Kiến trúc

Thư gửi các kiến trúc sư, hay là niềm hy vọng vào rẻ-tốt-đẹp 17. 04. 13 - 6:00 am

Bùi Trà My

Container of Hope, nhà ở làm từ hai chiếc container ghép lệch của Benjamin.

 

Trong một cái Tết cách đây nhiều năm, tôi nhớ có nghe được lời phàn nàn đùa cợt của một người bạn bố nói về vợ mình: “Cô mày lúc nào cũng chỉ thích đồ phải rẻ-tốt-đẹp. Thích thế thì thiên hạ chết hết”. Lúc đó, kỳ thực tôi không tin rằng trên đời này có một sản phẩm nào đó hội tụ được cả ba tiêu chí trên thật. Rẻ-đẹp có hàng Trung Quốc, tốt-đẹp có hàng Âu Mỹ đắt tiền. Nói chung cái sự Tốt hay Đẹp khó mà được chấp nhận đi cùng với Rẻ. Sự thật không phải chỉ có các doanh nghiệp không tạo ra loại sản phẩm như thế, mà người dân – các nhà tiêu dùng thông thái cũng mặc nhiên coi sự đó là không thể tồn tại trên đời.

Vài ngày trước, khi tham dự một buổi nói chuyện của KTS. Benjamin Garcia Saxe người Costa Rica, tôi bất chợt nhớ lại câu chuyện Rẻ-Tốt-Đẹp ngày cũ và bắt đầu thay đổi suy nghĩ về độ khả thi của nó. Benjamin 32 tuổi, hiện đang sở hữu công ty tư vấn thiết kế kiến trúc mang tên mình có trụ sở đặt tại Costa Rica, Mỹ và Anh. Hai công trình nổi bật nhất của Benjamin đã từng đoạt giải thưởng quốc tế là ngôi nhà tre có tên A forest for a Moon Dazzler anh xây cho Mẹ và nhà làm từ container vận tải đã qua sử dụng có tên Container of Hope thiết kế cho hai người bạn.

Trong hai công trình đó, thật tình tôi ấn tượng hơn với ngôi nhà ghép từ hai chiếc container cũ được sơn màu cam chan hòa ánh sáng. Benjamin cho biết tổng chi phí của nó vào khoảng USD 20,000 (400 triệu đồng). Như vậy, với 100m2 nhà chất lượng Âu – Mỹ và tiêu chuẩn thiết kế chuyên nghiệp, ngôi nhà này có mức giá xây dựng khoảng 4 triệu đồng/m2, rẻ hơn giá xây dựng chất lượng tốt tại Việt Nam. Việt Nam là nước nhập siêu, đồng nghĩa với việc có container được chở vào nhiều hơn số lượng container mang hàng ra đi xuất khẩu. Việc tận dụng nguồn ‘tài nguyên’ sẵn có này có lẽ sẽ giúp ích nhiều cho việc phát triển các sản phẩm xây dựng một cách bền vững, dựa trên cơ sở tiết kiệm thời gian, chi phí và nguồn nguyên liệu chất lượng cao đang bị bỏ trống.

Container City, khu nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp được làm từ container ở Dockland, London.

 

Làm nhà bằng tre hay sử dụng container cũ thật ra không còn là ý tưởng mới trong ngành kiến trúc – xây dựng bởi một người nằm ngoài vùng phủ sóng của ngành kiến trúc là tôi còn ít nhiều nghe tới/nhìn thấy nó. Tuy nhiên có lẽ người chiến thắng là người khiến nó trở nên khả thi và được chấp nhận trong vùng ảnh hưởng tiềm năng của họ.

Giống như trường hợp của KTS. Võ Trọng Nghĩa ở Việt Nam, Benjamin ban đầu đã hoàn toàn thất bại khi đem các ý tưởng của mình đi thi đấu trong nước và sau đó đoạt giải quốc tế quan trọng. Tuy nhiên, những cuộc thi đấu, dù trong nước hay quốc tế, trên quan điểm cá nhân tôi, với những tiêu chí riêng biệt thật tình chỉ là những cuộc biểu diễn mang tính ‘nội bộ’, nếu không phải kiểu nội bộ mua giải diễn ra thảng hoặc một số nơi thì cũng là nội bộ ngành, nội bộ phong cách, nội bộ quan điểm kỹ thuật – mỹ thuật. Nói cách khác, bởi đặc thù việc thiết kế kiến trúc gắn kết chặt chẽ với con người, với đời sống sinh hoạt hàng ngày của họ gồm cả cảm năng và công năng, tôi cho rằng điều quan trọng nhất của một thiết kế là giá trị nó đem lại cho người dân, những con người bình thường chiếm số đông trong xã hội.

Trong trường hợp của Benjamin, anh đã thuyết phục được khá nhiều người tin theo triết lý mà tôi dịch nôm na là xây nhà từ trái tim của mình. Mẹ Benjamin ở trong ngôi nhà tre Forest for the Moon Dazzler, bạn anh ở trong ngôi nhà container hy vọng. Người Ý gọi Benjamin tới làm dự án phát triển nhà ở Viareggio. Người Thái nhờ tới Benjamin để xây nhà cho những nạn nhân của trận sóng thần lịch sử. Người Mỹ muốn anh giúp hộ tư dinh,…

Còn người Việt Nam ở cả tầm cá nhân và tầm nhà nước, tôi tự hỏi, nếu được quyền đòi, họ sẽ muốn các KTS đem lại điều gì cho mình? Một cái nhà to 8 tầng cho 4 người ở, hay vô số dự án chung cư cao cấp đầu cơ trục lợi khiến người cần chẳng đủ tiền mua?

.

 

.

 

.

 

.

 

.

 

.

 

.

 

*

Bài liên quan:

– Thư gửi các kiến trúc sư, hay là niềm hy vọng vào rẻ-tốt-đẹp 
– Rẻ-tốt-đẹp nhưng chưa chắc hạnh phúc

– Ưu và nhược của nhà container
 
– Vì sao thế này lại không an toàn…

 

Ý kiến - Thảo luận

9:07 Thursday,28.7.2016 Đăng bởi:  Huy
Công trình kiểu này dùng ở nông thôn VN (đất rộng, giá rẻ) thì được. Nhưng nó sẽ khá nóng vào mùa hè vì vỏ thép rất dẫn nhiệt. Công trình hiện tại được dùng ở Anh thì ko sợ nóng vì Anh là nước thuộc xứ hàn đới.
...xem tiếp
9:07 Thursday,28.7.2016 Đăng bởi:  Huy
Công trình kiểu này dùng ở nông thôn VN (đất rộng, giá rẻ) thì được. Nhưng nó sẽ khá nóng vào mùa hè vì vỏ thép rất dẫn nhiệt. Công trình hiện tại được dùng ở Anh thì ko sợ nóng vì Anh là nước thuộc xứ hàn đới. 
1:15 Thursday,25.4.2013 Đăng bởi:  Trần Quang Lu

Tran Lan chắc vừa bảo vệ xong luận án tiến sỹ kiến trúc Việt Nam à? Viết lách lí luận dõng dạc hùng hồn đâu ra đấy, đúng chất tiến sỹ kiến trúc Việt Nam. Mình thì mình hơi bị nghi ngờ cái "chất xám" của kiến trúc sư Việt Nam mà bạn đã nói. Nếu đúng xám thật
...xem tiếp

1:15 Thursday,25.4.2013 Đăng bởi:  Trần Quang Lu

Tran Lan chắc vừa bảo vệ xong luận án tiến sỹ kiến trúc Việt Nam à? Viết lách lí luận dõng dạc hùng hồn đâu ra đấy, đúng chất tiến sỹ kiến trúc Việt Nam. Mình thì mình hơi bị nghi ngờ cái "chất xám" của kiến trúc sư Việt Nam mà bạn đã nói. Nếu đúng xám thật thì sao kts Việt Nam lại suốt ngày bị chủ đầu tư chỉ đạo, với dạy dỗ nhỉ? Băn khoăn wá? Hay có khi hem phải chất xám đâu Tran Lan ạ, khả năng là chất tím đấy, tím mộng mơ. Bạn xem lại hộ mình cái nhé!
 
"...Mình cũng mở mang thêm kiến thức của bạn Lu nhé, kiến trúc sư được đào tạo để tạo nên vẻ đẹp cho công trình, cho đô thị chứ không phải là người đi thiết kế mấy cái hố ga..."
Kinh đấy, mình nể phục bạn!
Cảm ơn bạn đã mở mang kiến thức cho mình nhé! Ở đây có kiến trúc sư lỗi lạc Phó Đức Tùng và kiến trúc sư tài năng Nghiêm Toàn...nhưng mà mình chưa thấy ai nói được hay như bạn. Mình thì thấy bọn kiến trúc sư tây nó vẽ hố ga với toilet đẹp lắm, trình bày ngăn nắp sạch sẽ đâu ra đấy, nhưng mà bọn nó tạo vẻ đẹp cho công trình, cho đô thị chắc là thua kiến trúc sư Việt Nam, nhỉ? Công nhận là kiến trúc sư Việt Nam giỏi, vẽ đẹp hơn tây, mà vẽ toàn cái hoành tráng tầm cỡ công trình, đô thị trở lên. Bọn kiến trúc sư tây đúng là bọn mọi, vẽ thì xấu, lại còn đi vẽ cả hố ga, nhể bạn Tran Lan nhể?
 

 

(Đề nghị gõ chữ tiếng Việt có dấu và không viết tắt)

Tìm kiếm

Tiêu đề
Nội dung
Tác giả