Tranh cổ Ấn Độ: Durga hóa Kali, hay phụ nữ vốn muôn mặt
01. 05. 16 - 9:10 am
Sơ Sơ tổng hợp và dịch
Như ta đã biết, Durga là dạng chính của Thần Mẫu trong Hindu giáo. Bà có nhiều tên, thí dụ Amba, Ambika, Jagadamba, Parvati, Shakti, Adishakti, Parashakti và Devi.
Thần Durga, thường được vẽ có nhiều tay và cưỡi sư tử (hoặc cọp).
Đạo Hindu coi Durga là nguồn cội của sáng thế, duy dưỡng, và hủy diệt. Bà là năng lượng thuần khiết (“Shakti” – năng lượng “nữ”, của sáng tạo, của sinh sản). Bẩm sinh vô hình vô dạng (với tên Adi Parashakti), bà hóa thân thành nhiều thần và á thần để thông qua họ mà thực thi nhiều “công tác” của vũ trụ. Vào lúc khó khăn, ví như khi vũ trụ bị Mahishasura “khủng bố”, bà hiện thành một thần nữ hung dữ để bảo vệ thế giới, hủy diệt cái ác, là Kali. Đó chính là dạng kinh khủng nhất của bà, Durga.
Kali phụ trách các vấn đề thời gian, thay đổi, quyền lực, tạo dựng, bảo tồn, và hủy diệt. Kali thường được mô tả đứng khiêu vũ trên người thần Shiva.
Nữ thần Kali, đạp lên thân Shiva, tay cầm đầu ma quỷ mới giết được xong.
Trong bức tranh này, Shiva nằm im lặng và vẻ quy phục bên dưới. Kali không đứng mà ngồi hẳn lên người ông này.
Chi tiết tranh. Kali ngồi trên người Shiva-Sava (Sava là cái hình hài trắng nhợt bên dưới Shiva ba mắt)
Kali thường được vẽ mắt trợn tròn, lưỡi thè ra liếm máu loài ma quỷ còn bám mép sau khi chiến thắng. Trong tranh này, đầu tỏa hào quang, Kali bận một chiếc váy kết bằng những cánh tay, cổ đeo một xâu sọ; tay bà (rất nhiều) nắm các vũ khí: đao, gậy, đinh ba, sen, mái chèo vàng. Triền đồi rắc đầy xương, sọ và bầy chó rừng hú xa xa.
Chi tiết váy áo của Kali
(Còn vì sao Kali lại “dám” đứng trên người Shiva cao quý, và vì sao Shiva tối cao lại nhẫn nhục vậy, chúng ta sẽ xem ở bức tranh trong bài sau nhé.)
Chi tiết tranh
* Bức tranh này có tên: “Kali ngồi trên Shiva-Sava” (cái tên ghép Shiva-Sava này cũng là một chuyện li kỳ và rắc rối, đành phải hẹn vào bài khác)
.
Tranh nhỏ thôi, có 17 x 13cm, là màu nước trên giấy quết nhũ vàng, vẽ khoảng năm 1800 ở vùng Pahari, Ấn Độ, được ước lượng bán với giá 4,000-6,000 USD. Cuối cùng, Sotheby’s bán được 8,125 USD.
