, đi tới đâu là đốt phá tới đấy nên ngày nay từ “vandal” có nghĩa là đồ phá hoại không biết tôn trọng gì hết. Đi theo họ là tộc Alan người Iran (Alan-Iran) từ đồng cỏ Trung Á, và nhóm bé nhất là tộc Đức Quadi từ Slovakia hiện nay. Các tộc này phải đi thôi vì sau lưng họ là rợ Hun của Attila đang tràn lan Đông Âu và tạo nên cuộc di tản vĩ đại của ngày tàn của đế quốc La Mã (miền Tây).
Vượt được sông, họ đốt thành này thành nọ và đe dọa Paris. La Mã không cản được bèn phong đất cho họ đây kia. Người Alan được làm chúa khu vực sông Loir và thủ đô của họ là thành Orleans (phía Nam Paris 100km). Lúc đó bọn Iran này chưa cuồng tín Hồi giáo bởi vì tại sao? Tại sao? Why? Tại vì chưa có Hồi giáo thôi, chứ có là chúng cuồng tín ngay ấy chứ và đả đảo Mỹ, nhưng may mà cũng chưa có Mỹ luôn!
Nhưng đã có Hun rồi và năm 451 rợ này đến miền đông nước Pháp đòi uống champagne tại Reims. Tướng La Mã Aetius bèn họp chư hầu, quân La Mã, quân Gaul bản địa, quân Wisigoth gốc Đức và quân Alan. Trong trận Đồng Catalaunic này quân Alan chiếm vị trí trung ương với kỵ binh nặng giáp sắt của họ. Trận đánh này bất phân thắng bại và giặc Hun không tiến xa hơn nữa.
Eugène Delacroix (1798–1863) vẽ Attila cưỡi ngựa bạch
Tuy vậy người Alan không ở lại Orleans chán bỏ mẹ mà theo các bạn Vandals Đức rong ruổi xuống Spain rồi sang Bắc Phi để tan biến trong lịch sử vào các dân tộc Berbers. Nói cách khác, đội tuyển Ma rốc ở World Cup 2022 có tí gốc Alan hay có tí gốc Vandal, hoặc ngay cả đội tuyển Argentina là gốc từ Spain. Biết đâu Messi lại chẳng dính dáng tí tị ti?
Nói chuyện gốc gác, tại Spain giờ còn loại chó khủng gọi là Alanos do người Alan ngày ấy mang theo, sau sang đến Argentina thành chó Dogo Argentina.
Hay ngay tại Anh, các loại chó gốc Alaunt là người do Alan mang theo sang đảo để đánh giặc.
Chó Alaunt cổ trong tranh của Gentinle da Fabriano
Tại Pháp, người Alan còn để lại nhiều địa danh như Allaines, Alainville… và một cái tên đặt khá thông dụng là Alain, như diễn viên Alain Delon. Đây không có nghĩa là anh đẹp trai này gốc Iran nhe! Anh đẹp trai nhờ anh có đi lính sang Việt Nam ta nên hình chữ S nó ăn vào sóng mũi. Anh mang tên Alain vì bố mẹ anh chuộng tên này thôi nhưng nguồn gốc xa xôi màu tím của nó là từ dân tộc Alan một đêm giao thừa vượt sông Rhin 16 thế kỷ trước.
