Hí họa: Nigeria với lựa chọn “thà liếm dầu còn hơn cạp đất”
04. 01. 13 - 7:43 am
Sáng Ánh chú thích
Chúng ta xem hí họa phương Tây, nghe chuyện phương Tây nhiều rồi, giờ chuyển sang một lục địa khác nhé.
Trong bức hí họa này của Azeez Ozi Sanni, trên chủ tịch đoàn gồm rất nhiều sắc tộc (một yếu tố khiến Nigeria đánh nhau triền miên), có hai bà thì thầm với nhau:
– Công nghiệp dầu là trung tâm của mọi tội ác trên cái xứ này. Chẳng hiểu ông Tổng tư lệnh quân đội có làm được gì để dân còn tin vào chính thể không. Phải ra tay hơn nữa, chính thế!… Ông ấy phải hành xử như một vị tướng thực sự kìa.
Tổng thống Goodluck Jonathan của Nigeria vốn là người nghiên cứu về Cá, về môi trường. Ông có bằng tiếng sĩ về Sở thú học. Ông không phải là quân nhân. Lên làm Tổng thống, ông phải kiêm luôn chức vụ Tổng tư lệnh quân đội, nên dân tình mong ông phải mạnh tay như tướng quân đội thật, chứ không phải chỉ có bộ quần áo bên ngoài.
Đứng đầu một nước Nigeria còn hơn đứng đầu một Sở thú hoang dã: Nội chiến, khủng bố liên miên, đất nước này, lắm tài nguyên dầu khí (từ thập niên 70) nhưng đa số quần chúng còn nghèo đói, với mức sống bình quân thấp hơn Việt Nam khoảng 20% hiện nay. Như phần lớn các quốc gia châu Phi hiện đại, Nigeria thành hình trong cuộc chia chác lục địa giữa các cường quốc châu Âu, bằng thước kẻ trên bản đồ giữa các ông Tây râu xồm với nhau bên chén rượu. Việc này, chỉ cần nhìn một bản đồ quốc gia của lục địa là thấy ngay. Kết quả ngày nay là đất nước này gồm ba tộc chính (57% dân số) và vài trăm tộc nhỏ với hai tôn giáo Hồi và Ki-tô, với Ki-tô là một mớ bòng bong, La Mã, Tin Lành và mấy chục loại Ki tô Tin mừng. Ki-tô và Hồi giáo lại là các tôn giáo ‘xuyên tộc’, cho nên mâu thuẫn ở Nigeria không hề thiếu. Cuối thập niên 60 là một nội chiến đẫm máu khi tộc Igbo đòi độc lập bất thành và sau đó giải pháp là quân phiệt 30 năm cầm quyền, tham nhũng đến mức đi vào sử xanh.
Trong bức hí họa này, họa sĩ vẽ tổ chức Minh bạch Thế giới bất lực khi đo độ minh bạch ở nước này. Đảng được coi là lớn nhất nước này coi như giành kỷ lục thế giới về độ tham nhũng.
Nói cho đúng, ở Nigeria, đảng mạnh nhất là tiền. Tham nhũng ở mọi cấp là quốc nạn, và ai không đứng đường cầm tu huýt thì đành phải giật đồ, móc túi; ai không cướp ngày được thì đào tường khoét vách trộm đêm chứ sao. Lừa đảo ‘Nigeria style’ năm 2009 thu hoạch ước lượng là 9,3 tỉ USD, tăng trưởng đạt 50% so với 2008 mặc dù chẳng có nạn nhân nào vào Facebook bấm ‘Like’. (Đương kim Tổng thống Goodluck Jonathan là ứng viên đầu tiên trên thế giới vào chức vụ này dùng FB để thông báo là ông sẽ ra tranh cử). Bất an xã hội, từ dí dao lấy ví đầm LV rởm ở một ngõ tối, trở thành ‘khủng bố’ với băng đảng phiến loạn tộc Ogoni bắt cóc, tấn công và tống tiền các công ty khai thác dầu khí trong khu vực, với lý luận chẳng lẽ gì để các công ty này cướp trắng tài nguyên đen mà ta không mót được phần ta một vài giọt.
Năm 2012, Nigeria xuất cảng 90 tỉ USD dầu (608 USD/ đầu người) và nhiều nơi cho đó là tai ương phụt từ dưới đất lên, người giàu cũng khóc và người có dầu mới khóc, kiểu có trúng vé số cào thì chồng mới lê la đi nhậu, bỏ vợ lấy tiếp viên Tiger và đánh con. Nhưng thà liếm dầu còn hơn là cạp đất, và nếu không có dầu thì người dân ngu ở đất nước này hẳn không còn giữ được cái khố mà che cu… đen.
Trong bức hí họa này, thầy giáo yêu cầu trò cho một câu không có dấu phẩy hay một liên từ. Trò cho câu đầu tiên: “Đám người mang súng giết chết hai cảnh sát.” Thầy yêu cầu cho ví dụ khác. Trò cho tiếp câu: “Boko Haram đánh bom giết chết 10 người ở miền Bắc”. Thầy sửng sốt, trò giải thích, vì con nghe những câu này mỗi Chủ nhật trên T.V mà! (Boko Haram là lực lượng khủng bố Hồi giáo tại Nigeria, tổng thống dọa dẹp mãi mà chưa được. Xuất thân ban đầu của những người tham gia lực lượng này là trí thức, chống lại Thiên Chúa giáo)
Tuy vậy, không thể nói đến tệ nạn tham nhũng ở Nigeria mà quên đi vai trò của các “anh lớn”, đứng đầu là các hãng dầu khí phương Tây:
Đầu năm 2012, cựu Tổng Giám đốc công ty KBR Albert Stanley bị tòa án Mỹ kết án 30 tháng tù, phải bồi hoàn 10,8 triệu USD. Luật sư người Anh Jeffrey Tesler, cựu tư vấn của công ty đấu thầu và xây dựng này, lãnh 21 tháng tù và phải bồi hoàn 149 triệu USD. Nguyên do là chuyện dầu mỡ 182 triệu USD cho các viên chức Nigeria để trơn tru một dự án hạ tầng trị giá 6 tỉ (tức là trà nước ở đây chỉ có 3% thôi).
Tuy vậy nhân vật thứ ba kín tiếng trong chuyện tham nhũng tại Nigeria này, mang biệt danh ‘Người nhếch mép cười’, mới là người nổi tiếng nhất.
“Người nhếch mép cười”
Ông này từng làm Tổng giám đốc Halliburton-KBR (năm 2007 công ty chia làm hai là Halliburton đường tôi và KBR đường anh), và rời khỏi công ty này năm 2010 để làm Phó Tổng thống thày dùi cho một cậu Bush W. “nào đó”. Ông chính là Dick Cheney. Để dàn xếp chuyện khởi kiện Cheney, lần này là bởi tư pháp Nigeria, công ty Halliburton đã đồng ý nộp 35 triệu USD tiền gọi là “thôi mà, bỏ qua”.
Dim ơi, cảm ơn bạn, đã sửa lỗi chính tả kỷ lục rồi. Còn câu kia thì không phải là phần trăm, mà ý là "phần của ta".
...xem tiếp
16:27Monday,7.1.2013Đăng bởi: admin
Dim ơi, cảm ơn bạn, đã sửa lỗi chính tả kỷ lục rồi. Còn câu kia thì không phải là phần trăm, mà ý là "phần của ta".
16:18Monday,7.1.2013Đăng bởi: Dim
"Đảng được coi là lớn nhất nước này coi như giành kỷ luật thế giới về độ tham nhũng." - Hẳn là Soi viết nhầm "kỷ lục" sang "kỷ luật"?
"Bất an xã hội, từ dí dao lấy ví đầm LV rởm ở một ngõ tối, trở thành ‘khủng bố’ với băng đảng phiến loạn tộc Ogoni bắt cóc, tấn công và tống tiền ...xem tiếp
16:18Monday,7.1.2013Đăng bởi: Dim
"Đảng được coi là lớn nhất nước này coi như giành kỷ luật thế giới về độ tham nhũng." - Hẳn là Soi viết nhầm "kỷ lục" sang "kỷ luật"?
"Bất an xã hội, từ dí dao lấy ví đầm LV rởm ở một ngõ tối, trở thành ‘khủng bố’ với băng đảng phiến loạn tộc Ogoni bắt cóc, tấn công và tống tiền các công ty khai thác dầu khí trong khu vực, với lý luận chẳng lẽ gì để các công ty này cướp trắng tài nguyên đen mà ta không mót được phần ta một vài giọt." - Câu này chắc cũng thiếu chữ "phần trăm" và nói chung, hơi tối ý.
Cảm ơn Soi.
Dim ơi, cảm ơn bạn, đã sửa lỗi chính tả kỷ lục rồi. Còn câu kia thì không phải là phần trăm, mà ý là "phần của ta".
...xem tiếp