Tranh của các tiền bối trông ra sao nếu các nhân vật bỏ đi hết?

Đi và Ở

Tin tức

Nghệ sĩ

Soi học

Bài mới đăng

Bàn luận

Nhân phim đam mỹ bị cấm, nghĩ về tình tri kỷ

Chỉ anh hùng mới có tri kỷ, không có tình bạn giữa kẻ cướp.

Nghệ sĩ thế giới

Tranh của các tiền bối trông ra sao nếu các nhân vật bỏ đi hết? 29. 03. 14 - 7:45 am

Hrag Vartanian - Hoàng Lan dịch

Trong series tác phẩm tuyệt vời của mình, nghệ sĩ new media (tạm dịch: nghệ sĩ sử dụng phương tiện/chất liệu mới) Bence Hajdu người Hungary đã xóa hết các nhân vật vẽ trong nhiều bức tranh Old Master* với sự chuẩn xác đến khó tin. Một số bức như “Oath of the Horatii” (Lời tuyên thệ của Horatii) (1784) do Jacques-Louis David vẽ thì việc xóa người, rồi tái xử lý phần cảnh nền là khá dễ dàng (bạn có thể thấy rằng nét vẽ trong tranh gốc không nhiều, chúng lại ngay ngắn, với phần tô bóng rất dứt khoát); thế nhưng đối với những tác phẩm như “Seaport with the Embarkation of St. Ursula” (Hải cảng khi Thánh Ursula rời bến) (1641) của Claude Lorrain thì việc chỉnh sửa kiểu này quả thật rất khó, do tác phẩm có nhiều chi tiết nhỏ nhặt – những cơn sóng gờn gợn và lắm nhân vật nhỏ xíu phân tán khắp tranh.

Bức “Oath of the Horatii”

“Seaport with the Embarkation of St. Ursula”

Series mà Bence Hajdu tạo ra trông thật “sướng con mắt”, nhấn mạnh được chất kịch tính của khung cảnh nền. Tại triển lãm của mình, Hajdu bày các bức tranh anh đã chỉnh bên cạnh hình chụp tranh gốc cỡ nhỏ. Kết quả là: tranh chế của Hajdu toát lên vẻ tĩnh lặng mà tranh gốc không có. Dường như các nhân vật đã đi khỏi sân khấu, bỏ mặc cho chúng ta suy ngẫm về cái thế giới nơi câu chuyện vẽ trong tranh gốc từng xảy ra.

Các tác phẩm Old Masters không bóng người của Hajdu trưng bày cạnh hình chụp tranh gốc cỡ nhỏ ở dưới góc phải. (Ảnh lấy từ Facebook của Bence Hajdu)

Đôi lúc, xóa nhân vật khỏi tác phẩm sẽ thổi sức sống mới cho tranh gốc, điển hình là bức “Bữa tiệc ly” của Leonardo, nó rất hợp với quy trình chỉnh sửa này vì chúng ta đều đã quá quen với dãy bàn ăn ấy. Bằng cách nào đó, cảnh nền nom đậm tính người hơn khi mấy nhân vật bất động kia biến mất. Có thể nói, tôi chưa bao giờ thắc mắc bữa ăn giữa Chúa Jesus và các tông đồ vẽ trong tuyệt tác của Leonardo diễn ra như thế nào; nhưng thật đáng tò mò – chẳng biết có phải chỉ mình tôi thấy vậy không, xem tranh của Haidu thì hình như mấy tông đồ ở hai bên đầu bàn đang gom hết thức ăn của những vị ngồi giữa bàn :-)))

Bức “Tiệc Ly”

Các bức khác, như “The Annunciation” (Loan tin Chúa nhập thể) của Botticelli thì lại trông chẳng đặc biệt gì sau khi Hajdu chỉnh xóa nó, do nội thất trong tranh rất đơn sơ và khung cảnh đồng quê bình dị nhìn từ cửa sổ không cho ta biết thêm gì nhiều về cảnh gốc ban đầu.

Bức “The Annunciation” của Botticelli

Còn trong trường hợp bức “Annunciation” của Fra Angelico, Hajdu đã tự ý chừa lại tấm khăn quàng để nơi Đức mẹ Đồng Trinh ngồi. Trong tác phẩm chỉnh sửa thì ta có cảm giác như thiên thần vừa biến mất và Đức Mẹ cũng đã đi vào trong nhà. Và thậm chí, nếu phần bóng râm nom có hơi kỳ quặc trong tranh sau khi đã được Hajdu chỉnh sửa, thì điều đó càng khiến ta thấy rõ hơn rằng việc sắp xếp về mặt hình học của tác phẩm gốc nhìn chung là có vấn đề.

“Annunciation” của Fra Angelico

Một trong những điều khiến tôi suy nghĩ mãi khi ngắm các cảnh nền này là tôi rất muốn chơi một trò chơi điện tử mà trong đó mình có thể điều khiển cho nhân vật đi qua những cảnh vật quen thuộc trên. Nó tựa như việc đến thăm ngôi nhà bạn từng sống vào thời thơ ấu – nơi bạn sẽ nhìn với con mắt khác sau bao năm khộn lớn. Tranh của các bậc tiền bối sẽ không mất đi đâu hết, chỉ có điều là chúng ta không ngừng tái sáng tạo chúng mà thôi.