Bàn luận

Nữ nghệ sĩ, xin đừng giết! 25. 06. 10 - 11:44 am

Lê Thị Liên Hoan

Là một khán giả bình thường, tôi tự xét là mình hiểu nghệ thuật cũng vừa vừa, không ngu lắm cũng không thông minh lắm, nhất là trong những lĩnh vực có tính mới mẻ, kiểu như triển lãm sắp đặt Cây vừa rồi thì phải cẩn thận, bởi thì không khéo lại bị liệt vào loại bảo thủ, cũ kỹ, là cái “mũ” hiện nay có thể vừa với bất cứ cái đầu nào, mà cái đầu mình, thì xưa nay trừ mũ bảo hiểm ra, còn lại rất sợ mũ.

Vì vậy, tôi chỉ nhìn cuộc triển lãm vĩ đại ấy (cái gì mới mẻ đều có khả năng vĩ đại, dù khả năng ấy bé, thậm chí bé tí xíu) bằng một con mắt của kẻ học đòi. Vậy tôi học đòi cái gì? Xin thưa là học đòi Tây.

Ở Tây, theo tôi biết, bất cứ một cái gì, nhất là những cái nghệ thuật mà làm tổn thương đến một sinh vật nào đó đều có thể bị lên án và tẩy chay.
Ở Tây, con người không biết có được quý hay không (chắc là không, vì con người ấy đang sống dưới ách của bọn đế quốc sài lang) nhưng chó, mèo, chim, kiến, giun, châu chấu, tê giác, hổ báo, và cây cổ thụ, cây hoa loa kèn, thậm chí kể cả cây hoa cứt lợn (nếu có) đều rất quý và đều có quyền sống một cách bình đẳng. Quyền đấy không phải được bảo đảm bằng sự kêu gọi chung chung mà có luật pháp đàng hoàng.

Tôi nhớ nhà văn Nguyễn Văn Thọ trong cuốn hồi ký của mình có kể rằng khi anh xin phép chặt một cái cây trong vườn nhà ở bên Đức thì đơn ấy bị duyệt đi duyệt lại không biết bao nhiêu lần mặc dù cây ấy do chính anh trồng và trồng trong chính khu vườn nhà anh.

Còn ở Pháp, trong điện ảnh, nếu một tên cướp xông vào nhà băng bắn chết (giả) hàng chục người nhưng có một viên đạn xuyên vào bể cá khiến cá tung tóe giãy đành đạch trên mặt đất, thì đoàn làm phim có nhiệm vụ bảo hiểm tính mạng cho những con cá này bằng mọi giá. Đến mức, ở phần generic cuối cùng còn ghi rõ, “Trong phim chỉ có một con cá bị chết”, bởi nếu không, khi phim kết thúc, dân Tây sẽ bị ám ảnh mãi.

Tôi biết ta không phải là Tây, nhưng tôi không nghĩ rằng ta nên lợi dụng sự “không phải” này để chém giết lung tung, dù là chém giết cây cỏ.
Tôi kêu gọi các nghệ sĩ nói chung và các nữ nghệ sĩ của nghệ thuật sắp đặt nói riêng, trước khi cho nhân loại thấy sự vĩ đại của thẩm mỹ mình, nên cho mọi người thấy sự nhân đạo trong việc đối xử với các sinh vật khác (tất nhiên trừ các nam nghệ sĩ).

TB: Tôi sực nhớ ra hôm trước, báo chí đồng loạt phẫn uất vì ở Huế người ta dời một số cây cổ thụ cho một đêm diễn của Festival. Dời không phải là giết mà thiên hạ còn phẫn nộ thế.

*

Bài liên quan:

– Phương Linh sẽ làm gì với cái cây?
– Chà, lần này thì thương cái cây
– Nữ nghệ sĩ, xin đừng giết!
– Cái cây của Linh: SOI HN lại thấy khác
– Đừng vội phán xét
– Biết đâu lợn và cây nghĩ khác?
– To be (ác) or not to be?
– Phương Linh có lời mời
– Thôi thì hy vọng ở bộ rễ
– Chắc chắn là anh đã hiểu sai ý tôi
– Quyền được chết hẳn
– Cảm ơn vì đã cứu SOI

Chia sẻ:

Bài đã đăng

• Nhân phim đam mỹ bị cấm, nghĩ về tình tri kỷ - Trịnh Bình An (01/06/2022)
• Giám tuyển là gì? - Ace Le (21/08/2021)
• Tư cách học thuật của Jean-Francoise Hubert hay “con vẹt đến từ phương Tây” - Ace Le (15/08/2021)
• Điệu nhảy chết người (phần 1):
  Hư hỏng thì nổi tiếng hơn - Willow Wằn Wại (22/06/2021)
• Tác phẩm phái sinh: hiểu sao cho đúng? - Hân Hân (13/11/2019)
• Nhân triển lãm về Casanova: phải làm sao trước một triển lãm “bậy bạ”? - Như Mai lược dịch từ Hyperallergic (15/10/2018)
• TOD (bài 2): Lý do 2 và phản biện 2 - Phó Đức Tùng (15/09/2018)
• Xem "Kho báu..." của Damien Hirst: không có duyên, nhưng khiến nảy sinh vài thắc mắc - Di (30/04/2017)
• "Chủ nghĩa Hậu hiện đại" là có hay không hả các bác? - Phó Đức Tùng (28/04/2017)
• Về sự hạnh phúc của người Việt Nam (bài 2): Vì sao người Việt khó hạnh phúc? - Phó Đức Tùng (01/04/2017)

» Xem tiếp...