Soi học

Lịch sử Hoàng gia Anh: Vua thú tội gì? 22. 09. 13 - 7:17 am

Pha Lê

Trong bài trước, “mụ” Elfrida ám sát vua Edward “Tử vì đạo” để thằng con Elthelred lên làm Vua. Hậu quả là: một chuỗi thời gian chán kinh khủng cho lịch sử Hoàng gia Anh.

Làm Vua thì phải quyết đoán, thế nhưng ngay từ đầu Ethelred đã có bà mẹ “quyết định dùm cho”. Bà mẹ cũng chỉ giỏi đâm thọt sau lưng, chứ điều hành đất nước cũng dốt như thường; hai mẹ con chọn ra một hội đồng cố vấn cũng dốt, gặp ông Vua ỡm ờ, lời khuyên hay hoặc dở kiểu gì cũng không biết đường suy luận để làm theo. Vì thế nên người đời gọi Ethelred là “Ethelred Bất cố vấn” (Ethelred the Unready). Ủa, tại sao Unready (Không sẵn sàng) lại là Bất cố vấn? Chữ Unready là dịch sai, “bí danh” của ông này viết bằng tiếng Ango cổ là Ethelred Unraed , mà Unraed lại có nghĩa “Uncounselled” – Bất cố vấn. Nhưng một số dịch giả xưa đổi Unraed thành Unready, nên ông vua này chết tên ‘dịch sai’.

Thấy nước Anh lục đục, dân Vikings vốn ngoan ngoãn  bao lâu nay bèn chộp lấy cơ hội hòng chơi đểu cho bớt ngoan. Elthelred đánh không lại người Vikings hiếu chiến, nên vác dép chạy qua Normandy trú thân (sau này lấy vợ rồi đẻ con luôn bên đó). Nước Anh vô chủ, người Vikings và đám họ hàng cháu chắt của Ethelred (những người dũng cảm không đi “vượt biên” qua Normandy như ông Vua này) đánh nhau giành quyền làm chủ nước Anh.

Vậy là, xứ sương mù có vài ông “Vua ngắn hạn”, ông nọ lên ngôi được dăm ba bữa là chết, ông khác lên; cứ như vậy cho đến khi tướng Canute của người Vikings thắng thế, trở thành vua Canute.

Người Ango mới đầu ghét Canute, vì ông này không chung quốc tịch với họ, nhưng Canute xoa dịu dân chúng bằng cách chăm chỉ cho tiền nhà thờ, giáo hội, và đồng ý để người Anh giữ tập tục, văn hóa Anglo cũ.

Chỉ tiếc rằng Canute lãnh đạo giỏi nhưng dạy con không khéo, nên khi ông qua đời, hai thằng con trai của ông xâu xé nhau cái ngai vàng, nền hòa bình ông cất công gìn giữ lại tiêu đi đâu mất. Chán nữa, hai đứa đánh nhau cho đã để rồi chết trẻ, không ai làm Vua được bao năm.

Mất vua, người Anh sợ nước nhà không chủ thì lại dẫn tới loạn lạc, họ gấp rút  mời con trai của ông Ethelred “Bất cố vấn” từ Normandy về. Ông con này tên Edward, quyết đoán hơn bố, nhưng mộ đạo, không hiếu chiến; nhìn chung ông là một vị Vua không đến nỗi tệ. Theo sách sử thường viết, Edward mộ đạo quá nên dù có lấy vợ rồi, ông cũng “không làm gì cả”, bà vợ không có bầu nổi, Edward chẳng có lấy một mụn con. Cũng vì thế mà người đời gọi ông là “Giáo sĩ Edward” (Edward the Confessor). Đến khi Edward mất, nước Anh tiếp tục tình trạng vô chủ, nên ba lãnh tướng/lãnh chúa đánh nhau giành quyền cai trị.

Nhưng đó là “theo sách sử thường viết”.

Còn tường tận hơn, thì nó là thế này.

Edward nhân hậu, mộ đạo, từ bi, nhưng chỉ bấy nhiêu thì sẽ chẳng giữ nước được yên ổn lâu dài. Cái may mắn nhất của Edward là ông được một vị tướng rất giỏi tên Godwin hậu thuẫn, ông này văn võ song toàn, quản lý nước Anh để cho Edward rảnh rang ngồi tu trong nhà thờ.

Godwin gả con gái cưng cho Edward, với hy vọng là cháu ngoại của ông sẽ lên ngôi vua – một phần thưởng xứng đáng cho người thay Edward trị quốc.

Vậy mà, cái ông này không đụng tới con gái của Godwin lấy một đêm.

Edward tuy làm Vua Anh nhưng từ bé ông sống ở Normandy (bố chạy trốn qua đó mà), nên Edward quen với phong tục, văn hóa của Normandy hơn, và không hợp với nước Anh cho lắm. Vì thế, Edward hứa với vị Công tước của xứ Normandy tên William rằng, nếu Edward không có con, ông sẽ nhường ngôi cho William.

William nghe xong rất hí hửng.

Godwin biết được điều này, nên ông gả con gái cho Edward, hy vọng rằng Edward sẽ sản xuất dùm ông một đứa cháu, để cái ngai không phải đỡ đít của thằng Công tước đáng ghét kia. Nhưng như đã kể, Godwin có há mõm chờ đến trẹo hàm cũng không thấy đứa cháu nào rớt xuống.

Godwin tức điên, ra lệnh đuổi tất tần tật người Normandy ra khỏi lãnh thổ nước Anh, trong đó có cản bạn bè, họ hàng của Edward. Edward giận lắm nhưng không làm gì được, và cũng từ đó, cuộc sống của Vua Edward ngày càng buồn chán. Ông chẳng nói rành tiếng Anglo, không quen văn hóa Anglo, mà bạn bè người Normandy lại bị đuổi về hết, Edward thui thủi một mình.

Đang đau khổ, một tia sáng bỗng hé lên cho Edward.

Số là, ông Godwin có một cậu con rất đẹp trai, tên Harold Godwinson (có nghĩa: Harold, con trai của Godwin – một dạng nói gọn của “Harold, Godwin’s son”. Một số tên họ của Tây có thể mổ xẻ ra giống vậy, ví dụ như Williamson, Ferguson cũng có nghĩa gốc “Con trai của William”, hoặc “Con trai của Fergu”)

Theo lời tả, Harold có mái tóc vàng, thân hình vạm vỡ, Edward thì lại rất thích… trai đẹp (vài nhà sử học tin rằng việc Edward không “yêu vợ” và không có con chẳng phải chỉ vì ông mộ đạo). Đang cô đơn, bỗng dưng có trai đẹp tới làm quen (chẳng biết đây có phải là ý đồ của ông Godwin “cha” không), nhưng Edward cảm thấy đời vui trở lại, và “thân thiết” với Harold hơn bao giờ hết. Ông mê Harold đến mức quên bẵng lời hứa với Công tước William xứ Normandy. Trước khi lìa trần, thay vì nhường ngôi cho William, Edward tuyên bố: ngai vàng thuộc về Harold.

Kết quả: ở cái xứ sau này thành Pháp, có một vị Công tước đang nổi khùng.

 
Sắp có đánh nhau rất hấp dẫn, mọi người chờ kỳ tới nhé! Sẽ có thêm luôn bài học về bức tranh thêu Bayeux luôn.

*

Về hoàng gia Anh:

- Nhóc 12 tuổi là thành viên chính thức của Hội Ảnh Hoàng gia

- Ai sẽ vẽ chân dung hoàng gia cho Kate Middleton? ARTINFO đề xuất 5 ứng viên

- Philip Treacy: mũ kiểu cọ cho
hoàng gia

- Một tuần săn tin em bé Hoàng Gia

- Lịch sử Hoàng Gia Anh: Có người La Mã, có Bê Đê, trước khi có vua

- Lịch sử Hoàng gia Anh: nhiều ông ‘chấm mút’ để có một ông vĩ đại

- Lịch sử Hoàng gia Anh: sau “vĩ đại” là “cừ khôi”

- Lịch sử Hoàng gia Anh: Vua Anh cũng giết nhau như vua Tàu

- Lịch sử Hoàng gia Anh: Vua thú tội gì?

- Lịch sử Hoàng gia Anh: Con hoang thì được làm vua

Bài đã đăng

• Không màng yêu ghét với tỏi confit - Pha Lê (Hình trong bài: Pha Lê chụp) (08/02/2024)
• CHÁO SƯỜN: từ Thọ Xương về Cấm Chỉ, rồi chỉ còn mây khói - An Lê (31/01/2024)
• Bà Hòa nấu ăn: Canh bóng thả cho mâm cỗ Tết - Nội (26/01/2024)
• Bà Hòa nấu ăn: Xào giả hạnh nhân - Nội (22/01/2024)
• Sử-Địa dễ thuộc: Togo - bố anh bố tôi, rồi lại đến lượt anh và tôi - Sáng Ánh (22/10/2023)
• Israel với Hamas: tiếc đã muộn rồi - Sáng Ánh (15/10/2023)
• Bún ốc hành - An Lê - Ảnh toàn bài: An Lê (29/09/2023)
• Bản chất ẩm thực Nam Định là gì? - An Lê (24/09/2023)
• Sử-Địa dễ thuộc: Gabon - xứ sở trong tay một gia tộc lắm ái tình - Sáng Ánh (12/09/2023)
• Sử-Địa dễ thuộc: Người “Da đen” trắng Ba Lan trên đảo Haiti - Sáng Ánh (15/08/2023)

» Xem tiếp...