Bàn luận

Ai đang đần bỗng được khôn ra nhờ mạng xã hội? 30. 04. 13 - 8:06 pm

Vũ

SOI: Đây là cmt cho bài “Mạng xã hội đang làm ‘đần hóa’công việc phê bình phim?!”. Soi xin đưa lên  thành bài để các bạn dễ theo dõi. Tên bài do Soi đặt.

 Đọc bài “Mạng xã hội đang làm ‘đần hóa’công việc phê bình phim?!”, tôi chắc có nhiều người khó chịu, đồng thời, sẽ có những người thấy đồng tình. Và nếu để trình bày, thì hai bên đều có lý ngang nhau.

Thế giới hôm nay là thế, mọi chính kiến, lý do đều có cơ hội để trình bày, ít nhất là trên các mạng xã hội. Ít nhất cũng tốt hơn “ngày xưa.”

Cũng thế, những ý kiến về một sản phẩm (văn hóa hay không phải văn hóa) giờ đã thôi là độc quyền của những chuyên gia. Đợi cho chuyên gia lên tiếng thì đã muộn: họ còn ì ạch vì phải cư xử sao cho xứng với tiếng tăm và bề dày kiến thức. Những người bình luận nghiệp dư, cảm xúc còn hôi hổi trong lòng, bèn ra tay ngay.

Nhất là ở nước mình, khi một bài phê bình phim không phải viết xong là báo chí vồ lấy đăng ngay, không cắt xẻo. Phải đợi, phải xếp hàng, hồi hộp cho đến lúc báo ra hoặc báo lên. Lại còn không biết tờ báo ấy cánh hẩu hay không cánh hẩu với phim ấy, đạo diễn ấy… Thế thì tiện nhất là đưa lên trang cá nhân – lên mạng xã hội.

Vậy thì có gì là sai?

Chẳng có gì sai cả, nếu có là ở những người chỉ tin tuyệt đối vào lực lượng này. Nhưng sẽ càng sai hơn, nếu bỏ qua lực lượng này, chờ đợi các chuyên gia đốt trầm, mài mực, chiêu trà… đợi lòng lắng xuống rồi mới phát biểu.

Phim làm ra là để công chúng xem, càng nhiều người đến rạp càng tốt, vậy sao việc phê bình lại chỉ nên tin vào vài người? Chưa kể là các vị chuyên gia xem mãi vẫn một nhãn quan, một gu. Còn hàng trăm người vô danh bình luận thì góp lại cũng thành một khối quan điểm đa dạng, lấp lánh. Trong đám người “vô danh” ấy thì đa dạng ngành nghề, tất cả tập hợp lại sẽ xem xét bộ phim theo trải nghiệm riêng đa dạng. Còn nhà bình phim chuyên nghiệp cả đời chỉ mỗi một nghề, làm sao thấy được hết cái vô lý hay cái hay ho trong những cảnh tả về phi công, bác sĩ…? Trong khi ấy, một khán giả bình thường lại có thể phát hiện ra.

Coi thường mạng xã hội, bỏ qua tiếng nói phê bình trên những diễn đàn công cộng, đánh dập nó xuống là “không chính thống”, chính là một thái độ rúc đầu vào cát (không phải để nghe ngóng như đà điểu) mà để khỏi phải thấy mình đang tụt hậu, yếu thế so với đám đông vô hình khổng lồ kia.

Ừ, cũng không nên tin tất cả vào số đông. Nhiều trường hợp cả cái khối đông đặc ấy chẳng nói được một lời nào hay ho, nhưng đa phần thì, đông là tốt, đa dạng là tốt. Người xưa chẳng đã nói sao: “Tam ngu thành hiền” (Ba người ngốc cộng lại thành người khôn). Nữa là trong đám này rất nhiều người khôn, có điều họ không bình luận trên báo, mà bình luận trên mạng xã hội. Còn trên báo, và trong cả cái giới gọi là chuyên gia ấy ở Việt Nam, thì đông đặc những kẻ “ngu”, suốt ngày rình rập trên mạng xã hội để chôm ý kiến, tập hợp lại thành bài để đọc lên nghe như là của thánh hiền.

 

*

(SOI: Về hai hí họa minh họa trong bài:
– hí họa đầu của Garrincha về đa dạng ý kiến
– hí họa sau của tờ The New Yorker, trong đó một con vẹt nói, “Đó không phải là quan điểm chính trị của tôi, chỉ là mấy thứ tôi nghe được từ radio.”)

 

*

Bài liên quan:

– Mạng xã hội đang làm “đần hóa” công việc phê bình phim?! 
– Ai đang đần bỗng được khôn ra nhờ mạng xã hội?

Bài đã đăng

• Nhân phim đam mỹ bị cấm, nghĩ về tình tri kỷ - Trịnh Bình An (01/06/2022)
• Giám tuyển là gì? - Ace Le (21/08/2021)
• Tư cách học thuật của Jean-Francoise Hubert hay “con vẹt đến từ phương Tây” - Ace Le (15/08/2021)
• Điệu nhảy chết người (phần 1):
  Hư hỏng thì nổi tiếng hơn - Willow Wằn Wại (22/06/2021)
• Tác phẩm phái sinh: hiểu sao cho đúng? - Hân Hân (13/11/2019)
• Nhân triển lãm về Casanova: phải làm sao trước một triển lãm “bậy bạ”? - Như Mai lược dịch từ Hyperallergic (15/10/2018)
• TOD (bài 2): Lý do 2 và phản biện 2 - Phó Đức Tùng (15/09/2018)
• Xem "Kho báu..." của Damien Hirst: không có duyên, nhưng khiến nảy sinh vài thắc mắc - Di (30/04/2017)
• "Chủ nghĩa Hậu hiện đại" là có hay không hả các bác? - Phó Đức Tùng (28/04/2017)
• Về sự hạnh phúc của người Việt Nam (bài 2): Vì sao người Việt khó hạnh phúc? - Phó Đức Tùng (01/04/2017)

» Xem tiếp...