Với “thủ lĩnh” mới, ARCO trẻ lại ở tuổi 30
25. 02. 11 - 7:37 am
Valerie Gladstone - Hồ Như Mai dịch
Một góc trưng bày tại ARCO
MADRID – Chuyện các gallery nghệ thuật khác nhau “đoàn kết” dưới sự lãnh đạo của một người đứng đầu duy nhất có thường xảy ra không? Trong thế giới đầy cạnh tranh của thị trường nghệ thuật: hầu như không bao giờ. Thế mà hồi tháng 5. 2010, khi Carlos Urroz được bổ nhiệm để thay thế Lourdes Fernandez làm giám đốc ARCO Madrid – hội chợ nghệ thuật đương đại quốc tế tại Madrid, thủ đô Tây Ban Nha, – người ta cảm giác như nghe được tiếng tung hô vang lên từ khắp mọi nhà (nghệ sĩ). Nền kinh tế thì trì trệ, ARCO gần đây cũng không yên ổn, đó là chưa nói đến những vụ cãi vã nhỏ nhặt nhưng phủ mây đen lên suốt tổ chức này hồi năm ngoái.
MADRID – Thái tử Tây Ban Nha (phải) và vợ là Công nương Letizia (váy đỏ) đang nói chuyện với bà Juan de Aizpuru (áo tím), từng là chủ tịch ARCO trong hôm khai mạc chính thức ARCO 2011. Ảnh: EPA
Đặt trong bối cảnh đó, các gallery ở Madrid và nhiều nơi khác đều rất lo ngại rằng hội chợ vốn có tiếng là năng động này sẽ không giữ được vị trí nổi bật của mình trên thị trường nghệ thuật châu Âu. Nói gì thì nói, ARCO đã thu hút được 148 ngàn người hồi năm ngoái, (nhớ hồi 1982 chỉ có 25 ngàn) – tức là đã có được 4 triệu lượt kể từ buổi ban đầu và rõ ràng chẳng ai muốn thấy đang tăng trưởng thế này mà bỗng dưng trì trệ, như tình hình 5 năm vừa qua.
MADRID – Thái tử Tây Ban Nha Felipe (cao nhất), vợ là công nương Letizia (váy đỏ), Bộ trưởng Bộ văn hóa Tây Ban Nha Angeles Gonzalez-Sinde (xách túi) và giám đốc mới của ARCO Carlos Urroz trong buổi khai mạc chính thức của ARCO lần thứ 30. Ảnh: EPA
Năm nay, ARCO bước vào năm thứ 30, với ít đối tượng tham gia hơn – 197 gallery, so với con số 238 hồi 2010 – nhưng rõ ràng lạc quan hơn, và những lo lắng đã dần được thay thế bởi một không khí phấn khích mà (hy vọng) biết đâu sẽ làm nhiều người mua hơn, cũng như khuyến khích các nhà buôn mạnh dạn giới thiệu những tác phẩm hàng đầu và các nghệ sĩ mới hơn.
“Chưa có thời điểm nào quan trọng với ARCO như chính bây giờ.” Urroz phát biểu. “Ở nước họ, các nhà sưu tập có lẽ vẫn còn ngại ngùng để đến các gallery ngay trong thời kỳ khủng hoảng, nhưng đến hội chợ (ở một xứ khác) họ có cơ hội đến hằng trăm gallery trong một không khí sống động và khuyến khích đối thoại.”
Chuẩn bị cho ARCO
Urroz được chọn là nhờ có kiến thức rộng về tình hình nghệ thuật đương đại thế giới, cũng như có kinh nghiệm làm phó giám đốc ARCO từ năm 1994 đến năm 1998. Không những thế Urroz còn được đánh giá rất cao về chuyên môn trong thế giới của các nhà làm gallery: ông từng làm giám đốc gallery Helga de Alvear, từng là cố vấn nghệ thuật và văn hóa cho nhiều cơ sở nghệ thuật uy tín nhất tại Tây Ban Nha, gần đây còn làm cố vấn cho cả vùng Madrid.
Quan trọng nhất, ông rất biết mình: “Chuyện gì tôi cũng làm rồi, trừ làm nghệ sĩ”, Urroz nói đùa. “Có khi về hưu rồi tôi sẽ làm nghệ sĩ vậy.”
Carlos Urroz
Sự năng động của Urroz lọt vào tầm ngắm của ARCO từ lâu. Và trên thực tế, tên của ông được xướng lên đầu tiên ở đợt tuyển người thay thế cho Fernandez. (Fernandez từ chức hồi tháng Năm vừa rồi).
ARCO lâu nay vẫn là nơi giải trí hay ho cho các nhà sưu tập, những người vẫn biết tiếng tăm của Madrid như một thành phố thân thiện, có một đời sống nghệ thuật sôi động. Năm nay, nhờ có Urroz, họ càng hi vọng được nhiều hơn khi đến Madrid. “Qua nhiều năm chúng tôi đã hình thành được cả một cộng đồng các nhà sưu tập và chúng tôi sẽ cho họ được điều gì đó thật đặc biệt với hội chợ lần này.” Urroz nói. “Chúng tôi sẽ chiều họ hết mình, với nhiều chuyến thăm quan riêng đến các gallery và bảo tàng, và họ lại có cơ hội nói chuyện với các giám đốc của những cơ sở đó, để thu được những thông tin hậu trường xác thực”
Một tác phẩm trưng bày tại ARCO 2011
Ông cũng lưu ý những diễn đàn mới sẽ diễn ra hàng ngày trong thời gian tổ chức ARCO, tại đó các chuyên gia sẽ sẵn lòng đưa ra các lời khuyên, tham gia thảo luận và có những phần đặc biệt mới dành riêng cho các gallery và nghệ sĩ Nga và Mỹ Latin. Với trọng tâm vào những nghệ sĩ trẻ ở độ tuổi 30 và các gallery trẻ trung chưa đến mười năm tuổi, Urroz tin rằng, các nhà sưu tập sẽ tìm được những tên tuổi mới và có khả năng đầu tư mạo hiểm nhiều hơn hơn vì giá cả sẽ thấp hơn.
Không hề ngại chuyện mời ít nhà trưng bày hơn, Urroz thấy một lợi thế rõ rệt trong việc ARCO chỉ dùng hai, thay vì ba khu triển lãm vào năm nay. “Điều đó cũng có nghĩa là người ta không phải đi bộ thật xa để thấy được mọi thứ,” ông nói. “Hội chợ không quá dàn trải, nó cũng tạo điều kiện cho khách tham quan được tiếp xúc nhiều hơn các nhà trưng bày, các giám tuyển và các nhà phê bình. Đó mới chính là điều chúng tôi muốn có được – chúng tôi muốn tạo ra một không khí ấm cúng và hội hè.”
Và khi khép lại vào 20. 2. 2011 vừa qua, những điều mà giám đốc Urroz đặt ra cho ARCO đều đạt được.
