Chả Nhái

Vâng, tuần trước, bạn bè đồng nghiệp cũng đã "mách" tôi về trường hợp bức tranh tựa đề "Phế Thải" của tác giả Đặng Xuân Hùng.
Trước tiên xin cám ơn các bạn đồng nghiệp về sự nhiệt tình và lòng yêu mến dành cho tác phẩm của tôi. Có thêm những luồng thông tin trao đổi nhiều chiều sẽ giúp cho cộng đồng nghệ thuật làng ta phát triển vững mạnh hơn. Về sau này có những vấn đề gì đáng ngờ, mong các bạn vẫn tiếp tục báo cho tôi được biết.

Sau khi xem trực tiếp bức "Phế Thải" hiện đang treo ở Vân Hồ, theo cảm nhận cá nhân mình, tôi không thấy có sự sao chép giữa tranh "Phế Thải" của bạn Hùng và tranh trong bộ Đồng Bào của tôi trước kia. Trẻ con hay bào thai là những sự vật tồn tại từ lâu đời nên ai cũng có quyền sử dụng chúng, đặc điểm phân biệt hoạ sĩ này với hoạ sĩ kia là ở mục đích và cách thức họ sử dụng những sự vật đó có khác nhau hay không.
Tôi sử dụng hình ảnh trẻ con (hay thực ra là bào thai) với dây rốn nối với nhau để nói về quan hệ người Việt với người Việt, quan hệ hiện tại với lịch sử. Điểm mấu chốt trong bộ tranh của tôi là những dây rốn nối cơ thể các nhân vật với nhau, đây là chi tiết hư cấu không có thật trong đời sống, là sáng tạo của riêng tôi, gợi nhớ về truyền thuyết Âu Cơ đẻ trăm người con. Nếu sau này có anh Người Nhái nào cóp lấy chi tiết này, dùng dây rốn nối các bào thai, trẻ con hay người lớn với nhau, tôi (một người lắm mồm) chắc chắn sẽ kiện loạn lên ngay.
Trong tranh của Đặng Xuân Hùng, cũng có một mạng lưới các sợi dây nối các lon nước bẹp với nhau, mạng lưới này trông như hệ mạch máu hoặc gân lá cây. Thật khó để mà nói cách tạo hình này có "lấy cảm hứng" từ dây rốn Đồng Bào trong tranh tôi hay không. Nhưng nối các lon nước đã qua sử dụng để nói lên ý gì thì tôi không hiểu. Có thể tôi dốt hoặc có thể tác giả giải quyết vấn đề thiếu mạch lạc nên tôi không nhìn hoặc cảm được "thông điệp" của tác giả.

Nếu cứ phải róng riết lý cố bắt bẻ tranh Đặng Xuân Hùng cho giống ai đó, tôi thấy tác phẩm "Phế Thải" giống với tranh ông bạn tôi Lê Nguyên Mạnh bày trong triển lãm "Khói và Nước" ở bảo tàng mấy năm trước. Cũng hỗn hợp hình ảnh trẻ con, rác thải, dây rợ và đề tài ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên phải công tâm mà nói rằng, tranh bạn Hùng về lớp lang thị giác và chiều sâu ý nghĩa đều nông hơn tranh Lê Nguyên Mạnh rất nhiều.
Vậy tôi xin kết thúc ý kiến của mình về Đặng Xuân Hùng ở đây và nhường sân bóng tranh cãi cho Lê Nguyên Mạnh. Ha há.

Nhân nói về việc Nhái hay không Nhái, tôi cũng xin nhắc bạn Nguyễn Duy Mạnh (sao lắm người tên Mạnh thế), tác giả của hai bức "Chấn Thương số 2" và "Chấn Thương số 4". Hình như lần đầu tiên tôi nhìn thấy tranh bạn là ở một triển lãm nhóm của Thọ Studio hai năm trước. Tới nay, bút pháp và cách nghĩ trong tranh của bạn vẫn chịu ảnh hưởng nặng nề từ hoạ sĩ nổi tiếng người Indonesia: Nyoman Masriadi. Với các hoạ sĩ trẻ, việc chịu ảnh hưởng này nọ là việc khó tránh khỏi. Nhưng bạn loay hoay với sự ảnh hưởng này hơi lâu, rất có hại cho sự nghiệp tương lai của bạn. Mong bạn tỉnh táo và có nhiều quyết tâm hơn trong việc thoát khỏi sự ảnh hưởng và tìm được con đường của riêng mình. 

Công bằng mà nói, festival lần này tôi thấy chất lượng tốt hơn hẳn lần trước. )Thậm chí tốt hơn cả triển lãm 1,2,3,4,5,6,7,8 ở Bùi vừa qua.) Có một sự nỗ lực để thay đổi, rất trẻ. Nếu chọn ra chừng 15 tranh để làm một triển lãm tại Bùi sau đó thì thật là tốt vì không gian của Bùi phải gọi là tuyệt vời.