Soi học

Phật giáo qua tranh: Nhìn hoa sen và nhành dương để nhận ra bộ ba đến từ Tây Phương 05. 04. 17 - 8:12 am

Diệu Vợi

Hôm qua tôi được chứng kiến một người đi chùa về chép miệng: “Sao trong chùa bày nhiều bộ ba thế? Trước một bộ ba, sau một bộ ba, đâu cũng bộ ba…, sao không dồn lại một ban thờ thôi?”

Hỏi những bộ ba ấy trông như thế nào, họ tả lại là: “Giữa có ông Phật, hai bên hai Bồ tát”

Rồi, còn phân biệt được Phật với Bồ tát là tốt rồi. Nay nhân tổng hợp tài liệu để giải thích cho bạn ấy, xin viết lại thành bài.

*

Ngoài một bộ ba là ba tượng Phật trông giống hệt nhau mà ở một bài khác ta sẽ bàn tới sau, thì vào chùa bạn hay gặp hai bộ ba sau:

Ta cần phân biệt hai bộ ba này để đứng trước họ còn gọi tên cho trúng, tránh tình trạng niệm Nam mô A Di Đà Phật trước Thích Ca Mâu Ni Phật (và ngược lại), hoặc đứng trước tượng Văn Thù bồ tát mà lại niệm Quán Thế Âm.

Đầu tiên, Phật A Di Đà với Phật Thích Ca thì các bạn đã phân biệt được rồi phải không? Một vị (A Di Đà) là phụ trách Tây phương Cực lạc, một vị (Thích Ca) là phụ trách cõi ta bà (tức là cõi chúng ta đang lăn lộn đây).

Nhưng căn cứ vào hai Phật này mà phân biệt hai bộ ba thì cũng hơi khó, khi mà tượng ở nhiều chùa thể hiện Phật A Di Đà y hệt Phật Thích Ca và ngược lại?

Vậy thì, bạn hãy căn cứ vào thực vật hay động vật đi cùng bộ ba các vị.

Bộ Di Đà tam tông với thực vật đi kèm

Phật A Di Đà sẽ đi cùng hai vị bồ tát mang theo thực vật: bồ tát Đại Thế Chí cầm cành sen xanh đứng bên tay phải, bồ tát Quán Thế Âm cầm cành dương liễu (thêm cái bình nước cam lồ) đứng bên tay trái Phật. Tuy nhiên nhớ được vị nào bên trái vị nào bên phải với ta nhiều khi cũng khó, khi hàng ngày ta đã rối ren vì phải phân biệt trái-phải rồi. Đặc biệt cả hai vị bồ tát này trong các chùa của ta đều là hình dáng nữ, trông cũng rất giống nhau!

Về thực vật trên tay hai vị bồ tát này:

Bông sen xanh của bồ tát Đại Thế Chí mang biểu tượng kép: sen là biểu tượng cho sự vượt lên khỏi bùn nhơ, khổ não. Màu xanh là sự vượt lên khỏi… màu trắng, là sự tinh tấn trong tu tập, tức có phấn đấu chứ không phải hài lòng với sự tinh khôi mãi. Ước nguyện của Đại Thế Chí là giúp người ta vượt lên, có trí tuệ để đến với Phật và hiểu giáo lý Phật. Quả là thâm thúy, vì có rất nhiều người đến với Phật trong trạng thái u mê, đi chùa mà xin Phật cho con có nhiều tiền, cho con gặp lại được anh ấy, thậm chí cho bọn kia nó gặp quả báo! Hoặc có những người đến với Phật mà chỉ có hiền hiền nhưng nghĩ thế là đủ rồi, không phấn đấu nữa, và không bỏ sức tìm hiểu thêm những lời Phật gửi gắm.

Còn cành dương liễu của bồ tát Quán Thế Âm, người ta bảo đó là một thứ thực vật mềm dẻo, kiên trì, nhẫn nhịn. Ai đã thấy nhành liễu thì sẽ suy ra động tác rảy nước cam lồ của Bồ tát. Nước cam lồ không thể rót xuống đầu chúng sinh, chỉ rảy thôi. Cũng không thể dùng một thực vật khác như sen, như cỏ để rảy. Dương liễu là thứ thực vật thích hợp nhất để làm việc này.

Về mặt biểu tượng, chỉ có sự nhẫn nhịn, kiên trì (của dương liễu) mới thực hành bền bỉ được việc rảy nước cam lồ từ bi. Ở đời cũng thế, người tốt mà tính nóng đùng đùng thì không từ bi bền được, vừa mới nhân từ đó đã lại ác miệng đó, rồi lại hối hận, rồi lại chuộc lỗi. Muốn từ bi, ta phải có được phẩm chất mềm dẻo mà nhất quán của nhành dương liễu.

*

Thế rồi ta gặp rắc rối, không phải tượng nào hay tranh nào cũng vẽ y như trên, có khi không vị nào cầm sen hay cành dương liễu, lại có khi trông rõ ràng là bồ tát Quán Thế Âm mà lại cầm hoa sen (trắng, hồng). Làm sao phân biệt hai vị bồ tát như hai bà giống nhau như tạc đây?

Đến lúc ấy bạn cần nhìn lên đầu hai vị. Trên đầu của bồ tát Đại Thế Chí lại có… một bảo bình, trông lại rất giống bình nước cam lồ, trong khi trên đầu của Quán Thế Âm là một vị phật nho nhỏ, chính là Phật A Di Đà!

Bài tiếp theo chúng ta sẽ đi tới bộ ba mang theo muông thú của Phật Thích Ca nhé.

*

Phật giáo qua tranh:

- Phật giáo qua tranh: Chọn trung đạo, đến dưới cây bồ đề

- Phật giáo qua tranh: Thần Đất, con gái Ma Vương… phe nào cũng lộng lẫy

- Phật giáo qua tranh: phật A Di Đà và phật Thích Ca: là hai hay là một?

- Phật giáo qua tranh: Ao ngòi ở
Tây Phương Cực Lạc

- Phật giáo qua tranh: 8 điều kiện để thành Bồ tát

- Phật giáo qua tranh: Một câu chuyện của Bồ tát từng ra gây rất nhiều tranh cãi

- Phật giáo qua tranh: Lời nguyện ở lại của Bồ tát

- Phật giáo qua tranh: Nhìn hoa sen và nhành dương để nhận ra bộ ba đến từ Tây Phương

- Phật giáo qua tranh: Nhìn mãnh thú để nhận ra Thích Ca tam tôn

Bài đã đăng

• Không màng yêu ghét với tỏi confit - Pha Lê (Hình trong bài: Pha Lê chụp) (08/02/2024)
• CHÁO SƯỜN: từ Thọ Xương về Cấm Chỉ, rồi chỉ còn mây khói - An Lê (31/01/2024)
• Bà Hòa nấu ăn: Canh bóng thả cho mâm cỗ Tết - Nội (26/01/2024)
• Bà Hòa nấu ăn: Xào giả hạnh nhân - Nội (22/01/2024)
• Sử-Địa dễ thuộc: Togo - bố anh bố tôi, rồi lại đến lượt anh và tôi - Sáng Ánh (22/10/2023)
• Israel với Hamas: tiếc đã muộn rồi - Sáng Ánh (15/10/2023)
• Bún ốc hành - An Lê - Ảnh toàn bài: An Lê (29/09/2023)
• Bản chất ẩm thực Nam Định là gì? - An Lê (24/09/2023)
• Sử-Địa dễ thuộc: Gabon - xứ sở trong tay một gia tộc lắm ái tình - Sáng Ánh (12/09/2023)
• Sử-Địa dễ thuộc: Người “Da đen” trắng Ba Lan trên đảo Haiti - Sáng Ánh (15/08/2023)

» Xem tiếp...