Nghệ sĩ thế giới

Lazarides – ngoại đạo mà sao giỏi thế! 17. 06. 11 - 3:12 pm

Alastair Sooke - Ngọc Trà dịch

 

Tháng 7. 2007, Damien Hirst đã làm một việc mà hầu hết chúng ta sẽ cho là một hành vi cực kì phóng túng, nhưng với nghệ sĩ còn sống giàu nhất thế giới này thì không là gì cả, ngoài một ý thích bốc đồng: ông đã mua toàn bộ một triển lãm của một người tên gọi Paul Insect, một tay cựu thiết kế đồ họa 36 tuổi trước đó chưa từng có một triển lãm solo nào.

Và ông đã mua mà thậm chí còn không thèm đến xem trực tiếp triển lãm,  chỉ liếc qua hình ảnh của một vài tác phẩm được email cho ông bởi chủ gallery, Steve Lazarides.

Không ngạc nhiên, Insect (tức Paul Humphrey, lớn lên ở Crowborough, East Sussex) phải nói là nghẹn ngào. Tác phẩm của anh, bao gồm một chồng gồm 100 thỏi vàng giả, cũng như một series tranh vui mô tả một chú vịt Donald điên mỏ chảy máu ròng ròng, có thể được xem tại Lazarides Gallery ở Soho, London,  hồi tháng 8. 2007

Còn Steve Lazarides? Ai có thể trách được nếu anh ta có sướng đến nhảy cẫng cả lên?

Bán được nguyên một bộ tác phẩm với giá nửa triệu bảng trước cả khi show trưng bày mở cửa đúng là một cú thắng đậm. Mà gallery của anh vẫn còn rất trẻ: chỉ mới 18 tháng từ ngày anh bắt đầu thuê địa điểm ở Soho, một sex shop cũ dành cho những tay máu mê tình dục, trang bị cả nhà ngục. Lazarides đã để lại một tấm biển bằng kính ở cửa sổ phía trước đề tên cũ của cửa hàng: Swish.

Tuy nhiên, trong thời gian ngắn ngủi đó, gallery đã nhanh chóng gặt hái thành công. Lazarides, từng là một tay vặt lông gà, đã tập hợp được một “lò” nghệ sĩ hấp dẫn, trong đó người đem lại nhiều lợi nhuận nhất là Banksy, một nghệ sĩ graffiti người Bristol bí hiểm với những trò như chất đầy chuột sống vào một gallery. Các tác phẩm của Banksy ngày nay đã bán được hàng trăm nghìn bảng.

Lazarides có được thành công của mình là nhờ vào số tiền mà các tác phẩm của Banksy mang lại – cũng tương tự như giá thị trường cao vọt của Hirst đã nhấn mạnh thành công của tay mối giới của ông, Jay Jopling, người quản lí cụm gallery White Cube ở London.

“Banksy đã cho tôi được tự do giao dịch tuyệt đối,” Lazarides nói. “Nhưng anh ấy cũng là một chất xúc tác cho rất nhiều nghệ sĩ khác. Anh ấy đã thúc giục cả một thế hệ mới những người mua tác phẩm nghệ thuật đương đại, tất cả từ các nhà quản lí quỹ đầu tư cho tới các ngôi sao nhạc pop.”

Kết quả là, thị trường cũng nở rộ với các nghệ sĩ khác trong danh sách của Lazarides như Jamie Hewlett, người sáng tạo tác phẩm cho ban nhạc ảo của Damon Albarn, và họa sĩ hợp thời trang người Anh Antony Micallef – show trưng bày của anh này năm 2006 tại gallery Lazarides bán sạch trong vòng nửa giờ.

Mùa hè 2007, Lazarides bán được 100 tác phẩm của hội graffiti Brooklyn mang tên Faile trong một không gian triển lãm tại New York với giá 1 triệu đô-la.

“Ngày nay, tôi ở một vị trí rất dễ thương là nếu một show trưng bày không bán được hết thì có thể xem đấy là một show thất bại,” anh nói. Cũng như Banksy, Lazarides sinh ra tại Bristol, nơi cha anh từng bán kebab. Anh kiếm sống bằng cách làm phụ hồ và mổ gà trước khi trở thành một thợ chụp ảnh chuyên nghiệp. Anh được giới thiệu với Banksy khi cả hai mới ngoài hai mươi (Lazarides giờ 41 tuổi – 2011), và bắt đầu bán tác phẩm của nghệ sĩ graffiti này cho bạn bè. “Con đường đến với thế giới gallery của tôi bắt đầu bằng bán tác phẩm từ cốp xe trong một bãi đỗ xe của quán rượu.”

Hiện tại trông anh có vẻ khó gần, nhưng đây có lẽ là kết quả của nhiều năm lẩn tránh  những tay phóng viên tuyệt vọng cố tìm cách lột mặt nạ danh tính, tìm ra bí quyết cú đổi ngôi ngoạn mục của anh. Thậm chí còn có tin đồn Banksy chính là Lazarides đã biến đổi!

Lazarides nói anh đại diện cho các nghệ sĩ “làm việc ngoài thế giới nghệ thuật,” điều này càng cho thấy vì sao thành công của anh lại đáng kể đến thế. Anh không có liên quan gì đến hệ thống chân rết các gallery thương mại hào nhoáng túm tụm ở phía Đông London.

Tuy nhiên càng thành công, không gian gallery của anh càng giống với các gallery nổi tiếng khác ở London!

Liệu thành công này có chóng tàn? Có lẽ. Nhưng dù nói kiểu gì, thế cũng đã là quá tốt với một người không hề được đào tạo bài bản về nghệ thuật.

“Tôi chưa bao giờ học môn nghệ thuật hồi cấp 3,” Lazarides cười to. “Đến cái hình người đơn giản nhất tôi còn không vẽ được nữa là…“

Bài đã đăng

• Vicente Blanco Mosquera: vẽ chuyện gì mà vui thế? - . (21/03/2024)
• Gazan Fathi Ghaben: sinh trong lều và ra đi uất ức trong lều - Từ Hyperallergic (29/02/2024)
• Robert Ryman: trắng tự nhiên nên dừng rất đúng lúc - Từ The New York Times (09/01/2024)
• Daniel Lind-Ramos: nghệ thuật như một củ hành lộng lẫy - Soi dịch (28/08/2023)
• Tác phẩm bị ăn vì người xem bị đói - Pug dịch từ CNN (03/05/2023)
• Xóa hết graffiti trong đường hầm: kẻ ngỡ ngàng, người nhẹ nhõm - Soi tổng hợp và dịch (29/01/2023)
• Tsukioka Yoshitoshi (bài 4): Người tài máu me và sa đọa - Candid (02/08/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 3): Tài năng xuất chúng suýt bị lãng quên - Willow Wằn Wại (07/07/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 2): Cắt đầu Holofermes phải cần thêm cô hầu gái - Willow Wằn Wại (24/06/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 1): Vì sao lại vẽ Judith cắt đầu Holofermes? - Willow Wằn Wại (21/06/2022)

» Xem tiếp...