Soi học

Bài học Chủ nhật: Chimera – nguồn cảm hứng cho lũ quái thú trong phim hoạt hình Nhật? 23. 09. 12 - 12:56 am

Pha Lê

 

Sau nhiều bài về các cô tiên nữ, chúng ta nên chuyển sang học một tích về anh hùng và quái thú cho nó đổi món. Quái thú ở đây là con chimera (rất nổi tiếng), còn anh hùng là Bellerophon (không nổi tiếng bằng). Trước hết, hãy bắt đầu bằng món khai vị đơn giản nhất: sơ yếu lý lịch.

Trong truyền thuyết cũng như tích của dân Hy Lạp xưa, Echidna (hoặc Ekhidna) là “mẹ của các loài quái thú”. Bộ dạng của bà thần này cũng rất kinh dị, nửa người nửa rắn, thành thử mọi người sẽ không tìm thấy tượng hay tranh vẽ Echidna đâu vì không ai muốn trưng bà này trong nhà. Chồng của Echidna là Typhoeus – cũng nửa người nửa rắn giống vợ, khác cái là ông chồng có thêm hai cánh.

 

Nhà thơ Hesiod phán rằng Echidna sinh hạ Orthos (chó địa ngục – hai đầu, đuôi rắn), Ceberos (chó ba đầu, gác cổng địa ngục, từng xuất hiện trong tích về Orpheus), con rắn nước 9 đầu Hydra, và con Chimera. Sau đó Orthos và Chimera cùng nhau sinh hai quái thú: sư tử Nemeian và nhân sư. Còn nhà thơ Appolodurus bác bỏ việc Chimera và Orthos đẻ con, nói rằng chính Echidna đẻ con nhân sư, và sinh thêm đại bàng Kaukasian (chính là con đại bàng Zeus sai xuống moi gan Prometheus), và con lợn rừng Krommynon.

Chimera là một quái thú… tạp chủng, có mình sư tử, phần đầu trước là đầu sư tử, phần đuôi là một cái đầu rồng (hoặc đầu rắn), giữa thân Chimera mọc một cái đầu dê. Chimera biết phun lửa, và nàng quái vật này (lúc đầu) hưởng một cuộc sống khá hạnh phúc. Ngày đêm lang thang tại các vùng nông thôn của vương quốc Lycia, lâu lâu giết cừu giết gà xơi qua bữa.

 

Cuộc sống có lẽ cứ thế tiếp diễn cho nàng Chimera, nếu Bellerophon không xuất hiện.

Theo Appolodorus, Bellerophon là con trai của vua Glaukos và Eurymede, còn Hesiod thì phán chàng này là con của Eurymede và thần biển Poseidon. Chuyện sơ yếu lý lịch dài dòng, tóm gọn lại là: chàng Bellerophon này vô tình (hoặc cố tình) giết người, rồi sau đó chạy trốn tới xứ Tiryns để tẩy uế hay sám hối chi đó. Vị vua Proetus của Tiryns rất quý Bellerophon, còn hoàng hậu Anteia (hoặc là Stheneboea, tên tuổi của bà hoàng hậu này khác nhau tùy theo bản) thì lại chết mê chết mệt chàng trai trẻ. Canh lúc chồng đi vắng, Anteia mon men tới dụ khị Bellerophon, nhưng bị chàng từ chối. Vừa quê độ vừa ấm ức, Anteia tố cáo bậy với chồng mình rằng Bellerophon giở trò sàm sỡ khi chồng vắng nhà.

Tin hoàng hậu, nhưng không muốn vấy máu, vua Proetus gửi Bellerophon sang cho bố vợ – vua Iobates của xứ Lycia, kèm theo thư mật nhắn Iobates ám sát Bellerophon giúp mình. Của đáng tội, Iobates cũng ngán giết chóc, thế là ông sai Bellerophon đi săn con Chimera hiện đang hoành hành ở vùng nông thôn của Lycia, Iobates đinh ninh rằng Chimera sẽ xơi tái chàng trai trẻ giùm mình.

Để giết Chimera, Bellerophon cưỡi con ngựa có cánh Pegasus tới vùng quê. Như mọi người đã biết, Pegasus là con của Poseidon và Medusa, chào đời từ xác mẹ sau khi Perseus chặt đầu Medusa để đem về dâng vua Polydectes. Làm sao Bellerophon bắt được Pegasus để cưỡi vậy? Nhà thơ Appolodorus thì nói là Bellerophon đi gặp một vị tiên tri, ông này kêu chàng trai ngủ qua đêm trong đền thờ của Athena. Chàng làm theo, và Athena hiện hình, đưa chiếc cương bằng vàng cho Bellerophon và chỉ cho Bellerophon cách bắt và thuần Pegasus. Còn Hesiod thì nói rằng Poseidon – bố của Bellerophon – tặng cậu con ngựa có cánh, và con ngựa cũng đồng ý cho Bellerophon cưỡi vì dù gì thì hai người cũng là anh em cùng cha khác mẹ. Có ngựa rồi, Bellerophon phóng đi tìm Chimera để giết.

 

 

 

Vậy Bellerophon có giết được Chimera? Mới đầu, chàng trai dùng giáo đâm con quái thú tới tấp, nhưng Chimera vẫn tỉnh bơ, chẳng hề hấn gì, tiếp tục phun lửa đuổi Bellerophon đi chỗ khác. Thấy ngọn lửa nóng liên tiếp phun ra từ miệng con quái thú, Bellerophon nảy ra sáng kiến: thay vì dùng đầu nhọn đâm chọt, chàng xoay chiếc giáo lại và thọc chuôi (đúc bằng chì) vào họng Chimera, ngọn lửa nóng khiến chì chảy xuống họng và làm tắc đường thở của con quái thú, thế là nó lăn quay ra chết.

 

 

Từ Chimera còn được dùng tới ngày nay, giống con quái thú trong tích, Chimera dùng để chỉ những con vật mang trong mình hơn 2 hợp tử và có 2 bộ DNA khác nhau, chứng bệnh “thai trong thai” hiếm gặp được gọi là Chimerism.

Đặc biệt, các nhà làm truyện tranh và làm phim hoạt hình Nhật rất khoái các con thú kiểu Chimera. Series nổi tiếng Pokemon thì đầy rẫy những con vật lai tạp với lắm hình thù khác nhau, series Ga-Rei Zero có con Ranguren – trông cực giống con Chimera trong tích Hy Lạp với đầu sư tử và đuôi rắn; Chimera cũng xuất hiện thường xuyên trong series Fullmetal Alchemist, và nhiều series hoạt hình khác nữa. Ai mê hoạt hình Nhật, thì chắc chắn sẽ biết về Chimera trước khi đọc tích này, thật vui khi thấy tích cổ còn được sử dụng nhiều trong các loại hình nghệ thuật thời hiện đại.

 

 

Bài đã đăng

• Không màng yêu ghét với tỏi confit - Pha Lê (Hình trong bài: Pha Lê chụp) (08/02/2024)
• CHÁO SƯỜN: từ Thọ Xương về Cấm Chỉ, rồi chỉ còn mây khói - An Lê (31/01/2024)
• Bà Hòa nấu ăn: Canh bóng thả cho mâm cỗ Tết - Nội (26/01/2024)
• Bà Hòa nấu ăn: Xào giả hạnh nhân - Nội (22/01/2024)
• Sử-Địa dễ thuộc: Togo - bố anh bố tôi, rồi lại đến lượt anh và tôi - Sáng Ánh (22/10/2023)
• Israel với Hamas: tiếc đã muộn rồi - Sáng Ánh (15/10/2023)
• Bún ốc hành - An Lê - Ảnh toàn bài: An Lê (29/09/2023)
• Bản chất ẩm thực Nam Định là gì? - An Lê (24/09/2023)
• Sử-Địa dễ thuộc: Gabon - xứ sở trong tay một gia tộc lắm ái tình - Sáng Ánh (12/09/2023)
• Sử-Địa dễ thuộc: Người “Da đen” trắng Ba Lan trên đảo Haiti - Sáng Ánh (15/08/2023)

» Xem tiếp...