![]() |
|||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||
Gẫm & BìnhSo sánh triển lãm mỹ thuật toàn quốc của Việt Nam với các nước khác 27. 02. 13 - 7:55 amHọa sĩ Đức HòaVẤN ĐỀ GIẢI THƯỞNG 1. Khó lòng nhất trí
![]() “Hà Nội có cầu Long Biên”, sơn mài, 120 x 240 cm, của Nguyễn Trường Linh. Huy chương Vàng MTTQVN 2010.
![]() “Những lá thư thời chiến”, tượng đồng, 40 x 140 x 190 cm, của Nguyễn Quốc Thắng. Huy chương Vàng MTTQVN 2010. Cùng đoạt Huy chương Vàng, cùng là giải Mỹ thuật toàn quốc năm 2010 mà giải của ta trị giá hiện kim cao gấp 3 của Thái (ta được 30 triệu VND/HCV trong khi Thái chỉ được số tiền tương đương 10 triệu VND).
Hội đồng bỏ phiếu kín là cách chấm giải hợp lý và khoa học. Nhưng ngay cả như vậy cũng khó đạt tới công bằng hoàn hảo để thuyết phục 100% các tác giả. Hoàn hảo sao được khi bản chất nghệ thuật là không bao giờ được phép có 2 tác phẩm giống nhau; dù cùng đề tài nhưng mỗi tác giả phải thể hiện một khác, theo tài năng và cá tính sáng tạo của mình. Giải chỉ thuyết phục tương đối và mỗi hội đồng lại một định hướng khác, quan điểm khác, đánh giá khác… 2. Cách làm hay của Trung Quốc ![]() “Thời khắc sinh tử” (mô tả trận động đất ở Tứ Xuyên), gốm tô màu + sắp đặt của Meng Fuwei. Huy chương Vàng triển lãm Mỹ thuật toàn quốc của Trung Quốc lần thứ 11, năm 2009.
Mặt khác, luật duyệt tranh của Trung Quốc có những điểm khắt khe nhưng hay. Tác giả nào khai sai chất liệu đều lập tức bị loại (cho rằng có ý gian lận hoặc thiếu hiểu biết tối thiểu). Tác giả phải viết giải trình tóm tắt nội dung và chịu trách nhiệm điều mình đã viết. Sau này không thể lật ngược, bảo rằng: Ấy tôi vẽ nhằm ý khác cơ! 3. Cách làm hay của Pháp
4. Cách làm hay của Thái Lan ![]() “Origin and Loss No.6”, chì dầu trên toan, 250 x 450 cm, của Suporn Kaewda. Huy chương Vàng triển lãm Nghệ thuật quốc gia Thái Lan năm 2010 (trị giá 150.000 baht, tương đương 10 triệu VND)
5. Nghĩ về Việt Nam ![]() “Thăng Long”, chạm gỗ, 200 x 400 cm của Phạm Văn Định, triển lãm Mỹ thuật Toàn quốc Việt Nam 1995, giải của Quỹ Thuỵ Điển – Việt Nam phát triển văn hóa (SIDA).
![]() “Bầu trời xanh”, chất liệu tổng hợp, 150 x 180 cm của Trần Văn Thảo, triển lãm Mỹ thuật Toàn quốc Việt Nam 2005, giải của Quỹ Thuỵ Điển – Việt Nam phát triển văn hóa (SIDA).
![]() “Giai điệu gốm”, gốm sành, cao 100cm của Vũ Hữu Nhung, triển lãm Mỹ thuật Toàn quốc Việt Nam 2005, giải của Quỹ Thuỵ Điển – Việt Nam phát triển văn hóa (SIDA). Tiếc thay tại các kỳ mỹ thuật toàn quốc trước 1995, trong kỳ mỹ thuật toàn quốc 2000 và nhất là kỳ mỹ thuật toàn quốc 2010 chỉ có giải chính thức mà thôi (ngoài giải của Bộ Văn hóa còn có giải của Hội Mỹ thuật Việt Nam, là hai đơn vị chủ quản của triển lãm). Nếu cứ như vậy, chúng ta sẽ bỏ qua tiến trình xã hội hóa nghệ thuật và không biết tận dụng các nguồn lực. 6. Cách làm giống Hollywood của Trung Quốc: giải Lý luận và Thành tựu trọn đời ![]() Đoàn đại biểu Hiệp hội điêu khắc Trung Quốc đến thăm trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 2009. Người đang đứng phát biểu là ông Yin Shuangxi, tác giả đoạt giải Lý luận tại triển lãm TQTPMTTQ lần thứ 11 (2009), là 1 trong 17 giải lý luận của kỳ Mỹ thuật Toàn quốc năm đó. Tác phẩm lý luận được giải của ông nhan đề: “Sự tượng trưng vĩnh hằng: Nghiên cứu Đài tưởng niệm nhân dân anh hùng” (đài tưởng niệm trong tiếng Hán là bia), Nhà xuất bản mỹ thuật tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, năm 2006. Năm 2009 ông đứng chủ biên cuốn “50 năm điêu khắc Trung Quốc” và trở thành nhà lý luận mỹ thuật hàng đầu Trung Quốc, do đó được xếp làm thành viên đoàn đại biểu điêu khắc Trung Quốc đi thăm các nước, trong đó có Việt Nam.
Còn giải Thành tựu trọn đời thì có lẽ phần nào giống giải thưởng Hồ Chí Minh và Nhà nước ở ta, nhưng được trao trong bối cảnh của mỹ thuật toàn quốc thì được các đồng nghiệp biết đến nhiều hơn. Ngẫm lại cũng có cái hay của nó: chắc các bạn đều nhất trí rằng một tiếng khen chê của đồng nghiệp với tác phẩm của ta bao giờ cũng có sức nặng hơn nhiều so với lời tán dương bên ngoài.
VẤN ĐỀ KHÁN GIẢ VÀ DÂN TRÍ 1. Mua vé hay không? Năm 1946, họa sĩ Nguyễn Văn Tỵ từng bình luận về thái độ hồ hởi của đông đảo quần chúng đi xem triển lãm mỹ thuật. Đó là thời buổi đất nước mới độc lập, triển lãm không chỉ dành cho ông Tây và các quan An Nam như trước nữa mà dành cho tất cả mọi người nên đi xem triển lãm chắc là mốt mới, đầy hấp dẫn. Vả lại, các triển lãm hồi ấy rất hiếm, lại có bày hình ảnh đẹp thì càng hiếm, người đi xem đông là phải. Nay thì triển lãm nhiều quá, xem không xuể, dân số đông thêm nhiều nhưng khán giả của các triển lãm mỹ thuật thì lại thưa vắng. Có thể giải thích rằng dân trí ở ta chưa cao mà lại vừa mới chỉ thoát nghèo gần đây thôi (phải tập trung vào cơm-áo-gạo-tiền trước đã). Rất may cho giới họa sĩ là Nhà nước đã đứng ra tổ chức triển lãm định kỳ cho họ. Vì mục đích quốc gia đã đành, mà họa sĩ cũng có cơ hội làm nghề. Đây là một sân chơi lớn. Mặt khác, kể từ khi đổi mới, mở cửa, các họa sĩ ta có thể sống được bằng tranh. 2. Những ai hiểu mỹ thuật? Chúng tôi từng chứng kiến ở bên Pháp, học sinh phổ thông được dẫn đi xem nghệ thuật hiện đại tại triển lãm chuyên đề, có thuyết minh. Các em đã rất cố gắng để hiểu, dù đó là tác phẩm của trường phái Nghệ thuật Nghèo (Arte Povera). Chúng tôi cũng từng nói chuyện với một công chức về hưu ở miền quê xa lắc xứ Bretagne, ông này sôi nổi luận bàn về các họa sĩ Ấn tượng và tỏ ra không mấy hứng thú, dù có biết về Trừu tượng hay Lập thể… Thế đã là quá nhiều với một dân thường. ![]() Arte Povera – trường phái Nghệ thuật Nghèo, tác phẩm mang tên “Cấu trúc ăn rau xà lách” của Anselmo, đá hoa cương, rau xà lách, dây đồng, và mạt cưa. Người viết đã chứng kiến một đoàn học sinh được hướng dẫn đi xem nghệ thuật sắp đặt, trong đó có ảnh phóng to tác phẩm này tại một triển lãm ở Pháp năm 1995. Thật ngạc nhiên là các em xem và lắng nghe diễn giải rất nghiêm túc. Vậy khán giả thực thụ của mỹ thuật ở ta vẫn là các đồng nghiệp (tự xem nhau), Tây và Việt kiều – đó mới là những người hiểu và có nhu cầu xem tranh tượng. Như trên đã viết, ở Pháp, để có đông công chúng mỹ thuật, xã hội cần phải có những giai cấp giàu có, đông đảo, với trình độ am hiểu nghệ thuật cái đã. Báo chí ta từng trách các họa sĩ giờ đây nhiều khi không chịu phục vụ công chúng Việt, đấy là nói đi, còn các họa sĩ thì nói lại (chỉ dám lẩm bẩm) rằng: “Nhưng chúng tôi phải sống đã chứ!”.
VẤN ĐỀ BÁN TRANH 1. Hạnh phúc được sống bằng nghề nghiệp đã chọn Ước mơ lý tưởng của các họa sĩ là làm nghề để đạt thành tích và sự nghiệp mà cũng là để sống sung túc. Người cao đạo đến mấy thì cũng cần bán tranh vì đó là một phần của lẽ sống. 2. Việc mua bán tranh ở Triển lãm mỹ thuật toàn quốc Cũng có dư luận bảo rằng có cái khó nếu mua bán tranh ì xèo ở đó vì triển lãm mỹ thuật toàn quốc là nơi bày tranh trang nghiêm, phải chăng chỉ nên mua bán sau khi đã bế mạc (như cách làm của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam khi mua tranh ở triển lãm này)? Tất nhiên ở triển lãm mỹ thuật toàn quốc cũng từng có vụ mua bán thuận lợi như năm 1980, thầy Tiểu Bạch bán được tranh sơn dầu vẽ đồng lúa chín vàng với giá 1000 VNĐ (là số tiền rất to vào thời điểm ấy), nhưng phải gặp lúc thuận lợi là Tây không vội ra sân bay, và lúc ấy gặp đúng người có thẩm quyền của Ban Tổ chức có mặt tại đó. 3. Việc mua bán tranh ở triển lãm nghệ thuật quốc gia Thái Lan Xin để mọi người tự suy nghĩ, chúng tôi không dám bàn luận gì thêm. 4. Giải pháp kiểu Pháp Pháp cũng là nơi có hãng đấu giá tác phẩm nghệ thuật Hotel Drouot có thâm niên hoạt động từ 1852. Nhưng hấp dẫn nhất ở Pháp bây giờ là Hội chợ triển lãm nghệ thuật hàng năm tên là FIAC, thường vào tháng 10, chỉ có 4 ngày. Đây là triển lãm mua bán tranh tượng đúng nghĩa do các galerie tập trung trưng bày định kỳ. Khách hàng đến xem để mua tác phẩm, không có thi đấu và giải thưởng. Tuy nhiên, vì mỗi galerie chỉ có một gian hàng nên không thể bày hết được, họ chỉ bày vài tác phẩm thôi, còn lại là giới thiệu qua màn hình. Việc giao dịch để mua bán luôn thuận tiện và chuyên nghiệp. Có điều, như mọi kiểu triển lãm lớn khác, người xem phải mua vé. Tại FIAC lần thứ 37, từ 21 đến 24. 10. 2010 ở Paris, vé người lớn là 28 euro, sinh viên là 15 euro, trẻ em dưới 12 tuổi miễn phí, vé trọn gói 4 ngày là 50 euro. MẤY LỜI CUỐI Hà Nội, 11. 2012 Họa sĩ Đức Hòa * TÀI LIỆU THAM KHẢO
* Bài liên quan: – Triển lãm mỹ thuật toàn quốc của… Trung Quốc (phần 1) * Bài cùng tác giả: – Chất liệu và lòng tự trọng Ý kiến - Thảo luận
12:34
Thursday,5.3.2015
Đăng bởi:
nguyen thi tu Quyen
12:34
Thursday,5.3.2015
Đăng bởi:
nguyen thi tu Quyen
Bạt Thái Lan 150.000 (THB) = gần 100 triệu đồng Việt Nam Đồng (VND)
8:41
Wednesday,16.4.2014
Đăng bởi:
TNXP
@bác Lê Đức Cường
Cám ơn bác vì thông tin hữu ích này nhé @Soi Soi liên hệ ngay và luôn nha Soi, rồi làm bài chuyên đề đi nha, đây là tài liệu quý giá, chúng mình được biết ngay ở trường Kiến trúc ở Sài Gòn có thư viện đồ sộ bậc nhất Đông D ...xem tiếp
8:41
Wednesday,16.4.2014
Đăng bởi:
TNXP
@bác Lê Đức Cường
Cám ơn bác vì thông tin hữu ích này nhé @Soi Soi liên hệ ngay và luôn nha Soi, rồi làm bài chuyên đề đi nha, đây là tài liệu quý giá, chúng mình được biết ngay ở trường Kiến trúc ở Sài Gòn có thư viện đồ sộ bậc nhất Đông Dương cũng không hề có tư liệu nào về hai ông kiến trúc sư bậc thầy này. Bài đã đăng
» Xem tiếp... |
|||||||||||||||
|
...xem tiếp