Gẫm & Bình

Vẽ quan tham Tàu 14. 05. 11 - 7:19 am

Hồ Như Mai dịch

Thẩm Quyến, Trung Quốc – Trong căn hộ nhỏ tồi tàn ở miền Nam Trung Quốc, một họa sĩ cởi trần đang nhè nhẹ chấm cọ lên chân dung Fu Yunsheng, một quan chức ở miền Bắc vừa bị kết án tử hình vì tham ô tiền triệu.

Ngồi xổm và rít thuốc trong yên lặng, nghệ sĩ hoàn tất bức chân dung sống động với nhân vật chính đang mỉm cười trên nền đỏ-hồng của những tờ bạc 100 tệ, rồi gắn lên tường, cạnh sáu bức chân dung của các vị quan tham khác, trong đó có cả thị trưởng Xu Zongheng của Thẩm Quyến, thành phố đang lên ở phía Nam.

“Tôi cũng hơi ngại”, nghệ sĩ họ Tang phát biểu, bình luận về chuyện tham gia dự án táo báo nhưng vẫn thuộc loại ngầm này, theo đó nghệ sĩ sẽ vẽ vài ngàn bức chân dung của các quan chức chính phủ bị cáo buộc nhận hối lộ trong những năm gần đây.

Những bức chân dung một màu, hơi lạnh lùng do một nhóm các nghệ sĩ từ làng Dafen ở Thẩm Quyến thực hiện – đây cũng là nơi nổi tiếng sản xuất hàng loạt những tác phẩm nổi tiếng của Phương Tây – xuất phát từ ý tưởng của Zhang Bingjian, một nghệ sĩ hoạt ngôn đồng thời là một nhà sản xuất phim.

“Tôi thực sốc” Zhang nói, ý tưởng của Zhang đến từ những bức chân dung các huyền thoại bóng rổ trên tường ở NBA Hall of Fame ở Mỹ; giờ đây Zhang đã có được đến hơn một ngàn bức chân dung các quan ngồi tù.

“Tôi chẳng ngờ được là ở Trung Quốc lại có nhiều quan tham đến thế.”

Zhang đã sưu tầm tên của hơn 2.500 quan chức.

Những năm qua, các nhà lãnh đạo Trung Quốc liên tiếp cảnh báo nguy cơ nạn tham nhũng, Thủ tướng Ôn Gia Bảo từng có lời cảnh báo rằng bất bình đẳng gia tăng và tham nhũng có thể dẫn đến bất mãn trong dân chúng, nhất là tại thời điểm lạm phát leo thang.

“Tôi cho rằng hiện nay, nạn tham nhũng chính là nguy cơ lớn nhất.” Ôn thủ tướng phát biểu hồi tháng Ba, khi bàn đến sự cần thiết phải cải cách chính trị một cách cẩn trọng và có kiểm soát.

Tuy vậy, thành trì quyền lực của các quan trong Đảng Cộng sản Trung Quốc, đặc biệt là ở địa phương, cộng với việc không có một tòa án độc lập và tự do báo chí, đã thực sự cản trở những nỗ lực làm trong sạch chính quyền, trong khi nền kinh tế đang lên và những động lực siêu tư bản lại đem đến những cơ hội tham nhũng còn lớn hơn.

Mặc dù những nhà bất đồng chính kiến, luật sư nhân quyền và các nhà hoạt động Trung Quốc vẫn đang bị ráo riết săn lùng, điển hình là vụ Ngải Vị Vị trong những tháng gần đây, Zhang vẫn tự tin rằng anh sẽ sớm tìm được một địa điểm triển lãm tư nhân cho dự án này, và sẽ được các nhà kiểm duyệt chấp nhận.

“Ta không thể đối xử với việc này (vấn đề tham nhũng) bằng tâm lý con đà điểu được, không thể cứ rúc đầu vào đất và chổng mông lên trời,” Zhang, tóc húi cua, phát biểu với Reuters.

“Nghệ thuật phải tham gia vào cải cách xã hội. Nghệ thuật không phải là một thứ tháp ngà. Không chỉ để kiếm tiền hay tạo ra thị trường cho các nhà sưu tập. Nghệ thuật phải thể hiện một tiếng nói nào đó.”

Tuy nhiên, bây giờ, cũng đã có sẵn sự bất bình và nỗi lo sợ trong thái độ đối với chế độ quan liêu hành chính ở Trung Quốc.

“Những vị quan chức này sống trong một thế giới đen tối.” Tang tiếp lời, họa sĩ có cuộc sống khá chật vật và hàng đêm ngủ trên chiếc nệm không bọc ga ngay trong studio của mình.

“Tôi chẳng có cảm hứng gì cả. Cái này (công việc này) chỉ để kiếm sống thôi.”

Tổ chức Minh Bạch Quốc tế, một cơ quan chống tham nhũng đã xếp hạng Trung Quốc đứng thứ 78 trong số 178 quốc gia về chỉ số nhận thức tham nhũng, tệ hơn cả những nước như Rumani, Thổ Nhĩ Kỳ và Rwanda.

Zhang tự hứa sẽ giữ triển lãm Hall of Fame như một tác phẩm sắp đặt đang sống, bất chấp năm tháng thăng trầm.

“Nó có thể lớn hơn, hay nhỏ lại. Tất cả phụ thuộc vào tương lai.” Zhang nói

“Ngày mà tác phẩm này hoàn tất cũng chính là ngày chúng ta không còn quan tham nào nữa.”

Bài đã đăng

• Ballet Kẹp Hạt Dẻ: Giáng Sinh mới có, năm nào cũng phải xem - Willow Wằn Wại (20/12/2023)
• HỎA MÙ NFT VIỆT: lạm thuật ngữ, lạm danh xưng, lạm định giá - Ace Le (15/08/2021)
• Điệu nhảy chết người (phần 2):
  Múa bụng mỗi người một phách - Willow Wằn Wại (11/08/2021)
• “XEM ĐÊM” để thấy những điều không thấy được trong ánh sáng ban ngày - Phó Đức Tùng (15/07/2020)
• Về SKETCH phác thảo, SKETCH ký họa, và SKETCH+ - Hải Kiên (13/06/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 5: Đám cưới - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (21/02/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 4: Buổi triển lãm ở New York - lui lược dịch từ trang của Sotheby’s (28/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 3: Buổi diễn tại Luân Đôn - Lui dịch từ Sotheby’s (10/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 2: Mổ tử thi trong trường Y - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (04/01/2020)
• Young Sen lên voi và xuống chó
  Bức số 1: Young Sen rời quê - Soi lược dịch từ trang của Sotheby's (26/12/2019)

» Xem tiếp...