Hercules (phần 5): hoàn thành khổ nạn bằng chiến thuật bắt rồi thả

Đi và Ở

Tin tức

Nghệ sĩ

Soi học

Bài mới đăng

Bàn luận

Nhân phim đam mỹ bị cấm, nghĩ về tình tri kỷ

Chỉ anh hùng mới có tri kỷ, không có tình bạn giữa kẻ cướp.

Soi học

Hercules (phần 5): hoàn thành khổ nạn bằng chiến thuật bắt rồi thả 16. 02. 14 - 8:39 am

Pha Lê

Sau khi người hùng Hercules bắt heo xong, ông vua Eurystheus rất hậm hực. Bà “nữ hoàng ghen” Hera đã giao cho ông nhiệm vụ hãm tài Hercules, ông chẳng làm nổi thì mụ ấy đập cho tan xương bây giờ. Đang bí thế, Eurystheus bỗng nhớ rằng thần Artemis có một con nai quý, vô cùng khó bắt, cử Hercules đi tóm con này chăng?

“Artemis và con nai”, Renoir, không rõ năm. Artemis là thần săn bắn, biểu tượng của nữ thần là con nai, cây cung, chó săn. Trong hình thì Renoir vẽ cảnh Artemis vừa bắn chết một con nai, nhưng nàng nai “cục cưng” của Artemis thì Artemis không giết bao giờ. Tại sao nai này lại đặc biệt hơn những con nai khác?

Đầu đuôi là thế này, hôm đẹp trời nọ, nữ thần Artemis phát hiện ra có 5 nàng nai tuyệt đẹp tại xứ Cerynitist; gạc của chúng bằng vàng, móng bằng đồng, và chúng chạy nhanh thoăn thoắt. 5 con này là 5 con nai cái duy nhất có gạc, lại còn gạc vàng nữa cơ chứ, xem chừng còn quý hơn bất động sản ở trung tâm thành phố. Artemis bắt 4 con về huấn luyện để chúng kéo xe chở mình đi chu du sơn thủy, con cuối cùng nữ thần nuôi làm kiểng (có bản nói Artemis không bắt được con cuối nên đành để nó tự do.)

Thể theo tích, 5 nàng nai này có tên Ceryneian (đặt theo vùng đất Artemis tìm thấy chúng), và thuộc giống nai đỏ. Tuy nhiên, khi lên tranh thì họa sĩ hay vẽ lộn vài chi tiết.

Tác phẩm “Artemis và Apollo” nổi tiếng của Lucas Cranach the Elder, 1530. Con nai trong tranh giống loài nai đỏ, gạc vàng móng đồng thì không giống lắm, màu hơi xỉn quá (và gạc kiểu này khiến nàng nai trông hơi “đàn ông” nhỉ?); nhưng sau chừng đó năm, rồi còn ngắm qua ảnh chụp lấy từ internet nữa nên có thể vụ gạc với móng không phải lỗi của họa sĩ.

“Con nai vàng Ceryneian”, Malcolm Ashman, không rõ ngày tháng vẽ nhưng họa sĩ sinh năm 1957. Nàng nai trong tác phẩm rất ra dáng nai cái với gạc vàng móng đồng, tuy nhiên họa sĩ vẽ nàng hơi “Bambi”, chỉ nai con mới có lắm chấm trắng thế trên lưng.

Nai quý Ceryneian cực kỳ khó bắt, ông vua Eurystheus chắc mẻm rằng Hercules không thể nào hoàn thành được khổ nạn này. Quả thật, ban đầu chàng dũng sĩ đua không nổi với con nai quý; nó chạy nhay hơn gió, Hercules hộc tốc rượt theo nàng từ nước này sang đến nước khác mà vẫn chưa tóm được cái móng chân của nàng.

Bức “Hercules đuổi theo con nai Ceryneian” của họa sĩ gốc Nhật Jun Shiozawa, Hercules chạy muốn ná thở mà vẫn chưa bắt kịp nàng nai. Nàng hơi khuất một tý, phải ngắm tranh một lúc mới thấy, nhưng như vậy cũng hay. Tuy nhiên, họa sĩ vẽ lộn nai đỏ thành nai trắng mất tiêu rồi. Hoặc có lẽ họa sĩ quyết định vẽ nai trắng cho nó nổi? Cây cối um tùm vầy mà vẽ nai đỏ thì nhìn mờ mắt chết.

May mắn thay, Hercules nhà ta dồi dào sức khỏe, chàng đuổi theo con nai đến hơn… 1 năm trời mà vẫn chưa mệt. Nàng nai thì chạy nhanh nhưng sau chừng đấy thời gian là đã bắt đầu mỏi giò và khát nước, thế là nàng chạy tới dòng suối Ladon. Herucles ma lanh nấp sau lùm cây, đợi đến khi nàng dừng chân uống nước thì nhào ra bắt (có bản nói Hercules bắn cho nàng bị thương một chân rồi mới tóm.)

Tượng đồng La Mã thế kỷ thứ nhất trước Công Nguyên, tạc cảnh Hercules bắt con nai vàng. Cô nai trong tác phẩm tuy cũng có gạc dài nhưng nhìn rất mảnh khảnh ra dáng nai cái, đối lập với chàng Hercules đô con.

“Hercules bắt con nai vàng”, tranh vẽ tường của Adolf Schmidt, thế kỷ 19. Hercules thì nhìn rất oai, quấn áo choàng da sư tử Nemean, nhưng nai đỏ trong tích cũng biến thành nai trắng trong tranh.

“Hercules bắt con nai của Artemis”, cũng của Lucas Cranach the Elder, 1537. Bức “Apollo và Artemis” ở trên thì nhìn không ra gạc vàng móng đồng, nhưng bức này thì nàng nai có gạc móng hoành tráng. Tuy nhiên, đâu có tích nào nói Hercules dùng cây đập con nai như thế đâu! Lỡ nai chết thì hỏng kiểu; chàng phải bắt sống nó thì mới hoàn thành khổ nạn được.

Mề đay bằng đồng có khắc hình Hercules bắt nai, 1496. Bản khắc chi tiết lắm nhé, thấy áo bằng da sư tử, và nhìn kỹ còn thấy cây cung mà Hercules dùng để bắn què chân con nai đang treo trên cành cây gần đó. Nghe đồn nước Anh có bộ đồng bạc 2 bảng khắc hình 12 khổ nạn của Herclues, và khổ nạn bắt nai trông khá giống cái mề đay này. Bộ 12 khổ nạn thuộc dạng hiếm, có thể thành đồ sưu tập. Tôi chưa thấy nó bao giờ, chẳng biết có bạn nào kiếm ra được mấy đồng xu đó không nhỉ?

Dũng sĩ bắt xong nai quý, ung dung vác về. Nhưng trên đường thì xúi quẩy đụng phải chị em Artemis và Apollo. Thấy thằng nhãi Hercules cả gan tóm thú cưng, Artemis toan lôi dũng sĩ ra làm bia tập bắn, nhưng Hercules nhanh chóng kể khổ, nói rằng chàng buộc phải làm thế để chuộc lỗi với mụ Hera, và hứa rằng khi đem nai về diện kiến vua thì chàng sẽ thả nó đi ngay. Do Artemis cùng cậu em từng là nạn nhân của nữ hoàng ghen tuông nên họ mủi lòng tha cho Hercules, tuy nhiên nữ thần săn bắn gằn giọng cảnh báo rằng “Nhớ là sau đó phải trả nai cho chị mày nghe chưa.”

Hercules an toàn về nhà đưa nai cho ông vua Eurystheus, và ông này giở trò, đòi Hercules đưa con nai cho mình để ông giữ làm của riêng. Nhưng Hercules lỡ hứa với bà chị cùng cha khác mẹ rằng chàng sẽ trả nai, không thì bà ấy quýnh no đòn. Thế là dũng sĩ bảo vua “Đưa thì đưa, ngài tới đây lấy con nai nào”, rồi lúc Eurystheus đến gần, chàng buông tay và con nai nhanh chân chạy về với chủ. Hercules cười hà hà, “Tại ông không tóm được nó đấy nhé.”

Khổ nạn thứ 4 thế là cũng xong.

(Còn tiếp)