Hercules (phần 12): Khuân giùm thế giới để chôm táo vàng

Sau khi Hercules hoàn thành lắm khổ nạn khó khăn, lão vua đểu Eurystheus vò đầu lẩm bẩm rằng chắc phải đày người hùng đến cõi tiên để thực hiện việc gì đấy khó khăn hơn, chứ đối với người hùng này thì quái vật hay bò nghóe thông thường đều không xi nhê. Thế là Eurystheus cử Hercules đi chôm thứ khó chôm nhất trên đời: trái táo vàng của Hera.

Từ thiên đường đến địa ngục, thế giới chỉ có mỗi một cây táo vàng, và nó nằm trong khu vườn của các nàng tiên Hesperides. Đây là món quà cưới mà đất mẹ Gaia đã tặng cho Hera khi nữ hoàng ghen về làm vợ Zeus. Gần như chẳng ai biết khu vườn có cây táo nằm ở mô (của quý thế, Hera ngu gì chỉ.) Vì vậy, Hercules chạy lòng vòng mà kiếm không ra nổi khu vườn; khổ thân chàng dũng sĩ đi loăng quăng nhiều quá nên vô tình đụng mặt nhà đấu vật cơ bắp Antaeus – người thách Hercules đấu vật với mình thì mới cho chàng đi tiếp.

“Hercules và Antaeus,” Gregorio De Ferrari, 1690. Hercules cơ bắp đứng bên trái, đang vật Antaeus cũng cơ bắp.

Antaeus là con của thần biển Poseidon và đất mẹ Gaia, không thấy nói bố Poseidon cho cậu này ADN gì vượt trội, nhưng mẹ Gaia thì ban tặng phép: chỉ cần chân Antaeus chạm đất mẹ, cậu sẽ mạnh cực kỳ, không ai có thể vật ngã cậu được. Cậu chàng tự tin đến nỗi dám thách đấu Hercules kia mà!

Vỏ quýt dày có móng tay nhọn, Hercules ôm Antaeus rồi nhấc bổng cậu lên, chân cậu thế là không chạm đất; mất sức mạnh mẹ Gaia ban cho, ngay lập tức Antaeus trở nên yếu như con mèo ướt. Hercules sau đó chỉ cần ném cậu như ném một bị khoai Tây là xong.

“Hercules vật Antaeus ngã,” Lucas Cranach the Elder, 1530. Antaeus nhìn rất chi là thảm hại khi không có đất mẹ tiếp sức.

Nhưng sau vụ Antaeus, Hercules đâm bực mình. Hết cả hứng chạy vòng vòng đi kiếm khu vườn, người hùng thộp cổ thần biển già Nereus (sau khi Poseidon lên chức thần biển thì ông Nereus này về hưu), biết Nereus già học rộng, hiểu sâu, Hercules bèn dọa nạt cho đến khi Nereus đành cuống quýt khai rằng ông cũng chẳng biết, nhưng thần Atlas thì rành lắm, đến mà vặn cung ông ấy đi.

Atlas là vị thần Titan có mang nhiệm vụ vác cả thế giới trên vai. Theo đa số các bản văn thơ phổ biến thì Atlas là bố của ba nàng tiên canh vườn cho Hera (theo bản không phổ biến thì Atlas chỉ chỗ cho Hercules chôm táo, nếu thế thì Hercules tới hái rồi xong chuyện, chẳng có gì để kể nên chúng ta theo bản thiên hạ hay đọc vậy.)

“Hercules đến gặp Atlas,” hình minh họa trong cuốn sách kể tích cho thiếu nhi “Wonder for girls and boys.” Hercules trong tranh vẫn còn dùng cái chum Helios cho mượn để chu du thiên hạ.

“Atlas,” Giovanni Barbieri, 1646. Thấy vị thần phải vác cả thế giới trông thật khắc khổ. Hoạ sĩ còn vẽ hai chòm sao trong vũ trụ mà Atlas ôm: sao thiên bình và sao bò cạp.

Bức tượng Atlas vác thế giới rất nổi tiếng của điêu khắc gia Lee Lawrie ở New York.

Atlas nghe người hùng kể lệ sự tình xong cũng mủi lòng, đồng ý giúp anh chàng hái trộm táo. Atlas mách rằng ba đứa con gái của ông (gọi là ba cô tiên Hesperides, bao gồm: Aigle, Erytheis, Hespere) sẽ cho ông vào vườn hái táo rất dễ dàng; nhưng khổ nỗi trong vườn còn có con rồng trăm đầu tên Ladon chuyên canh cây táo.

Số là, lúc đầu Hera để mỗi ba nàng tiên này chăm vườn lẫn canh táo thôi, nhưng ba nàng lâu lâu cũng tranh thủ hái vài quả quý để ăn, nên Hera bèn cử con Ladon tới để canh chừng ba nàng khi rỗi việc. Ai dám mon men đến chôm táo là con Ladon sẽ cạp vài phát chết điếng, nên nếu Hercules chịu giết con Ladon rồi vác vũ trụ giùm Atlas, ông sẽ đi hái táo về cho.

“Khu vườn của ba nàng Hesperides,” Frederic Leighton, 1892. Ba nàng đang nằm dưới cây táo, điệu bộ rất “nhàn cư vi.” Hoạ sĩ dùng rắn khổng lồ thay thế rồng trăm đầu, chắc tại trăm đầu khó vẽ quá, mà chủ đề táo lại mang hơi hướm Kinh thánh nên vẽ rắn vô cho tiện.

“Khu vườn của Hesperides,” Edward Burne Jones, 1870. Rồng trăm đầu trở thành con rắn màu xanh quấn trên cây.

“Khu vườn của Hesperides,” Albert Herter, đầu thế kỷ 20. Ba cô đang ngủ trưa, có vẻ rất là nhàn nhã. Rồng Ladon tuy có đầu giống rồng nhưng thân hình vẫn là con rắn to.

Hercules đồng ý với điều kiện của Atlas. Người hùng dùng tên tẩm nọc độc của con rắn Hydra để bắn chết Ladon, sau đó vác hộ thế giới cho Atlas để vị Titan này vào vườn chôm táo.

“Hercules giết Ladon,” Rubens, thế kỷ 17. Ladon nhìn giống quái thú đầu chó có cánh hơn là rồng trăm đầu, Hercules lại cầm cây phang chứ không dùng tên tẩm nọc giết rồng. Khu vườn ở phần nền trông được phết, có điều không thấy cây táo đâu?

“Hercules vác thế giới giùm Atlas,” Heinrich Aldegrever, 1550. Chả hiểu sao có Hercules đỡ cho rồi mà Atlas chưa chịu đi chôm táo? Ông cầm que đứng chỉ trỏ như thể đang dạy học sinh về thiên văn học.

Hái trộm táo xong, Atlas chẳng muốn vác thế giới nặng nề trên vai nữa, bảo với Hercules rằng “Này, giữ giùm thế giới thêm chút đi nhé, tớ đem táo về diện kiến Eurystheus cho.”

Hercules biết tỏng là Atlas sắp đùn việc cho mình, nên giả lơ nói, “Ờ được, nhưng bồ vác lại giùm chút để tớ chỉnh cái áo choàng đang quấn vai, đặng đặt thế giới lên cho dễ hơn.”

Atlas ngố đồng ý, thế là người hùng chỉ việc trả lại thế giới cho vị Titan này, nhanh tay cuỗm mớ táo rồi chuồn thẳng.

“Trái táo vàng,” Jun Shiozawa. Hercules đang đưa lại thế giới cho Atlas ngố bưng vác.

Hercules ung dung đem táo về cho lão vua đểu Eurystheus. Lão này hoảng hốt, không ngờ Hercules chôm được táo, mà đây là táo quý của Hera nữa; người phàm mà dám “cắn miếng” là Hera sẽ xuống tận nơi vặn cổ. Eurystheus đành nhờ Hercules đem táo cho Athena để nữ thần thông thái trả nó về cho khu vườn.

Rõ vòng vèo, nhưng thôi còn một khổ nạn nữa là Hercules nhà ta xong nợ, cố gắng đi cho hết vậy, kể cả các bạn nữa…

(Còn tiếp)