Nhiếp ảnh

Leonid Tishkov: Khi người yêu là mặt trăng 22. 05. 13 - 7:05 am

Hoàng Lan st & dịch

Giống nhân vật trong truyện cổ tích, nghệ sĩ Nga Leonid Tishkov dường như không thể đi đâu nếu thiếu chị trăng khuyết to bằng người thật bên cạnh. Dù đó là Paris, Áo, hay Đài Loan, mọi người thường trông thấy chàng nghệ sĩ cùng với ‘bạn trăng’, họ lang thang trên mái nhà hoặc vắt vẻo trên mạn thuyền. Những cảnh này gợi cho chúng ta nhớ lại những câu chuyện thiếu nhi yêu thích của mình.

Tishkov đang chìm đắm trong cuộc tình với một chị Hằng nhân tạo sáng lấp lánh, và cuộc tình này sẽ làm rung động bất cứ ai có trái tim lãng mạn. Anh ghi lại toàn bộ những trải nghiệm đó trong dự án ảnh tên “Private Moon” (Mặt trăng riêng tư), và mời người xem ngắm những giây phút thân mật trong cuộc phiêu lưu kỳ lạ của mình. Anh cũng kể về dự án trong một bài phỏng vấn ngắn.

Dự án này bắt đầu như thế nào? Hay nói theo cách khác, làm sao mà anh gặp được chị Hằng của mình?

Ngày nọ, có người mời tôi làm một tác phẩm sắp đặt ngoài trời tại một chỗ đẹp như tranh ở gần Moscow. Tại đấy có một cái hồ, và ngay cạnh bờ hồ là một cây thông già rất đẹp. Bỗng nhiên tôi tưởng tượng ra hình ảnh mặt trăng chiếu qua bóng thông. Rồi tôi nhớ lại bức tranh của nghệ sĩ siêu thực người Bỉ Rene Magritte, trong đấy vẽ một mặt trăng gầy gò đông cứng trên một cái cây. Bức tranh có tên Tree with Crescent Moon (Cây và trăng khuyết) hoặc Le 16 Septembre [1955] (Ngày 16 tháng 9 [1955]).

Thế là tôi mướn một studio rồi bắt tay vào việc làm ra một mặt trăng dài hai mét, bên trong có gắn bóng đèn. Tôi gắn nó lên một cây thông (bên bờ hồ), kéo dây cắm đến ổ điện gần nhất, và bật đèn. Sau đó phép màu đã xảy ra. Rất nhiều người xem đã nghĩ rằng mặt trăng rơi từ thiên đường xuống hạ giới. Thật ngẫu nhiên đến tuyệt vời, buổi sắp đặt này diễn ra vào đêm hôm 16 tháng 9. Từ lúc chị Hằng đó rơi từ trên cây thông ở Moscow và đi du lịch vòng quanh thế giới với tôi đến nay cũng gần 10 năm rồi.

Là một nghệ sĩ (Nga), anh có hay tìm cảm hứng từ truyện cổ tích Nga?

Dĩ nhiên rồi! Tôi là nghệ sĩ – là nhà kể chuyện – nên truyện cổ tích truyền cảm hứng cho tôi. Tộc người Ural cổ gần vùng tôi sống từng có một chuyện cổ tích về vị pháp sư tìm đến được một thế giới khác theo đường dẫn của ánh sáng mặt trăng. Nên trong các bức ảnh này, bạn sẽ thấy tôi mặc chiếc áo khoác cũ của người cha quá cố của tôi, bởi đây chính là cách để ông có thể đi du lịch cùng tôi (bằng ánh trăng). Nhà văn Nga Nikolai Gogol cũng viết một truyện kể về việc con quỷ đánh cắp mặt trăng cuối cùng trên bầu trời. Thơ cũng truyền cảm hứng cho tôi nữa, ví dụ như các sáng tác của nhà thơ Trung Quốc Lý Bạch.

Anh và chị Hằng của anh đã đến thăm bao nhiêu nước rồi nhỉ?

Lúc đầu, chúng tôi chẳng đi đâu cả. Tôi để chị Hằng trong một khu rừng cạnh thành phố Moscow, sau đó là trên ban công của căn nhà gỗ tôi đang ở, và trên mái của xưởng làm việc. Nhưng dần dà chị Hằng nhìn thấy ảnh của mọi người ở khắp nơi trên thế giới, và chị bắt đầu hỏi xem cả hai có đi du lịch được không. Thế là chúng tôi đi! Ở Áo, tôi có ý nhường chị Hằng cho những ai muốn giữ chị làm của riêng (trong một thời gian?). Sau đó chúng tôi du lịch đến Paris vào tháng 12. Trời rất lạnh! Bạn có thể thấy ánh sáng bạc mà chị Hằng phản chiếu trên hồ phun nước đang đóng băng ở Lourve và Tuileries.

Rồi lúc đến Mỹ vào năm 2008, chị Hằng của tôi nằm trong triển lãm Russian Dreams (Giấc mơ Nga) tại Bảo tàng Bass. Tháng 4, chị trở về với tôi để du lịch vòng quanh Washington. Tôi hy vọng sẽ có dịp chỉ cho chị thấy dãy hoa anh đào và ngọn Hải đăng Cape Henry ở Fort Story, Virginia, bởi vì hải đăng là con  của sao và mặt trăng.

Đâu là nơi thú vị nhất mà anh và chị Hằng từng đến thăm?

Nơi kỳ lạ nhất là tại Sông Yenisei – một dòng sông lạnh, chảy xiết ở Siberia. Tôi nắm dây cột của chị Hằng và kéo chị xuống thuyền đánh cá, chị nhìn giống như một con cá vàng lớn sáng lấp lánh. Sau đó tôi bơi cùng chị vào bờ.

Nếu có thể đem chị Hằng đến một nơi anh chưa từng đi tới, đó sẽ là nơi nào?

Tôi muốn bay cùng chị lên mặt trăng, và chỉ cho chị thấy lá cờ Mỹ mà các phi hành gia đã cắm ở đó. Nghe có vẻ thơ thì? Mặt trăng ở trên mặt trăng. Chị Hằng của tôi có thể đứng đấy, trước phông nền lá cờ có sao và sọc của Mỹ, tôi thì mặc đồ vũ trụ và khoác tay ôm chị Hằng, đung đưa trên bầu trời, phía sau chị là trái đất xanh. Sau đó, khi quay về, chúng tôi sẽ đến thăm Barack và Michelle Obama.

*

Chẳng biết anh Tishkov có lên cung trăng cùng chị Hằng của mình được không, nhưng thôi mọi người xem tiếp loạt ảnh của anh nhé:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bài đã đăng

• Người đẹp ngủ trong nhà máy: cái nhìn trân trọng của Christopher Payne - Từ CNN - Ảnh: Christopher Payne (01/11/2023)
• "Đào thoát" bằng kho ảnh vuông của Magnum - M.Nha dịch theo Hyperallergic (20/07/2021)
• Adolfo Farsari: kẻ tô màu Ý cho nước Nhật - Archivu biên soạn (23/02/2021)
• So sánh hai bức ảnh: ba mươi phút với nửa giờ - Sáng Ánh (29/10/2019)
• Cái cây - dự án ảnh của tôi - Việt Phố cổ (25/04/2019)
• Khi Xuân đến, không thể ngồi im được… - Candid (14/04/2019)
• Nước Mỹ siêu thực của Alex Prager: “Lời nói dối lạ lùng trên bề mặt sự thật” - Từ The Guardian - Như Mai dịch (19/06/2018)
• Cuộn phim chưa tráng - Candid (19/04/2017)
• Chân dung chính thức của Melania Trump ra mắt - Phạm Phong dịch (06/04/2017)
• Sự yêu ghét của một trưởng phòng thông tin: bấm lỗ chui đầu - Sáng Ánh (04/03/2017)

» Xem tiếp...