Nghệ sĩ thế giới

Matta tại Baden-Baden: Trộn uyển chuyển trừu tượng với chính trị 23. 01. 13 - 6:47 am

Phước An dịch

 

BADEN-BADEN- Từ 19. 1 đến 2. 6. 2013, bảo tàng Frieder Burda giới thiệu khoảng 30 bức tranh khổ lớn của một trong những nghệ sĩ lớn nhất Chile – Roberto Matta.

Triển lãm Matta. Fictions trải dài từ lúc bắt đầu của Matta, khi ông là một họa sĩ trẻ đi theo trường phái Siêu thực, tới thời kỳ ông đã vô cùng nổi tiếng, sáng tác những bức tranh ngút ngát, vào những năm 1990s.

Matta (1911 – 2002) là một trong những họa sĩ có ảnh hưởng nhất của thế kỷ 20. Tác phẩm của ông có khắp các bảo tàng lớn trên thế giới. Ông có liên hệ chặt chẽ với những họa sĩ Siêu thực như Dalí, André Breton và Marcel Duchamp; cùng với họ, ông có một cuộc triển lãm vào năm 1938.

Vốn học về kiến trúc, trong lúc làm việc tại studio của Le Corbusier tại Paris, Matta đã nảy ra ý tưởng khai thác về mối liên hệ giữa không gian với con người.

Vào những năm 1940s, trong lúc sống lưu vong tại New York City, Matta đã bước trước những bước đi sau này của phong trào Biểu hiện Trừu tượng.

Sau thế chiến thứ hai, những hình ảnh máy móc trong tranh của Matta phản ảnh những biến cố chính trị, xã hội đương thời. Phong cách Matta chuyển từ biểu hình sang trừu tượng, tạo nên những không gian tưởng tượng khổng lồ, phản ánh lịch sử thời đại ông sống.

 

Mối liên hệ của Matta với nhóm siêu thực của Breton bị rạn nứt nặng nề sau khi ông bị buộc tội gây nên cái chết của họa sĩ Biểu hiện Trừu tượng Arshile Gorky (do lăng nhăng với vợ ông này). Ông bị trục xuất khỏi nhóm, nhưng vào lúc đó, tên tuổi ông đã nổi như cồn.

Trong suốt những năm 1950s và 1960s, Matta chia đời sống ra giữa châu Âu và Nam Mỹ. Tranh của ông vừa trộn giữa chính trị với trừu tượng. Matta tin rằng nghệ thuật và thơ ca có thể thay đổi cuộc sống, và ông gắn bó mật thiết với các phong trào xã hội thời 1960s và 1970s. Ông là người ủng hộ rất nhiệt thành phong trào xã hội của tổng thống Chile Salvador Allende.

Trong triển lãm lần này, người xem sẽ được chiêm ngưỡng những bức tranh to đến áp đảo của ông, vẽ những thế giới kỳ lạ, vừa như khoa học viễn tưởng, vừa như trong trò chơi ở máy tính, đồng thời cũng cho thấy đời sống siêu đô thị của Matta: là họa sĩ lớn, nhiều mời chào, ông di chuyển như con thoi từ Santiago tới Paris, tới Rome, và New York.

Triển lãm Matta. Fictions là tập hợp các tác phẩm tiêu biểu cho các thời kỳ sáng tạo của họa sĩ, như những sắp đặt ba chiều, làm cho người xem được no mắt, lại cảm thấy như bị kéo vào không gian giả tưởng. Những sắp đặt này tranh đúng là chỗ để cảm quan về kiến trúc của Matta được thể hiện, tạo một khoảng không nhào lộn giữa những hình ảnh với con mắt người xem. Những bức tường uốn vòng cũng phản ảnh quan niệm không gian của Matta – một thứ không gian dựa trên những đường cong và lỗ hổng, liên kết hữu cơ như trong cơ thể con người.

Bài đã đăng

• Vicente Blanco Mosquera: vẽ chuyện gì mà vui thế? - . (21/03/2024)
• Gazan Fathi Ghaben: sinh trong lều và ra đi uất ức trong lều - Từ Hyperallergic (29/02/2024)
• Robert Ryman: trắng tự nhiên nên dừng rất đúng lúc - Từ The New York Times (09/01/2024)
• Daniel Lind-Ramos: nghệ thuật như một củ hành lộng lẫy - Soi dịch (28/08/2023)
• Tác phẩm bị ăn vì người xem bị đói - Pug dịch từ CNN (03/05/2023)
• Xóa hết graffiti trong đường hầm: kẻ ngỡ ngàng, người nhẹ nhõm - Soi tổng hợp và dịch (29/01/2023)
• Tsukioka Yoshitoshi (bài 4): Người tài máu me và sa đọa - Candid (02/08/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 3): Tài năng xuất chúng suýt bị lãng quên - Willow Wằn Wại (07/07/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 2): Cắt đầu Holofermes phải cần thêm cô hầu gái - Willow Wằn Wại (24/06/2022)
• Artemisia Gentileschi (bài 1): Vì sao lại vẽ Judith cắt đầu Holofermes? - Willow Wằn Wại (21/06/2022)

» Xem tiếp...