Cứt nghệ sĩ: 60 ngàn đô một lon

Đi và Ở

Tin tức

Nghệ sĩ

Soi học

Bài mới đăng

Bàn luận

Nhân phim đam mỹ bị cấm, nghĩ về tình tri kỷ

Chỉ anh hùng mới có tri kỷ, không có tình bạn giữa kẻ cướp.

Trường phái

Cứt nghệ sĩ: 60 ngàn đô một lon 31. 05. 11 - 7:28 am

Evenstar3 - Hồ Như Mai dịch

(Soi: Trong 24 câu hỏi dành cho Rob Pruitt, trước câu hỏi “Anh ước được sỡ hữu tác phẩm nghệ thuật nào?” – Rob đã trả lời: “Artist’s Shit (Cục phân của nghệ sĩ) của Manzoni”. Xin giới thiệu với các bạn “tác phẩm” này.)

Piero Manzoni (1933-63) - Merda d'artista (Artist's Shit), 1961

Piero Manzoni là một nghệ sĩ Ý, qua đời khi mới vừa 29 tuổi, năm 1963. Nhưng trước khi ra đi, nghệ sĩ đã lấy ít phân – của chính mình – và bỏ vào một lon thiếc. “Tuyệt vời!” nghệ sĩ nói, bằng tiếng Ý, “Tôi nghĩ có thể gọi đây là tác phẩm Merda d’artista– Cục kít của nghệ sĩ”.

Tác phẩm của Manzoni (hay đúng ra là ý tưởng tác phẩm) giờ đây thành nổi tiếng. Một ý tưởng cũng có sức mạnh đối với trí tưởng tượng “phổ thông” ngang với ý tưởng về những canvas trống trơn. Trên thực tế những chiếc lon nói trên không phải cái nào cũng nổi tiếng. Có rất nhiều lon như vậy. Mỗi chiếc đựng một lượng phân nhất định của nghệ sĩ. Trên nhãn có ghi là 30 gram nhưng thực tế chẳng ai biết được là bao nhiêu. Nhãn lon khá chi tiết và được thiết kế kỹ, tên tác phẩm được in bằng ba thứ tiếng, có thêm ngày tháng, chữ ký nghệ sĩ và tên của người sưu tập chủ sở hữu chiếc lon: Đó, đó cũng là một phần của tác phẩm. Chữ PIERO MANZONI được in trên nhãn bằng mực xám nhạt, trên nền xám, lặp đi lặp lại như tụng kinh tên nghệ sĩ, tạo ra một motif xám và vàng.

Lần đầu tiên được mang ra bán, tác phẩm này có giá tính theo cân lượng như vàng. Giờ thì còn đắt hơn nữa. Nếu một lon như thế này được mang ra thị trường ngày nay thì giá của nó sẽ vào khoảng 30 ngàn bảng. Vì thế khi một chồng lon cỡ đó mới đây được trưng bày trong tủ kính tại Serpentine Gallery, trên thực tế là một đống phân nhưng giá trị tính ra là gần cả triệu bảng…

Tiền, phân, nghệ thuật: Một thứ quyền năng ba ngôi. Manzoni còn đùa bạo hơn cả Duchamp, ông dám đưa nó lên một tầm cao tinh thần, một nơi mà Duchamp chưa bao giờ muốn tới. Manzoni biến những thứ tầm thường trên mặt đất thành những điều bí ẩn. Chữ ký của nghệ sĩ ở đây chính là phương tiện kỳ diệu của ông. Với chữ ký ấy, ông có thể biến những quả bóng thổi đầy hơi của mình thành những di vật thần thánh, hay biến phụ nữ thành tác phẩm nghệ thuật. Ông có thể ký tên lên họ và phát hành với một tấm giấy chứng nhận để họ biết mình thuộc loại tác phẩm nghệ thuật sống nào – đương đại, vĩnh viễn, gián đoạn hay gì gì đi nữa. Mỗi trạng thái được biểu tượng hóa bằng dấu màu khác nhau trên tờ chứng nhận – ví dụ, trạng thái nghệ thuật vĩnh viễn được đóng dấu đỏ. Những người phụ nữ trở thành tác phẩm nghệ thuật không có nghĩa vụ gì đặc biệt, nhưng lại trở thành tù nhân của Manzoni, của ý tưởng của nghệ sĩ.

Hơi thở của nghệ sĩ 1959 - 1961

Sculptura Vivente (Điêu khắc sống) 1961

Ông muốn biến cả thế giới thành một tù nhân, với một khối vuông kim loại, có khắc chữ “đế của quả đất”, được ông lật ngược lại trưng bày trên nền nhà, biến trái đất trở thành một tác phẩm điêu khắc, một tác phẩm trôi nổi trong vũ trụ vô chừng.