Từ bánh hamburger đến giải Oscar phim ngắn

Đi và Ở

Tin tức

Nghệ sĩ

Soi học

Bài mới đăng

Bàn luận

Nhân phim đam mỹ bị cấm, nghĩ về tình tri kỷ

Chỉ anh hùng mới có tri kỷ, không có tình bạn giữa kẻ cướp.

Điện ảnh

Từ bánh hamburger đến giải Oscar phim ngắn 25. 02. 15 - 6:51 am

Andrew Pulver, Pha Lê dịch

Đối với những bộ phim nhận đề cử Oscar thông thường, dù bận mấy ta cũng ráng xem vài phim cho nó không lạc hậu với thế gian. Nhưng chẳng mấy ai chịu khó xem các tác phẩm đoạt giải Oscar phim ngắn. Thế mà phim ngắn lại là một mảng rất quan trọng, những nghệ sĩ không có tiền làm phim dài thường cố gắng làm một phim ngắn thật hay hòng gây chú ý. Các nhà sản xuất lớn cũng để mắt đến mục phim ngắn hòng tìm kiếm tài năng mới.

John Lasseter có cơ hội gầy dựng Pixar lẫn tìm đủ tài trợ để làm phim dài vì phim ngắn Tin Toy của anh đoạt Oscar năm 1989. Neill Blomkamp gom đủ tiền để làm District 9 (bộ phim sau này nhận 4 đề cử Oscar) nhờ vào việc trước đó bộ phim ngắn Alive in Joburg của anh gây tiếng vang. Wes Anderson chắc chắn không thể nào thực hiện Khách sạn Grand Budapest nếu anh không làm phim ngắn đầu tay Bottle Rocket hồi năm 1996, chính đạo diễn lẫy lừng Martin Scorsese đã xem Bottle Rocket, rồi khen nức nở rằng đây là một trong những phim ngắn hay nhất thập niên 90s, từ đó Wes Anderson được giới làm phim để mắt đến.

Một cảnh của “Bottle Rocket”

Tất nhiên làm một phim ngắn ra trò không hề dễ. Năm nay, tác phẩm The Phone Call (Cú điện thoại) của James Lucas và Mat Kirkby đoạt Oscar phim ngắn xuất sắc nhất. Họ vui vẻ chia sẻ kinh nghiệm làm phim của mình, ai đang nuôi hy vọng dấn thân vào ngành điện ảnh sẽ thấy rằng câu chuyện của hai anh rất bổ ích đấy.

Mat và James tại lễ trao giải Oscar năm nay

“Hiện nay người ta bắt đầu quan tâm tới chúng tôi. Cả hai từng đi gõ cửa các nhà sản xuất qua hàng năm trời, cố gắng tìm nguồn vốn làm phim. Và sau khi chúng tôi nhận đề cử Oscar phim ngắn, hầu hết những người tôi tìm đến trong quá khứ giờ đây đều muốn hợp tác với chúng tôi”. Mat Kirkby, đạo diễn The Phone Call, kể lại. Anh Mat, cùng kịch tác gia kiêm nhà sản xuất James, có mặt ở hạng mục bé tí của lễ trao giải hoành tráng, nhưng đây chính là cơ hội để họ qua một đêm thay đổi được sự nghiệp của mình.

Ví dụ: hội đồng Oscar luôn tổ chức một bữa tiệc trưa cho những nghệ sĩ nhận đề cử . Đối với kẻ ngoài cuộc, sự kiện này nom như một cơ hội để ta đây chụp ảnh với người nọ người kia. Nhưng trong cương vị của một nhà làm phim đang chập chững vào nghề, đây là cơ hội vô song để tìm kiếm sự ủng hộ từ các gương mặt ưu tú nhất Hollywood mà không sợ đám vệ sĩ của họ túm gáy. Như Mat nói, các nhà làm phim non trẻ chẳng có lấy một xu dính túi hòng quảng cáo cho tác phẩm của mình. Nhưng nếu họ có mặt trong danh sách đề cử, dù là đề cử phim ngắn, thì đấy là dịp ngàn năm có một để họ xây dựng sự nghiệp tương lai. Với kịch bản trong tay, và những tên tuổi như Clint Eastwood, Oprah Winfrey, Bradley Cooper trong tầm mắt tại bữa trưa, Mat lẫn James biết rằng họ cần phải ghi điểm trước khi cơ hội vụt mất.

Không chỉ trước khi lễ trao giải diễn ra, sau khi thắng giải thì bộ đôi còn tranh thủ chụp hình làm quen với tài tử Jason Bateman (ngoài cùng trái) và diễn viên Kerry Washington (ngoài cùng phải)

James thành thật nhận rằng Oscar “Chẳng phải thứ chúng tôi mơ tưởng đến khi đang ngồi bàn chuyện làm phim trong văn phòng trống lốc ở Anh Quốc”. The Phone Call chung số phận với bao phim ngắn khác: bị các ông lớn cũng như những nhà tài trợ thờ ơ gạt phắt đi, nhưng bạn bè và người nào nhận giúp đỡ là sẽ giúp rất nhiệt tình. Nói đúng ra thì cả hai anh đều có chút kinh nghiệm trong ngành công nghiệp điện ảnh: Cả hai đều làm cho RSA, một hãng sản xuất phim. Mat ban đầu hành nghề đạo diễn video ca nhạc lẫn quảng cáo, anh từng thay mặt RSA làm việc với ca sĩ Adele, nhóm nhạc Basement Jaxx, hãng Sony PlayStation, và quay clip quảng cáo bánh hamburger cho KFC. Trong khi đó, James Lucas làm việc tại bộ phận tìm kiếm khách hàng của RSA.

Cặp đôi này hiển nhiên đã chú tâm học hỏi lúc còn ở công ty RSA để đi từ nghề đạo diễn video ca nhạc, clip quảng cáo, đến đạo diễn phim; mặc dù RSA không chủ động tham gia hỗ trợ nhân viên cũ “Họ đâu muốn trả tiền để đạo diễn video ca nhạc của họ làm phim ngắn”, Mat Kirkby cho biết, “và đấy lại là điều tốt. Bạn phải tự làm, phải tự chứng tỏ bản thân”.

The Phone Call kể về cô nhân viên tư vấn qua điện thoại (do Sally Hawkins thủ vai) cố gắng thuyết phục một cụ già (Jim Broadbent đóng) bỏ ý định tự sát khi ông quẫn trí gọi đến. Đây là một ví dụ kinh điển cho mô hình phim ngắn: toàn bộ phim gói gọn ở một địa điểm duy nhất, với hai nhân vật chính. Thế nhưng nó làm rung động trái tim người xem qua 20 phút, trong khi hàng đống những phim dài thời gian hơn lại thua xa.

Một cảnh của “The Phone Call”

Theo Mat và James, thuyết phục Sally Hawkins đóng phim cho họ là yếu tố then chốt; họ ngỏ lời với người quản lý của cô sau khi xem cô đóng kịch trên sân khấu, và đã phải đợi hơn một năm ròng để nhận phản hồi. Người quản lý thông báo trước hai tuần rằng Sally có hai ngày rảnh để đóng phim (miễn phí). Mat lẫn James vốn đã ấp ủ dự án The Phone Call trong từng ấy thời gian – nào là tìm chổ bấm máy, tập hợp thêm vài người để phụ họ làm phim– nên lúc nhận tin là họ hành động ngay. Và việc đầu tiên họ làm là mời diễn viên kỳ cựu Jim Broadbent diễn vai ông lão quẫn trí. “Nó như một ván cờ vậy”, Mat nói. “Xếp trước lịch cho hai nghệ sĩ nổi tiếng rất phức tạp – nên lúc Sally nhận lời, chúng tôi mới thử gọi cho quản lý của Jim. Khi bạn nói câu ‘Liệu Jim có sắp xếp để đóng một phim ngắn với Sally Hawkins không?’ là bạn đã tạo nên sự khác biệt lớn”. (Ý của Mat: Jim từng đóng chung với Sally trong Paddington. Giống Sally, Jim cũng đã đóng phim cho Mike Leigh nên ông tin tưởng cô. Nếu Mat và James chỉ mời mỗi Jim, nhiều khả năng ông sẽ từ chối. Lắm lúc nghệ sĩ – đặc biệt là nghệ sĩ Anh Quốc – nhận lời đóng phim chỉ vì đồng nghiệp họ quý sẽ đóng cùng. Sally dễ mời hơn Jim nên họ tìm đến cô trước).

Cảnh dựng để quay “The phone call”. Mat và James đã chuẩn bị kỹ để khi Sally nhận lời là họ làm phim được ngay

Sally trong một cảnh của phim. Với 2 ngày ngắn ngủi cô có thể hoàn thành được “The Phone Call” vì Mat và James đã sắp xếp mọi thứ kịp lúc.

Tuy nhiên, con đường đến giải Oscar vẫn còn lờ mờ: một loạt liên hoan phim từ chối họ, may mắn thay, bộ phim thắng lớn khi giành giải phim ngắn xuất sắc tại Tribeca – vốn là một liên hoan phim đạt đủ tiêu chuẩn để Oscars để ý xem xét, thế là The Phone Call nghiễm nhiên lọt vào danh sách đề cử.

Tối 22. 2 ở Hollywood – The Phone Call đụng nhiều đối thủ nặng ký – nhưng cuối cùng nó đã thắng tượng vàng. James và Mat sung sướng lên sân khấu nhận giải, không quên cảm ơn Sally lẫn Jim đã đóng phim miễn phí giúp mình.

Đây là một trải nghiệp đổi đời của bộ đôi. “Tôi lấy số tiền ít ỏi mà mình kiếm được nhờ quảng cáo hamburger để nuôi dự án này. Nếu bạn có thể tự chứng tỏ bản thân thì thành công của bạn hoàn toàn dựa trên năng lực. Bây giờ tôi dám nói điều đó một cách dễ dàng, do chúng tôi đã đạt được cái mình ao ước. Nhưng hành trình quả thật rất khó khăn”.