Kiến trúc

Bốn ví dụ dùng màu đỏ hiệu quả trong kiến trúc  25. 07. 18 - 7:59 pm

Tom Dobbins – Như Mai dịch

Màu đỏ có ở khắp nơi. Từ biển cấm đường tới gạch, từ son tới rượu, màu đỏ trong những vật dụng hàng ngày đã chầm chậm ăn sâu vào tiềm thức của ta. Đỏ là một màu lúc nào cũng hòa vào khung cảnh, cho ta biết phải nghĩ gì, cảm gì.

Nhưng tại sao ta lại bị nó hấp dẫn? Tại sao người hang động dùng màu đất son để vẽ lên tường? Tại sao các cuộc cách mạng luôn dùng màu đỏ để kích động đám đông? Tại sao ta cho các sao đi thảm đỏ, mà không phải thảm lục hay thảm xanh dương?

Đáp án cho những câu hỏi này có thể mơ hồ, vô chừng, nhưng màu đỏ trong kiến trúc thì gần như lúc nào cũng được tính toán chi li. Cùng lúc tượng trưng cho đam mê, cho nguy hiểm, cách mạng, thịnh vượng và tình yêu, những ý nghĩa đa dạng đó đã khiến đỏ trở thành một trong những màu được dùng có chủ ý nhất trong kiến trúc. Các kiến trúc sư thường xuyên dùng màu đỏ để kể chuyện hay gợi một phản ứng cụ thể.

Sau đây là một chuỗi dự án dùng màu đỏ hiệu quả.

Công viên Parc de la Villette của Bernard Tshumi

Chắc không có kiến trúc sư nào khiến người ta nghĩ ngay tới màu đỏ như Tshumi. Thường xuyên dùng màu đỏ chủ đạo trong tác phẩm, Tshumi tin rằng “đỏ không chỉ là màu sắc,” mà là một ý tưởng. Với công viên Parc de la Villette, lựa chọn màu đỏ có cả tính lịch sử lẫn ý niệm.

.

Tọa lạc ở Paris, ngay chỗ trước đây là Chợ Thịt đầu mối quốc gia kiêm lò mổ; mặt tiền đỏ thắm màu máu của các chi tiết giải kiến tạo gợi nhớ ngay đến công năng cũ của khu đất. Hơn nữa, màu đỏ lôi kéo khách tham quan đến những không gian nơi Tshumi hi vọng sẽ có sự tương tác – nói nôm na, giống như hoa dùng màu sắc để dụ ong bướm thụ phấn – ở đây màu đỏ tạo ra cộc mốc để tụ hội các thành viên trong cộng đồng.

.

Trung tâm dịch vụ xã hội DC L-Berg của nhóm kiến trúc sư de Vylder, Vinck và Taillieu

Nhóm kiến trúc sư người Bỉ de Vylder, Vinck và Taillieu thường dùng màu sắc để nhấn mạnh các phần trong bố cục, chẳng hạn màu xanh cho kết cấu hay màu trắng cho những phần mới gắn vào công trình cũ. Ấn tượng nhất là công trình trùng tu và mở rộng trung tâm DC L-Berg.

.

Tại đây họ dùng màu đỏ để làm nổi lên những lỗi phạm phải trong quá trình xây dựng. Với họ khâu hoàn thiện là một cuộc dao chơi thú vị, họ chấp nhận những khiếm khuyết, nhờ đó nhấn mạnh sự tinh nghịch của màu đỏ – tương tự như gắn mũi chú hề trên những chỗ đổ bê tông bị lỗi, những đường ống bị lệch và thêm vài dấu lỗi màu đỏ trên tường.

.

The Shed của Haworth Tompkins 

The Shed là không gian biểu diễn đương đại nằm cạnh Nhà hát Quốc gia ở London, Anh quốc, nơi những tấm ván nhuộm đỏ thắm có một “sự hiện diện gây sửng sốt và bí ấn”, đối lập mạnh mẽ với bê tông màu xám bao quanh.

.

Với chọn lựa màu sắc dũng cảm đó, Haworth Tompkins “chơi chữ” với biểu tượng rèm đỏ của nhà hát, đưa phần kéo màn hoành tráng từ bên trong ra ngoài trời. Ở khía cạnh tâm lý, những cảm xúc mạnh mẽ mà màu đỏ gợi lên – nào là quyền lực, tình yêu, đam mê, dục vọng -đều được nhấn mạnh trên sân khấu, khiến cho công trình mang một tuyên ngôn phù hợp với công năng.

.

Khu vườn một vạn cây cầu – “Vạn Kiều Viên” của West8

Xuyên suốt châu Á, màu đỏ có ý nghĩa quan trọng. Văn hóa Trung Quốc cho rằng màu đỏ là màu của thịnh vượng, hoan hỉ và may mắn. Những tác phẩm gốm và nghệ thuật xa xưa nhất ở đây dùng rất nhiều màu đất son.

Nắm bắt văn hóa lịch sử đó, công trình của công ty Hà Lan West8 vẽ nên một bức tranh của hi vọng và thành công. Công trình nằm trong khuôn khổ Triển lãm Làm vườn Tây An năm 2011, gồm năm cây cầu cong đỏ, gợi đến thịnh vượng bất tận, dùng ngay tính biểu tượng văn hóa của một màu sắc để kết nối với cộng đồng quanh đó.

Đối lập với sắc đỏ tổng hợp của những công trình khác, màu đỏ ngay trong vườn tạo ra một thẩm mỹ tự nhiên, tinh tế hơn, nơi sự can thiệp của con người hòa quyện mềm mại vào thiên nhiên.

.

“Những khu vườn đều kể một câu chuyện. Vườn kết hợp thi ca và tự sự. Vạn Kiều Viên tượng trưng cho đời người; con đường ai cũng phải đi qua, vừa trắc trở vừa nặng nề nhưng cũng có điểm sáng và niềm vui. Thiết kế của khu vườn dẫn ta tản bộ vào cuộc đời với lối mòn quanh co lắt léo, liên tục và như mê lộ. Nó để ta tìm ra con đường của riêng mình giữa thiên nhiên và đưa ta qua một vạn cây cầu.”

Ý kiến - Thảo luận

20:21 Wednesday,25.5.2022 Đăng bởi:  Trịnh Bình An
"Ở khía cạnh tâm lý, những cảm xúc mạnh mẽ mà màu đỏ gợi lên – nào là quyền lực, tình yêu, đam mê, dục vọng -đều được nhấn mạnh trên sân khấu, khiến cho công trình mang một tuyên ngôn phù hợp với công năng."
Nguyên văn: Psychologically, the intense emotions that red evokes - power, love, passion, desire - are all emphasized on the stage during a performance, allowing the building
...xem tiếp
20:21 Wednesday,25.5.2022 Đăng bởi:  Trịnh Bình An
"Ở khía cạnh tâm lý, những cảm xúc mạnh mẽ mà màu đỏ gợi lên – nào là quyền lực, tình yêu, đam mê, dục vọng -đều được nhấn mạnh trên sân khấu, khiến cho công trình mang một tuyên ngôn phù hợp với công năng."
Nguyên văn: Psychologically, the intense emotions that red evokes - power, love, passion, desire - are all emphasized on the stage during a performance, allowing the building itself to make a statement befitting of its function.
Đề nghị dịch thành: Về mặt tâm lý, những cảm xúc mạnh mẽ mà màu đỏ gợi lên - như: quyền lực, tình yêu, đam mê, dục vọng - thường được nhấn mạnh trên sân khấu, do đó, giúp công trình tự giới thiệu đây là nhà hát.
"Make a statement" là thành ngữ , không nên dùng "tuyên ngôn" quá trịnh trọng.
Cũng xin đề nghị ghi rõ tên bài chính & link dẫn để bạn đọc dễ tham khảo.
Xin chân thành cảm tạ dịch giả.
Seeing Red: 4 Times the Color Has Enhanced Architecture and Why
  
9:39 Thursday,26.7.2018 Đăng bởi:  Ivan Tung
Em xin đóng góp một kiến trúc đỏ nữa.


Đây là công trình "Nhà cộng đồng" ở Đội 1, thôn Xả Xéng, xã Tả Phìn, Tả Phìn, Sa Pa, Lào Cai, được thiết kế cho cộng đồng người Dao đỏ. (nhóm tác giả KTS Hoàng Thúc Hào, chị Viviana từ Bồ Đào Nha, chị Phạm Kiều Phúc) thự
...xem tiếp
9:39 Thursday,26.7.2018 Đăng bởi:  Ivan Tung
Em xin đóng góp một kiến trúc đỏ nữa.


Đây là công trình "Nhà cộng đồng" ở Đội 1, thôn Xả Xéng, xã Tả Phìn, Tả Phìn, Sa Pa, Lào Cai, được thiết kế cho cộng đồng người Dao đỏ. (nhóm tác giả KTS Hoàng Thúc Hào, chị Viviana từ Bồ Đào Nha, chị Phạm Kiều Phúc) thực hiện với sự hỗ trợ của bà Lý Mẩy Chạn – Chủ tịch hội phụ nữ địa phương, Linh Ngô – kỹ thuật viên, các cộng tác viên, vừa được khánh thành..

Căn nhà giống như chiếc khăn đội đầu màu đỏ của người Dao, nổi bật giữa màu xanh của núi rừng. Em đã vào trong căn nhà rồi và đánh giá là chẳng thích tí nào. Thiết kế gạch, thép, kính trên Sapa khiến mùa hè  ấm và mùa đông lại mát, chưa kể công năng căn nhà cũng không hữu dụng lắm vì chẳng biết để làm gì ngoài việc tiêu tiền dự án. Còn dự án "giấc mơ đỏ" thì em phải nói là một sự thất bại về nông nghiệp, ngoài việc giúp phụ nữ Dao nói tiếng Anh trôi chảy. :D 

(Đề nghị gõ chữ tiếng Việt có dấu và không viết tắt)

Tâm vận động theo bút

Phan Cẩm Thượng

Tìm kiếm

Tiêu đề
Nội dung
Tác giả